6.1 Alkanen en alkenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

6.1 Alkanen en alkenen

Koolstofchemie

Koolwaterstoffen

Onvertakt en vertakt

• Onvertakt: elke C verbonden met max 2 andere C
• Vertakt: minstens 1 C is verbonden met 3 of 4 andere C

Verzadigd en onverzadigd

• Verzadigd: enkele atoombindingen tussen C
• Onverzadigd: 1 of meer dubbele atoombindingen tussen C

Isomeren

Zelfde molecuulformule, andere
structuurformule

Alkanen

• enkele bindingen tussen C = verzadigd
• C_nH_2n+2
• naam: ...-aan

Alkenen

• dubbele binding tussen C = onverzadigd
• C_nH_2n
• naam: ...-een

• voorvoegsels in naam:
• 1 C = meth
• 2 C = eth
• 3 C = prop
• 4 C = but
• 5 C = pent
• 6 C = hex

• BINAS 66 D

Naam geven:

1. alkaan of alkeen?

2. hoeveel C?

• ethaan 

• buteen

• LET OP! Bij alkenen moet je de dubbele binding nummeren! Altijd zo klein mogelijk nummer

Buteen

• Dubbele binding krijgt nummer 1 of 3
• 1 is kleiner dus we 'lezen' van links naar rechts (paars): nummer 1.
• Dit nummer zet je vóór het achtervoegsel 'een':
• but-1-een

Ook van naam naar tekening

1. voorvoegsel geeft het aantal C aan (Binas 66D)

2. 'aan' = alkaan = enkele bindingen

'een' = alkeen = ergens dubbele binding, deze staat genummerd

Ook van naam naar structuurformule

1. voorvoegsel geeft het aantal C aan (Binas 66D)

2. 'aan' = alkaan = enkele bindingen

'een' = alkeen = ergens dubbele binding, deze staat genummerd

propaan                                                             ethaan

pent-2-een                                                        hex-3-een

1. verzadigd
2. onverzadigd

dit is een...

1. vertakt alkaan
2. vertakt alkeen
3. onvertakt alkaan
4. onvertakt alkeen

Is dit molecuul vertakt/onvertakt en verzadigd/onverzadigd?

1. Vertakt, verzadigd
2. Vertakt, onverzadigd
3. Onvertakt, verzadigd
4. Onvertakt, onverzadigd

C5H12 is een...

1. Alkeen
2. Alkaan

Een alkaan heeft GEEN dubbele bindingen

1. juist
2. onjuist

Een alkaan is verzadigd

1. Waar
2. Niet waar

Is dit een alkaan of alkeen?
C3H6

1. Alkaan
2. Alkeen

is dit een alkaan of een alkeen?

1. alkaan
2. alkeen

geef de naam van deze stof

Waarom is de naam pent-3-een fout?

wat is de naam van deze stof?

geef de systematische naam

uitwerking

hoofdketen: 

3 C-atomen = propeen

plek binding = 1

dus,

prop-1-een

In een alkaan zitten 7 koolstof atomen.
Hoeveel waterstof atomen zitten er in dit alkaan?

1. 12
2. 14
3. 16
4. 18

Een alkaan bevat 30 H-atomen. Hoeveel C-atomen bevat dit alkaan?

1. 14
2. 60
3. 15
4. 120

Wat is de naam van dit alkaan?

1. pentaan
2. butaan
3. hexaan
4. heptaan