Het spook op de rails, B1W6L2

• Begrijpend lezen
• Basisschool
• Groep 5

Het spook op de rails. B1W6L2

Je leert dat plaatjes in je hoofd kunnen veranderen als je een tekst vaker leest.

In de vorige les hebben we plaatjes in ons hoofd gemaakt bij een verhaal. 

We maakten allemaal andere plaatjes en we weten ook al dat plaatjes in je hoofd kunnen veranderen als je verder leest. 

Zouden de plaatjes die we in ons hoofd hebben ook kunnen veranderen als we de tekst

vaker lezen? We gaan eens kijken.

Lezen tekst 1

We lezen de tekst van les 1 nog een keer. Juf leest modelent voor. Weten jullie wat modelen betekent? 

Dan vraagt juf zich iets af terwijl ze leest. Het is niet de bedoeling dat jullie antwoord geven maar wel dat je op dezelfde manier leert nadenken terwijl je leest. 

Let maar goed op of je dat herkent als juf aan het lezen is. 

HET SPOOK OP DE RAILS

Oom Cor is ontzettend bijgelovig. Hij gelooft in geesten en spoken. Hij slaapt

met een hoefijzer onder zijn kussen en op vrijdag de dertiende neemt hij altijd vrij. Dan blijft hij de hele dag in bed. Het is echt bizar wat hij allemaal moet doen om geen pech te krijgen. Het begint al als hij ’s ochtends opstaat. Mijn oom stapt altijd met zijn rechterbeen uit bed. Als hij dat met zijn linkerbeen doet, kan hij beter weer gaan liggen, want daar komt ongeluk van. Oom Cor heeft nog meer regels: 

1. Zing nooit voor je gedoucht hebt. 2. Kam nooit je haar in het donker. 3. Stap niet op barsten in stoeptegels (behalve in Japan, daar brengen barsten juist geluk). 4. Loop nooit onder een ladder door, zeker niet in februari.

5. Denk nooit aan een wittekool terwijl je in een trein stapt. 6. Laat nooit een wind terwijl je een vlieger oplaat. 7. Laat een lieveheersbeestje nooit in je linkerneusgat kruipen. 

Er zijn ook dingen die volgens mijn oom geluk brengen:

1. Ontbijten met pannenkoeken. 2. Een gele onderbroek dragen op donderdag. 3. Een sperzieboon met negen boontjes erin.

4. Vogelpoep op je hoofd. 5. Een schoorsteenveger tegenkomen en die heel even aanraken. 6. Aan een rodekool denken terwijl je uit de trein stapt. 7. Een zwarte kat betrappen tijdens het kakken.

Oom Cor is machinist op een boemeltreintje in het noorden van het land. Vorige week was het herfstvakantie en mocht ik een keer met hem mee. Hij had die week avonddienst, dus we stapten om vier uur ’s middags in Leeuwarden op de trein. De hele avond ging alles perfect. Oom Cor was in een beste bui. Hij was met zijn goede been uit bed gestapt. Daarna had hij pannenkoeken gegeten. En terwijl hij op het perron liep, had een vogel op zijn hoofd gekledderd. Zijn dag kon niet meer stuk.

 Hij floot vrolijke liedjes en maakte grapjes als hij iets moest omroepen:

NEEMT U UW SPULLETJES ALSTUBLIEFT MEE,

WANT WAT IK STRAKS VIND, SPOEL IK DOOR DE WC!

 Of:

DAMES EN HEREN, WE NADEREN STATION ROODESCHOOL.

DENKT U BIJ HET UITSTAPPEN AAN EEN RODEKOOL.

Af en toe mocht ik ook iets omroepen. Dan vertelde ik een mop of een

raadsel.

HET IS GEEL EN HET DOET PIJN ALS HET IN JE OOG KOMT ...

EEN TREIN!

Ik weet niet of de mensen in de trein moesten lachen, want dat konden we niet horen. Als er koeien in de wei stonden, mocht ik op de tyfoon trappen. Zo heet de toeter van de trein. Tijdens de laatste rit viel ik in slaap. Ik werd wakker toen de trein knarsend

tot stilstand kwam. Ik gaapte en rekte me uit. ‘Zijn we er al?’ Ik keek naar mijn oom, die door de grote voorruit naar buiten tuurde.

 Het was pikdonker. Het stormde en de regen roffelde luid op het dak van de cabine. We stonden zo te zien niet bij een station.

 ‘Is er iets?’ vroeg ik.

 Oom Cor antwoordde niet. Misschien had hij me niet verstaan door het

lawaai van de regen. Misschien kwam het door iets wat hij buiten had gezien.

 ‘Oom Cor?’ vroeg ik nog een keer.

 Met een ruk draaide hij zich om. Ik schrok van de blik in zijn ogen 

Ik zag iets op de rails,’ zei oom Cor. Zijn stem klonk schor en zijn gezicht was bleek. Met zijn zakdoek veegde hij het zweet van zijn voorhoofd. Daarna tuurde hij weer door het raam naar buiten. 'Maar wat zag je dan?’ vroeg ik.

 Een windvlaag rukte aan de trein. Ik liet me van het klapstoeltje glijden en ging naast mijn oom staan.

 Ik tuurde naar buiten. Eerst zag ik niets bijzonders. Alleen een stuk van de rails in het licht van de koplampen. Daarachter was alles pikdonker. ‘Ik zie niets,’ zei ik. ‘Wacht even,’ antwoordde oom Cor. ‘Net was het er nog.’

 Ik kneep mijn ogen tot spleetjes. En toen zag ik het ook. ‘Zie je het nu?’ fluisterde mijn oom, terwijl hij me aanstootte.

 Ik knikte. In de lichtbundels van de koplampen danste een donkere schim.

Het leek wel een vrouw in een lange zwarte jurk die met haar armen zwaaide. Ik slikte. ‘Wat is dat?’

 ‘Het is een geest,’ fluisterde mijn oom.

 Spoken bestaan niet, dacht ik. Dat zei mijn vader altijd. Maar nu ik

dit zag, was ik daar ineens niet zo zeker meer van.

 Ik knipperde met mijn ogen.

 En toen was de schaduw weer verdwenen.

tekenen

Jullie mogen zelf tekenen wat voor plaatje

je bij het spook in je hoofd hebt. 

Tekst 2

We gaan zo een kort interview met Jozua Douglas lezen, de

schrijver van het verhaal Het spook op de rails. 

Jozua vertelt iets over het verhaal dat hij heeft geschreven.

Over dit verhaal

Jozua: ‘Toen ik aan dit boek werkte, moest ik ineens denken aan een verhaal dat ik jaren geleden als kind had gehoord.

Een machinist op een oude stoomtrein zag een zwarte schim boven de rails dansen. Hij was erg bijgelovig en stopte meteen. Toen hij ging kijken, ontdekte hij dat de brug vlak voor zijn trein was ingestort. De zwarte schim had hem en zijn passagiers gered, dacht hij. Maar toen hij even later weer naar de locomotief liep, zag hij plotseling dat er een nachtvlinder in de koplamp rondfladderde. Ik vond het een prachtig verhaal en vroeg me af of het echt gebeurd was. Ik zocht op internet en tot mijn grote verbazing vond ik verschillende verhalen die allemaal ongeveer hetzelfde gingen. Een van de verhalen speelde zich af in Engeland. Koningin Victoria zou in die trein hebben gezeten. Volgens dit verhaal werd de nachtvlinder uiteindelijk opgeprikt in een museum. Een ander vergelijkbaar verhaal speelde zich af in de Verenigde Staten. Ik vond het in een Amerikaans tijdschrift voor spoorwegmensen uit 1893. De schrijver ontmoette de machinist die het had meegemaakt. Volgens dit verhaal eindigde de nachtvlinder in een lijstje in de cabine van de stoomlocomotief. Sommige verhalen zijn zo goed dat mensen ze blijven doorvertellen. Ze reizen de hele wereld over. Het idee blijft hetzelfde, maar de details veranderen door de jaren heen. Dat geldt ook voor dit verhaal. Ik heb de personen en alles eromheen zelf bedacht. Maar de clou blijft gelijk. Ik zit alleen nog steeds met die

ene vraag: Is het echt gebeurd?’

In alle oude verhalen die Jozua vond, zag een machinist van een trein een schim op het spoor. Daardoor stopte hij de trein. Bij alle verhalen bleek het achteraf geen spook op de rails te zijn, maar een ............

1. een koplamp
2. een nachtvlinder
3. een andere trein
4. koningin Victoria

Wat voor ongeluk zou de nachtvlinder bij oom Cor hebben
voorkomen, denk jij?
Iets grappigs of spannends? En waarom denk je dat?

Bekijk de tekst ' Over dit verhaal' nog eens.
Wat deden de mensen uit de oude verhalen met de gevonden nachtvlinders?

Denk nog eens aan oom Cor uit het verhaal Het spook op de rails.
Stel, hij vindt ook een nachtvlinder in de koplamp.
Wat zou hij ermee doen, denk je?

Jozua Douglas vertelt dat hij steeds ongeveer hetzelfde verhaal vond over
een trein en een nachtvlinder. Hij vraagt zich af: Is het echt gebeurd?
Wat denk jij?

Tot slot

De verhalen die in dit boek staan zijn van Tosca

Menten en Jozua Douglas. Alle verhalen zijn grappig geschreven en soms ook een beetje spannend. 

Wie van jullie houdt van grappige boeken? 

En wie van spannende boeken?  

Wie zou er nog wel meer verhalen uit dit

boek willen lezen?

Zou het boek in de schoolbieb staan? Kunnen we dat opzoeken?