2.5 titratie

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Herhalen 

zuur              Een zuur smaakt zoals citroen of azijn.

basisch       Een basische stof smaakt zeepachtig.

indicator     Een indicator is een stof die verschillende kleuren heeft, afhankelijk van de zuurgraad. 

lakmoes       De indicator lakmoes is rood in een zure oplossing en blauw in  een basische oplossing.

universeel indicatorpapier Universeel indicatorpapier gebruik je om de pH van

een oplossing te bepalen.

verdunnen Verdunnen is het toevoegen van water.

pH        De pH is een getal dat aangeeft hoe zuur of hoe basisch een  oplossing is.

pH-schaal       De pH-schaal loopt van 0 tot 14.

universeel indicatorpapier     Universeel indicatorpapier gebruik je om de pH van een oplossing te bepalen.

verdunnen        Verdunnen is het toevoegen van water.

Zuur-basereacties

Een reactie tussen een zuur en een base noem je een zuur-basereactie.

zuur + base ------> reactieproducten

kalkaanslag verwijderen

Een voorbeeld van een zuur-basereactie is het ontkalken van kalkaanslag met azijn. 

Kalk is een basische stof, azijn is een oplossing van azijnzuur in water. Kalk en azijnzuur reageren met elkaar. Hierbij verdwijnt de kalk. 

Alle reactieproducten zijn goed oplosbaar in water en spoelen dus gemakkelijk weg

Neutraliseren = Neutraal maken

Hoe basischer.....

Hoe gevaarlijker

Hoe zuurder.....

Hoe gevaarlijker

Neutraal

Hoe neutraler

Hoe minder gevaarlijk

Neutraal

neutraliseren

Je voegt dan precies zoveel base toe, dat de oplossing neutraal wordt. 

Bij een basische oplossing voeg je een zuur toe om de oplossing te neutraliseren. 

De pH is na afloop dus ongeveer 7.

Of titreren!

Kraan

Toe te voegen vloeistof

Erlenmeyer met te titreren vloeistof

Titratie

Met een zuur-basetitratie bepaal je de concentratie van een zure of basische oplossing door de oplossing te neutraliseren. Bijvoorbeeld, je wilt de concentratie van een zure oplossing weten.

eindpunt

het exacte moment tijdens een titratie of neutralisatie dat het zuur of de base precies op is gereageerd

Titratie-opstelling

Titreren

1: afmeten van een aantal mL  zuur van bekende sterkte

2: indicator toevoegen

3: x mL base toevoegen tot het omslagpunt van de indicator

4: afmeten van hetzelfde aantal mL zuur van onbekende sterkte

5: x mL base toevoegen tot het omslagpunt van de indicator

6: uitkomsten in een verhoudingstabel zetten 

7: rekenen

gegeven = .......

De verhoudingstabel

Stel je neutraliseerd 1 mL zuur met 3 mL base....

	Gegeven	Gevraagd
Zuur	1 mL	15 mL
Base	3 mL	.... mL

	Gegeven	Gevraagd
Zuur	1 mL	15 mL
Base	3 mL	45 mL

Stel je hebt 6,5 mL base nodig om 3 mL zuur te neutraliseren...

Hoeveel heb je nodig om 45 mL zuur te neutraliseren?

	Gegeven		Gevraagd
Zuur	3 mL		45 mL
Base	6,5 mL		??? mL

	Gegeven		Gevraagd
Zuur	3 mL	1 mL	45 mL
Base	6,5 mL	2,166	??? mL

:3

:3

	Gegeven		Gevraagd
Zuur	3 mL	1 mL	45 mL
Base	6,5 mL	2,166	97,5 mL

:3

:3

x45

x45

Dit gaan jullie even oefenen

Maak even een tabel om de volgende problemen op te lossen:

1. Je weet dat je met 4,5 mL base 1 mL zuur neutraliseren.

Hoeveel base voeg je toe als je 3,5 mL zuur hebt?

2. Je weet dat je met 6 mL base 6.5 mL zuur neutraliseren.

Hoeveel base voeg je toe als je 8 mL zuur hebt?

1. Je weet dat je met 4,5 mL base 1,0 mL zuur neutraliseren.

Hoeveel base voeg je toe als je 3,5 mL zuur hebt?

2. Je weet dat je met 6 mL base 6.5 mL zuur neutraliseren.

Hoeveel base voeg je toe als je 8,0 mL zuur hebt?

 15,75 mL base                            8,7 mL base

In keukenazijn moet volgens de Warenwet minimaal 1000 mg azijnzuur per 25 mL aanwezig zijn. Een laborant controleert of een bepaald merk keukenazijn aan de wet voldoet. Hij volgt het volgende voorschrift:

• Meet 25 mL keukenazijn af en doe dit in een erlenmeyer.

• Voeg drie druppels fenolftaleïne toe.

• Voeg langzaam natronloog toe tot het eindpunt.

• Noteer het volume toegevoegd natronloog.

• Bereken de concentratie azijnzuur in de keukenazijn.

Gegeven: 1 mL natronloog komt overeen met 55 mg azijnzuur.

In het eindpunt is de oplossing in de erlenmeyer lichtroze. De laborant heeft dan 19,40 mL natronloog toegevoegd.

Bereken of de geteste keukenazijn aan de Warenwet voldoet.

Wat vond je lastig?

Dit was een voorbeeld toets van hoofdstuk 2.

Waar moet je nog extra aandacht aan besteden van H2?

Je mag je binas gebruiken bij je toets.