Leerjaar 2HV - Spelling - Het koppelteken en weglatingstreepje

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

HST 3

• Het koppelteken
• Het weglatingstreepje

lesdoel 1

Ik kan woorden met koppelteken correct spellen.

Samengestelde woorden

Samenstellingen schrijf je in principe aan elkaar.

voetbal + competitie = voetbalcompetitie

tentamen + stress =  tentamenstress

en soms gebruik je een tussenletter

station+straat = stationsstraat

bij + honing = bijenhoning

rood+kool = rodekool

wat staat hier?

naapen

• na-apen
  

koppelteken

koppelteken

Je gebruikt een koppelteken als er klinkers botsen, die ook samen een klank kunnen vormen.

bijvoorbeeld:

auto + ongeluk = auto-ongeluk

mini + jurk = mini-jurk

kijk maar

minijurk

• mini-jurk

camerainstelling

• camera-instelling
  

koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken als er er in het samengestelde woord cijfers voor?

bijvoorbeeld:

80-jarige

koppelteken

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord een afkorting voorkomt.

bijvoorbeeld:

usb-stick

koppelteken

Uitzonderingen

Je gebruikt een koppelteken bij aardrijkskundige namen

bijvoorbeeld:

Zuid + Holland = Zuid-Holland

wel of geen koppelteken

1. stageuren
2. stage-uren

wel of geen koppelteken

1. minimuminkomen
2. minimum-inkomen

wel of geen koppelteken

1. Noord-Holland
2. Noord Holland

Wat is goed?

1. minijurk
2. mini-jurk

wel of geen koppelteken

1. politieauto
2. politie-auto
3. politie auto

Gebruik je bij dit woord een koppelteken?

1. autoongeluk
2. auto-ongeluk

wel of geen koppelteken

1. 14 jarigen
2. 14-jarigen

Waar is het koppelteken juist gebruikt?

1. BMIwaarden
2. BMI-waarden

wel of geen koppelteken

1. 24-urige
2. 24 urige

wel of geen koppelteken

1. 50 plusser
2. 50-plusser

wel of geen koppelteken

1. kleuren-tv
2. kleuren tv

wel of geen koppelteken

1. A4 formaat
2. A4-formaat

wel of geen koppelteken

1. cv-ketel
2. cv ketel

wel of geen koppelteken

1. autoonderdelen
2. auto-onderdelen

wel of geen koppelteken

1. cameraopstelling
2. camera-opstelling

wel of geen koppelteken

1. Centraal-Afrika
2. Centraal Afrika

Ik gebruik een koppelteken als:

1. De klinkers  botsen en ik daardoor het woord verkeerd uitsrpeek zoals

(auto-ongeluk of mini-jurk)

2. In het samengestelde woord cijfers voorkomen zoals

(80-jarige of 24-urig )
3. In het samengestelde woord een afkorting voorkomt zoals
(cd-rom of  kleuren-tv)
4. In het samengestelde woord een aardrijkskundige naam voorkomt zoals
(Centraal-Afrika of Noord-Holland)

https:

Weglatingstreepje

Je gebruikt het weglatingsstreepje als je een deel van een woord weglaat:

- in- en uitvoer (invoer en uitvoer),

- jongensjassen en -petten (jongensjassen en jongenspetten).

Let op: gebruik geen weglatingsstreepje als je een heel woord weglaat: dure en goedkope oorbellen.