Par 5.1 Nieuwe Steden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

5.1 nieuwe steden 

Tijdvak 4: Tijd van steden en staten
1000-1500

Meer handel
vanaf het jaar 1000

• Na het jaar 1000 beter met de landbouw (bemesting land en gebrui van betere werktuigen)
• Hierdoor grotere oogsten. Men hield een deel van de oogst zelf en een ander deel werd verhandeld op de markt
  

 voor geld

Meer handel
vanaf het jaar 1000

• Handelaren kochten nieuwe producten met het verdiende geld om weer verder te verhandelen
• Europa was veiliger, dus reizen ging makkelijker voor de handelaren. Hierdoor konden er, bijvoorbeeld, producten uit alle hoeken van Europa en Azië komen
  

Een goede plek

• Handelaren zoeken plek om producten op te slaan en te verkopen.  
• Een plek aan handelsroute bij een kruispunt van wegen of rivieren. 
• In de buurt van kasteel of klooster.
• Op die plekken onstonden nieuwe steden.

Stadsrechten

• Bisschop of edelman was de baas in gebied waar stad lag
• Toen steden groter werden, wilden burgers zelf baas zijn
• Steden kregen stadsrechten -> Afspraken tussen de heer en de stad
• In ruil voor de stadsrechten moesten de burger belasting betalen en de heer helpen in oorlogstijd
  

Schout, schepenen en burgemeester

• Stad met stadsrechten had eigen bestuur
• Schout en zijn rakkers hielden orde in de stad
  
• Schepenen bepaalden welke straf een misdadiger kreeg  (kregen ook advies van een raad)
• Burgemeester was hoofd adviesraad.
  
• Schout, schepenen en burgemeesters vormden samen bestuur van de stad
  

Stadsbestuur nu

• Iedere gemeente heeft eigen bestuur (gemeenteraad) -> wordt iedere 4 jaar gekozen
• Gemeenteraad maakt plannen en regels, kiezen wethouders
• Wethouders voeren het beleid van de gemeenteraad uit
• De burgemeester wordt benoemt door de regering. Burgemeester is hoofd van de politie in zijn gemeente
  

Begrippen (in de tijd van steden en staten):

• Burgemeester - Voorzitter van de adviesraad
  
• Schepenen - Zij bepalen de straf voor een misdaad
  
• Schout - Hij liet misdadigers opsporen en klaagde ze aan bij de schepenen
  
• Stadsrechten - Recht van een stad op eigen bestuur
  

Begrippen (in het heden):

• Burgemeester - Voorzitter van de gemeenteraad en hoofd van de politie
  
• Gemeenteraad - Gekozen groep mensen die besluiten neemt over wat er in de gemeente moet gebeuren
• Wethouder - Voert de besluiten van de gemeenteraad uit
  

Werkboek

GT: Pagina 76 en 77

Opdrachten 2, 5, 9 en 10

BK: Pagina 54+55

Opdrachten 3,5 en 7(met potlood)