Het Urinewegstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Urinewegstelsel

Lesdoelen

• Aan het einde van de les kun je de functies van de nieren benoemen
  
• Aan het einde van de les kun je in eigen woorden het proces van urineproductie benoemen
  
• Aan het einde van de les kun je observatiepunten toepassen bij een zorgvrager met uitdrogingsverschijnselen
  

Wat weet je van:
NIEREN

Wat is de functie van de nieren?
Kies het juiste antwoord

1. afvalstoffen uit bloed verwijderen
2. regeling van de bloeddruk
3. alle antwoorden zijn juist
4. regeling van water- en zoutenhuishouding

Functie van de nieren

Functies van de nieren in het kort:

1. Vorming van urine (diurese); afvoeren van afvalstoffen
   
2. Binnen grenzen houden van vocht en elektrolyten, de pH en de bloeddruk 
   
3. Productie van hormonen en vitaminen, zoals:
   

het hormoon EPO (erytropoëtine), dat het beenmerg stimuleert om rode bloedcellen te maken.

een hormoon dat de bloeddruk verhoogt (ADH en Aldosteron)

4. De nier zet vitamine D uit de huid om in de actieve vorm (vitamine D3). Dat zorgt voor meer calcium in het bloed

Nefronen

• Liggen in nierschors en niermerg 
• Functionele eenheid van de nier -> Filteren het bloed en maken urine
• Elke nier heeft 1 miljoen nefronen

Wat is filtratie?

Hoeveel % van het bloed dat het hart uitpompt gaat naar de nieren?

1. 5%
2. 10%
3. 20%
4. 1%

Overtollige afvalstoffen toegevoegd aan de urine

• Bilirubine is het afbraakproduct van het hemoglobine (HB)
  
• Urinezuur is een afbraakproduct van de cellen (stofwisseling)
  
• Ureum is het afbraakproduct van eiwit
  
• Creatinine is het afbraakproduct van spierweefsel
  

VOLUME REGULATIE

Bloeddruk regulatie

•  Hoe meer water en elektrolyten worden vastgehouden, hoe hoger de bloeddruk. 
  
• Bij een te lage bloeddruk maken de nieren een hormoon dat de bloeddruk verhoogt (Renine/aldosteron) (RAAS systeem) en neemt de productie van het ADH toe
  

Bij een slechte nierfunctie is de bloeddruk dan:

1. Te hoog
2. Te laag

Mensen met een nierprobleem houden juist vocht vast!

1. Waar
2. Niet waar

Wat is dehydratie?

Benoem verschijnselen die te observeren zijn bij dehydratie

5 belangrijkste functies van het urinewegstelsel

1. Steunfunctie

2. Doorlaatfunctie

3. Sluitfunctie

4. Seksuele functie

5. Rompstabiliteit

Urine- incontinentie heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van leven van een zorgvrager.

vaak

regelmatig

soms

niet

Nier/blaas stenen, behandeling

• pijnstillers
  
• spierverslappende medicijnen
  
• verwijderen: niersteenvergruizer
  
• verwijderen: ureteroscopie
  
• verwijderen: operatie
  
• medicijnen om calciumuitscheiding tegen te aan

Nier/blaas stenen:

 Kristalsteentjes in de niet gevormd uit urine.

1 op de 10 Europeanen krijgt ooit nierstenen; 0,1% heeft klachten.

Klachten: wanneer niersteentjes in nierkelken blijven hangen en samenklonteren en niet meer uitgeplast kunnen worden. 

Mannen 2 keer zo vaak dan vrouwen. <20 jaar vrijwel nooit en 50% heeft kans na eerdere niersteen, weer nierstenen 

Nier/blaas stenen

Oorzaken:

• onvoldoende vochtopname
• overmatig zweten
• bepaalde medicijnen
• urineweginfectie
• bepaalde zouten in het lichaam
• te veel eiwitten eten (vlees)

Stellingen nier/blaas stenen

Waar/Niet waar

• Kleine nierstenen geven weinig klachten
• Bij zeer eiwitrijke voeding heb je grotere kans op nierstenen
• Nierstenen kunnen familiair bepaald zijn
• Bij een niersteenkoliek kan je last hebben van bewegingsdrang.

Opdracht:

• Prostaatcarcinoom
• Blaascarcinoom
• Nierinsufficientie en dialyse
  
• Niercelcarcinoom

Maak per groepje een poster of een PP omtrent het onderwerp dat je toegewezen krijgt.

Presenteer dit aan het einde van deze les. 

Succes!