Les 2 Ontwikkeldoelen SMART maken
1 / 14
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 4 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 6 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 7 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 9 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 10 - Tekstslide
Die laatste eigenschap is het verschil tussen leerdoelen en resultaatdoelen. Een resultaatdoel is namelijk gesteld in termen van duidelijk te behalen resultaten en focust zich vooral op de uitkomsten aan het einde van de rit.
Het stellen van een resultaatdoel werkt goed in het geval van betrekkelijk eenvoudige en overzichtelijke taken, maar minder goed bij een complex en vaak langdurig proces zoals het ontwikkelen van een (complexe) vaardigheid. Daarom ligt de nadruk bij leerdoelen veel meer op het leerproces in plaats van alleen op de uitkomsten/resultaten van het trainingstraject.
Het opstellen van goede en duidelijk meetbare leerdoelen brengt de nodige voordelen met zich mee. De ontwikkeling wordt overzichtelijk die je als professional doormaakt bij het ontwikkelen van een competentie of vaardigheid. Bovendien creëer je mijlpalen die inzichtelijk maken welke progressie je gedurende het leerproces boekt.
Leerdoelen zorgen er tevens voor dat we het werk met een grotere aandacht en betrokkenheid doen en meer zicht krijgen op de zaken die belangrijk zijn en goed werken. Hierdoor leren we uiteindelijk ook dieper.
Slide 11 - Tekstslide
Om het maximale uit opgestelde leerdoelen te halen, is het belangrijk dat leerdoelen meetbaar worden gemaakt. Een veelvoorkomend probleem met leerdoelen is namelijk dat ze nogal eens te vaag en vrijblijvend worden geformuleerd. Leerdoelen nemen in zo’n geval eerder de gedaante aan van intenties, wensen of goede voornemens in plaats van concrete doelstellingen.
Er zijn gelukkig wel een aantal methoden die het gemakkelijker maken om leerdoelen meetbaar en inzichtelijk te maken.
Voorbeelden zijn:
AMORE: Ambitieus, Motiverend, Onderscheidend, Relevant en Echt
MAGIE: Meetbaar, Acceptabel, Gecommuniceerd, Inspirerend en Engagerend
SMART: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden
Specifiek (stap 1): het leerdoel wordt duidelijk omschreven en geconcretiseerd. Wat willen we bereiken? Welke mensen worden bij het leerproces betrokken? Waar en wanneer gaan we aan de slag? En waarom willen we dit leerdoel bereiken?
Meetbaar (stap 2): een SMART-leerdoel heeft een normerend karakter en verbindt dus een kwaliteitsmaat aan de te leveren inspanningen. SMART gaat ervan uit dat er een systeem, methode en procedure zijn om te bepalen in welke mate het doel op een bepaald moment bereikt is. Voer indien mogelijk een nulmeting uit om de startsituatie te bepalen.
Acceptabel (stap 3): bij deze derde stap gaat het vooral om draagvlak. In het geval van een persoonlijk leerdoel is het voldoende dat je zelf het gestelde leerdoel accepteert. Maar als je als leidinggevende leerdoelen stelt die medewerkers moeten halen, is het creëren van draagvlak een belangrijk aandachtspunt.
Realistisch (stap 4): een leerdoel moet haalbaar en realistisch zijn. De lat onrealistisch hoog leggen is funest voor de motivatie en zal uitmonden in teleurstellingen. Kijk dus altijd of een leerdoel of training uitvoerbaar is met aanvaardbare inspanningen.
Tijdgebonden (stap 5): een SMART-doelstelling is tot slot ook gebonden aan een bepaald tijdsframe met een duidelijke start- en einddatum. Wanneer beginnen we met bepaalde activiteiten? Wanneer zijn we klaar? En wanneer zijn de geformuleerde doelstellingen bereikt?
Slide 12 - Tekstslide
1. Formuleer niet teveel leerdoelen
Overdrijf niet met het formuleren van leerdoelen. Zoals met veel andere dingen in het leven is minder vaak beter. Door een te groot aantal leerdoelen te formuleren ga je al gauw buitensporig hoge eisen aan jezelf stellen. Zo ontstaat het gevaar dat je niet het optimale rendement uit je leerdoelen haalt. Bovendien loop je het risico om het overzicht te verliezen.
2. Houd het kort en krachtig
Formuleer een leerdoel kort en krachtig. Dus geen wollige en moeilijke zinnen, maar een duidelijk, puntsgewijs overzicht dat de kern en belangrijkste doelstellingen samenvat. Die overzichtelijkheid bevordert het vasthouden van de juiste focus.
3. Formuleer leerdoelen niet te breed
Leerdoelen worden nogal eens te breed geformuleerd. Formuleringen zoals ‘ik wil opener en spontaner worden’ of ‘ik wil binnen nu en drie weken een topbaan in de wacht slepen’ zijn te breed en algemeen. Het helpt vaak om leerdoelen op te delen in kleinere stukjes. Zo creëer je een stappenplan met meetbare mijlpalen. Een handig hulpmiddel: een lijstje waarop je de afzonderlijke mini-leerdoelen na afronding kunt afvinken.
4. Blijf dicht bij jezelf
Kies vooral leerdoelen die vanuit jezelf komen. Het gaat dan om professionele doelen die jij belangrijk vindt of vaardigheden die een concrete meerwaarde vormen voor jou als professional. Worden er leerdoelen gesteld vanuit het management? Maak medewerkers dan duidelijk wat de meerwaarde van de gestelde leerdoelen is en doe je best om mensen ervoor te enthousiasmeren.
5. Laat anderen meekijken
Het helpt ook vaak om een buitenstaander naar de door jou geformuleerde leerdoelen te laten kijken. Begrijpt hij of zij wat je exacte doel is als hij je probleemstelling en werkwijze leest? Als dat niet het geval is zijn de leerdoelen waarschijnlijk niet helder en specifiek genoeg omschreven.
6. Ruim obstakels uit de weg
Vaak werken we richting een (leer)doel zonder dat we de tijd nemen om er bewust over na te denken. We kiezen dan vaak voor zaken die we makkelijk vinden of waar we bekend mee zijn. Maar zodra de randen van onze comfortzone in zicht komen, stagneren veel projecten…
Het is vaak een reflex waar we niet eens bewust bij stilstaan, het gebeurt gewoon. Je maakt bijvoorbeeld mooie producten, maar stelt het opstarten van een webshop uit omdat je als digibeet opziet tegen de technische kant van de onderneming.
Het grappige is dat obstakels die in je hoofd heel groot lijken in de praktijk vaak makkelijk oplosbaar zijn. Schrijf op welke zaken je tegenhouden bij het halen van een bepaald doel en ga vervolgens op zoek naar een concrete oplossing.
Slide 13 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
