Voedselketens en kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

Voedselketens en kringlopen

DEZE LES

Wat weet je nog van?

Uitleg

Zelfstandig werken

JE GAAT LEREN OVER

• producenten, reducenten en consumenten
• hoe je een voedselketen opstelt
• relaties aangeven tussen organismen in voedselketens en voedselwebben.
• de koolstofkringloop

Wat weet je nog van?

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Zet de juiste onderdelen op de juiste plek in de kringloop van water.

Condensatie

Verdamping

Neerslag

Waterafvoer

Welk begrip past bij 'de levende natuur'?

1. Biotisch
2. Abiotisch

De oorzaak milieuvervuiling komt voor in verschillende vormen.

Welke zie je hier?

1. Luchtvervuiling
2. Bodemvervuiling
3. Watervervuiling
4. Afval

INDIVIDU

POPULATIE

ECOSYSTEEM

LEVENSGEMEENSCHAP

kringloop

voedselketen

voedselweb

Uitleg

Laptops dicht

Leerdoel

Wat is de voedselkringloop

Begrippen: producenten, reducenten en consumenten

Kringloop?

Voorbeelden van kringlopen.

Het waddengebied

"Het Waddengebied is een bijzonder natuurgebied in het noorden van Nederland. Je vind er zee, zandbanken en eilanden. Hier leven duizenden soorten organismen. Het is een ecosysteem waar vissen, krabben mosselen en garnalen opgroeien en vogels en zeehonden hun voedsel kunnen vinden."

Alle organismen werken samen

Planten, dieren schimmels en bacteriën hebben elkaar nodig. 

Planten maken voedingsstoffen, die dieren, schimmels en bacteriën gebruiken

Producenten

Planten doen aan fotosynthese. Zij maken dus voedingsstoffen (glucose).

Het maken van voedingsstoffen noem je ook wel produceren.

Consumenten

Dieren kunnen niet zelf voedingsstoffen maken. Zij moeten dus eten om dit binnen te krijgen.

Dit noem je consumeren.

Soorten consumenten

  planteneters                   alleseters                vleeseters

    herbivoren                 omnivoren            carnivoren

Reducenten

Schimmels en bacteriën breken ongebruikte voedingsstoffen weer af zodat planten de mineralen weer kunnen gebruiken.

Dit heet reduceren.

Voedselkringloop

In de voedselkringloop zie je hoe organismen van elkaar afhankelijk zijn.

De rol van producenten, consumenten en reducenten is onmisbaar.

Leerdoel

Hoe stel je een voedselketen op?

Wat is een voedselketen?

In een voedselketen zie je waar de voedingsstoffen vandaan komen en waar ze heen gaan.

Begin met een producent, dan de consument

De voedselketen

De eerste schakel is altijd een producent. Hier worden voedingsstoffen gemaakt.

De pijl geeft aan waar de voedingsstoffen naartoe gaan.

De garnaal (consument) eet de voedingsstoffen van de algen.

Opdracht

Voedselketen maken op basis van info uit een bron.

Wisselmoment dia

Voedselketen maken

Madagaskar is een groot eiland voor de kust van Afrika. Op dit eiland groeien bomen, zoals de baobab. Insecten zoals Cicades zuigen sap uit de bladeren van deze bomen. Ringstaartmaki’s jagen op de cicades. Ringstaartmaki’s zijn de prooidieren van fretkatten.

Maak een voedselketen op uit basis van deze tekst.

Samen met leerlingen op basis van de tekst organismen in de cirkels zetten en pijlen er bij zetten.

Laat zien hoe je dit aanpakt. 

1. arceer organismen in de tekst.

2. zoek de producent

3. maak de voedselketen af.

Organismen zoeken in de tekst

Madagaskar is een groot eiland voor de kust van Afrika. Op dit eiland groeien bomen, zoals de baobab. Insecten zoals Cicades  zuigen sap uit de bladeren van deze bomen. Ringstaartmaki’s jagen op de cicades. Ringstaartmaki’s zijn de prooidieren van fretkatten.

Maak een voedselketen op uit basis van deze tekst.

Samen met leerlingen op basis van de tekst organismen in de cirkels zetten en pijlen er bij zetten.

Laat zien hoe je dit aanpakt. 

1. arceer organismen in de tekst.

2. zoek de producent

3. maak de voedselketen af.

Zoek de producent

Madagaskar is een groot eiland voor de kust van Afrika. Op dit eiland groeien bomen, zoals de baobab. Insecten zoals Cicades zuigen sap uit de bladeren van deze bomen. Ringstaartmaki’s jagen op de cicades. Ringstaartmaki’s zijn de prooidieren van fretkatten.

Maak een voedselketen op uit basis van deze tekst.

baobab

Samen met leerlingen op basis van de tekst organismen in de cirkels zetten en pijlen er bij zetten.

Laat zien hoe je dit aanpakt. 

1. arceer organismen in de tekst.

2. zoek de producent

3. maak de voedselketen af.

Wie eet de producent?

Madagaskar is een groot eiland voor de kust van Afrika. Op dit eiland groeien bomen, zoals de baobab. Insecten zoals Cicades zuigen sap uit de bladeren van deze bomen. Ringstaartmaki’s jagen op de cicades. Ringstaartmaki’s zijn de prooidieren van fretkatten.

Maak een voedselketen op uit basis van deze tekst.

baobab

cicades

Samen met leerlingen op basis van de tekst organismen in de cirkels zetten en pijlen er bij zetten.

Laat zien hoe je dit aanpakt. 

1. arceer organismen in de tekst.

2. zoek de producent

3. maak de voedselketen af.

Wie wordt er dan gegeten?

Madagaskar is een groot eiland voor de kust van Afrika. Op dit eiland groeien bomen, zoals de baobab. Insecten zoals Cicades zuigen sap uit de bladeren van deze bomen. Ringstaartmaki’s jagen op de cicades. Ringstaartmaki’s zijn de prooidieren van fretkatten.

Maak een voedselketen op uit basis van deze tekst.

baobab

cicades

ring

staartmaki

Samen met leerlingen op basis van de tekst organismen in de cirkels zetten en pijlen er bij zetten.

Laat zien hoe je dit aanpakt. 

1. arceer organismen in de tekst.

2. zoek de producent

3. maak de voedselketen af.

Wie wordt er dan gegeten?

Madagaskar is een groot eiland voor de kust van Afrika. Op dit eiland groeien bomen, zoals de baobab. Insecten zoals Cicades zuigen sap uit de bladeren van deze bomen. Ringstaartmaki’s jagen op de cicades. Ringstaartmaki’s zijn de prooidieren van fretkatten.

Maak een voedselketen op uit basis van deze tekst.

baobab

cicades

ring

staartmaki

Fretkat

Samen met leerlingen op basis van de tekst organismen in de cirkels zetten en pijlen er bij zetten.

Laat zien hoe je dit aanpakt. 

1. arceer organismen in de tekst.

2. zoek de producent

3. maak de voedselketen af.

Leerdoel

Wat is de relatie tussen voedselketens en een voedselweb

Voedselketen of voedselweb

Een voedselketen geeft niet alle informatie. Een zeehond eet niet alleen maar kabeljauw.

en een garnaal wordt niet alleen gegeten door een schol. 

Voedselweb

Een voedselweb geeft meer 

informatie. Alle organismen 

die elkaar eten staan er in. 

Een voedselweb bestaat uit 

meerdere voedselketens.

piramide van biomassa

Energie in een voedselketen

Leerdoel

Je kan de stappen in de koolstofkringloop benoemen en uitleggen

Koolstofrkingloop

Producenten

1. Zij kunnen Koolstofdioxide (CO2) opnemen en er voedingsstoffen van maken

2. Planten maken 's nachts ook koolstofdioxide door verbranding. dit geven ze af aan de lucht

1       2

Koolstofrkingloop

Consumenten

3. Zij verbranden voedingsstoffen. Bij verbranding komt CO2 vrij. Dit ademen zij uit.

Reducenten

4. Dode resten van planten en dieren worden afgebroken. Hierbij komt CO2 vrij in de lucht

3          3

4

Kleine koolstofkringloop

Grote koolstofkringloop

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?

Zelfstandig werken

5.3 B - Ontdekken

A - startopdracht

C - opdrachten

E - extra

D of F - Herhaling of plus

Klaar met deze taak?

Werk aan je PO