h4 zouten

• Scheikunde
• MBO
• Studiejaar 1

H4 zouten

programma :

• bespreken meest gemaakte fouten van toets
• herhaling PW1 en 2

wat geeft de verschillende kleuren in vuurwerk?

naamgeving
moleculaire stoffen
leg uit P2O3?

gemeenschappelijke kenmerken zouten

 

1. formule  begint met positief metaal- (of amonium) ion gevolgd door negatief  ion
2. geleiden stroom in opgeloste of gesmolten toestand (elektronen kunnen dan vrijer bewegen)
3. vast bij kamertemperatuur (hoog smeltpunt)

4)zouten hebben een kristalstructuur

samengestelde ionen (behalve waterstofcarbonaat, moet je ze allemaal uit je hoofd leren)

Formules van zouten zijn altijd verhoudingsformules.
De totale lading is altijd nul!

Aan de formule kun je zien hoe vaak elk ion aanwezig is in het zout.

 opstellen verhoudingsformule van een zout
(volg altijd het 4 stappenplan!)

1. noteer de naam vh zout                                                       1) natriumoxide
2. symbolen ionen tussen haakjes                                       2)   (Na⁺)(O^2-)
3. totale lading gelijk maken                                                    3)   (Na⁺)₂(O^2-)  
4. als je haakjes weg kunt werken doe dat:                       4)    Na₂O(s)
   
   bij samengestelde ionen kun je vaak niet alle haakjes wegwerken !
   zoals bij lood(II)nitraat  =  Pb(NO3)2(s)

naamgeving zouten: 

• van sommige metaalionen bestaan meerdere varianten
• met een romeinscijfer geef je de lading van het metaalion aan.  
  
• ijzer(III)chloride =FeCl3                          en  ijzer(II)sulfaat = Fe(SO4)
  
  
• mangaan(IV)oxide=MnO2                           mangaan(II)chloride =MnCl2
  
  
• kwik(II)sulfide=HgS      

positief metaal- of ammonium(NH4-)ion, gevolgd door het negatieve ion

Oplossen van zouten:

• de ionbinding laat los,  elektronen blijven bij het positieve-ion 
• watermoleculen zijn neutraal maar er is wel ladingsverschil 
• negatieve ionen trekken naar het meest positieve deel van H2O (de H atomen), de positieve ionen naar het meest negatieve deel (het O atoom)

notatie van oplossen van een zout

Het oplossen van aluminiumsulfaat:

Het oplossen van natriumchloride

• Cl^-ionen worden harder aangetrokken tot het meest positieve deel van de H₂O moleculen dan tot Na⁺ion. 
• Na⁺ionen worden juist meer aangetrokken tot het meest negatieve deel van de H₂O moleculen. Dus laten ze elkaar los

opgaves maken

programma 

• max 15 minuten bespreken so 1
• hw was maken 2 t/m 5 en 9 t/m 15 Leren: namen van alle enkelvoudige en samengestelde ionen
• 1e lesuur overhoren namen ionen, demo proef zoutoplossingen bij elkaar en uitleg oplosbaarheidstabel maken en reactievergelijking tussen zouten noteren.
  
• - 2e uur bespreken moeilijke opgaves hw: par 5.1 controleren en verbeteren, 5.2 maken 
  18 t/m 23  en goed leren par 5.1 en 5.2

Indampen van een zout:
De ionen trekken weer naar elkaar toe zoals bij het indampen van een ijzer(II)nitraat oplossing.

Oplosbaarheid zouten
Binas tabel 35 

• alle zouten met als positief ion kalium, natrium en ammonium zijn altijd goed oplosbaar
• alle zouten met als neg. ion een nitraat zijn goed oplosbaar

verschillende zoutoplossingen hebben kenmerkende kleuren

voorspellen welk zout er gevormd wordt:

• maak een oplosbaarheidstabel 
• positieve ionen vertikaal
  
• neg ionen horizontaal
  
• kijk in binas tabel 35 welke combinatie een niet oplosbaar zout vormt--> dat is de gevormde stof dus deze vormt neerslag en kun je eruit filtreren

tribune ionen komen niet in de reactievergelijking voor

Natriumcarbonaatoplossing + calciumchloride oplossing
-->  calciumcarbonaat 

reactievergelijking van neerslagreactie

• noteer in een tabel de aanwezige ionen voor de reactie in kolom 1
• in laatste kolom de gevormde stof en de tribune-ionen(=ionen die niet meedoen aan reactie en dus achterblijven in oplossing) noteren
• in  middelste kolom komt reactievergelijking, aantal atomen en lading voor- en na is altijd gelijk

soms ontstaat er géén nieuw zout

als je in je gemaakte oplosbaarheidstabel geen enkele vaste stof ziet verschijnen, dan is er dus geen reactie geweest en kun je ook geen reactieschema maken

 Einde les 3 

• let daarbij op: opgeloste ionen (aq), ladingen klein in superscript, vaste zouten (s), verschil tussen hoofd- en kleine letters bij atoomsoorten.  
• 
  

Een zout maken b.v. loodjodide

1. zoek een goed oplosbaar loodzout b.v. loodnitraat
2. zoek een goed oplosbaar jodide zout b.v. ijzer(II)jodide
3. los beiden op en voeg ze dan samen
4. de neerslag is loodjodide, filter dat uit de verkregen suspensie
5. damp het filtraat in om de tribune

ionen ook te binden tot een vast zout

zouten maken: 

 Lood(II)bromide (PbBr2) maken

1. een goed oplosbaar loodzout is loodnitraat (alle nitraatzouten zijn goed oplosbaar), 
2. een goed oplosbaarbroomzout zoeken b.v. natrium- of kaliumbromide (alle natrium- en kaliumzouten zijn altijd goed oplosbaar)
   
3. na samenvoegen -> lood(II)bromide

Electrolyse v/e zout oplossing

ionsoort aantonen=oplossing toevoegen met ionsoort die neerslag geeft met gevraagde stof (=hier fosfaat)  

ion soort vewijderen

Einde les  4 

• Hw goed leren hst 5 en maken 49,50,52,53 + test jezelf 5.5  
• Let daarbij op: opgeloste ionen (aq), ladingen klein in superscript, vaste zouten (s), verschil tussen hoofd- en kleine letters bij atoomsoorten.

 zinkfosfaat maken

• goedoplosbaar zinkzout + goed oplosbaar fosfaat oplossen en samenvoegen
• rv zie hiernaast
• residu is vaste stof die ontstaat dus zinkfosfaat
• filtraat is water met tribune ionen dus natriumnitraatoplossing (maar kan ook kaliumnitraat als je kaliumfosfaat gebruikt hebt)
• bij indampen vormt dit vast zout natriumnitraat

Zn₃(PO4)_2(s)

Zn₃(PO4)_2(s)

zouten herkennen doe je zo: 

• kleur van het zout? (koper zouten zijn vaak groen/blauw, loodzouten wit)
• wel/niet oplosbaar wat is de kleur van de oplossing?
• vlamkleuring? tabel 38 binas
• zouten worden vanwege de kleuren vaak gebruikt in vuurwerk