NOVA NASK II H4

1 / 50
volgende
Slide 1: Tekstslide
nask2Middelbare schoolVoortgezet speciaal onderwijsvmbo g, tLeerroute VGLeerroute VTLeerjaar 4

In deze les zitten 50 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Mengen & scheiden

Slide 2 - Woordweb

Slide 3 - Video

Mengen & scheiden
Fasen van een stof

Slide 4 - Tekstslide

Stoffen
Fasen en fase-overgangen

Slide 5 - Tekstslide

Chemische reactie = stoffen (beginstoffen) verdwijnen en er komen nieuwe stoffen (reactieproducten) voor in de plaats.
Een faseovergang is dus géén chemische reactie!

Weet je nog?
H2.1

Slide 6 - Tekstslide

Mengen & scheiden
Onderverdeling van stoffen

Slide 7 - Tekstslide

Enkele voorbeelden:
  • fase bij kamertemp.
  • kleur
  • geur
  • oplosbaarheid in water

De eigenschappen waaraan je stoffen kunt herkennen.
Stofeigenschappen

  • kookpunt
  • smeltpunt
  • elektrische geleidbaar-heid

Slide 8 - Tekstslide

Belangrijke begrippen:
  • rationele naam = scheikundige naam
  • triviale naam = dagelijks taalgebruik

Informatie over veiligheid in pictogrammen of op een chemiekaart

Slide 9 - Tekstslide

  • Onderverdelen in elementen & verbindingen

Zuivere stof = één stof met één soort moleculen of atomen. 
Zuivere stof
Bijvoorbeeld:
  • gedestilleerd water
  • kristalsuiker

  • Kook- en smeltpunt (= stolpunt): temperatuur blijft gelijk

Slide 10 - Tekstslide

  • Onderverdelen in moleculen

Mengsel = één stof met minstens 2 verschillende moleculen
Mengsel
Bijvoorbeeld:
  • basterdsuiker
  • cola

  • Kook- en smelttraject: temperatuur loopt langzaam omhoog/omlaag (begin- en eindtemperatuur zijn afhankelijk van de stoffen waaruit het mengsel bestaat)

Slide 11 - Tekstslide

Smeltpunt
Kook- & smeltpunt of traject?
Kookpunt
Kooktraject
Smelttraject

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Mengen & scheiden
Mengsels

Slide 14 - Tekstslide

  • Oplossing = een in vloeistof opgelost gas, vloeistof of vaste stof

  • Suspensie = een vaste (niet-opgeloste stof) in een vloeistof

  • Emulsie = een (niet-opgeloste vloeistof) in een vloeistof

Vloeibare mengsels

Slide 15 - Tekstslide

Oplossing
  • Een oplossing = een mengsel
  • Oplosmiddel = de vloeistof waarin een stof opgelost wordt. 
  • De stof is uiteengevallen in losse moleculen, die omgeven worden door de watermoleculen.
  • De deeltjes zijn niet zichtbaar voor het oog. 

Bekende oplosmiddelen: water, alcohol (= tinctuur), wasbenzine & aceton

Slide 16 - Tekstslide

Verschillende oplossingen:
  • Moleculaire stoffen = de stof valt uiteen in losse moleculen         in de oplossing zitten moleculen van de stof énhet oplosmiddel.

  • Ionaire stoffen = de stof valt uiteen in losse, geladen deeltjes (ionen).

Voorbeelden
CO2 (g)         CO2 (aq)






NaCl(s)         Na+(aq) + Cl-(aq)


 

Slide 17 - Tekstslide

Voorbeeld: chocolademelk
Suspensie
  • Stoffen lossen minder goed op > troebele vloeistof.
  • Moleculen vallen niet allemaal los uiteen, maar blijven soms aan elkaar 'kleven'. 
  • De niet-opgeloste stof zakt na enige tijd naar de bodem

Slide 18 - Tekstslide

Emulsie
  • Emulsie = vloeistof met daarin een niet-opgeloste, fijn verdeelde vloeistof > je ziet belletjes zweven. 
  • Na een tijdje drijft de olie in een laagje boven op het water > geen emulsie meer!
  • Emulgator = een stof die de twee vloeistoffen gemengd blijven, bijv. carrageen (E-nummers: 400-499).

Voorbeeld: olie & water; melk, mayonaise & gezichtscrème

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Video

Rook, nevel & schuim
  • Rook = 1 of meer vaste stoffen zweven fijn verdeeld in een gas. 
  • Nevel = vloeistof fijn verdeeld in een gas. 
  • Schuim = een fijne verdeling van gas in een vaste stof of vloeistof.

Voorbeeld: badschuim,
schuimmatras

Slide 21 - Tekstslide

Mengen & scheiden
Scheiden van mengsels

Slide 22 - Tekstslide

Scheiden van mengsels
  • Twee of meer stoffen in een mengsel uit elkaar halen.
  • Gebruik maken van verschil in stofeigenschappen.

Verschillende eigenschappen: 
  • fase bij kamertemp.
  • kleur, geur
  • oplosbaarheid
  • kook- en smeltpunt
  • elektrische geleidbaarheid

Slide 23 - Tekstslide

Scheiden van suspensie
  • Bezinken = zware vaste stof zinkt naar de bodem > verschil in dichtheid.

  • Filtratie = grote deeltjes vaste stof uit een vloeistof halen middels filtreerpapier > verschil in deeltjesgrootte.

  • Residu = vaste stof die achterblijft in het filter.
  • Filtraat = de vloeistof die door het filter loopt. 

Slide 24 - Tekstslide

Scheiden van oplossing vaste stoffen
  • Indampen = verdampen van het oplosmiddel > verschil in kook-/smeltpunt.
  • Wanneer zouten ingedampd worden, ontstaat een neutraal geladen stof! Na+(aq) + Cl-(aq)        NaCl(s)

  • Residu = vaste stof die achterblijft.

Slide 25 - Tekstslide

  • Extraheren = één of meerdere vaste stoffen oplossen in oplosmiddel > verschil in oplosbaarheid.
  • Daarna kun je de opgeloste stof filtreren of indampen. 
  • Bij indampen ontstaat een extract.

  • Extractiemiddel = vloeistof waarin de ene stof wel en de andere stof niet oplost.
  • Residu = vaste stof die
    achterblijft.
Bijv.: chemisch reinigen

Slide 26 - Tekstslide

Scheiden van vloeistoffen
  • Destillatie = verhitten, oplosmiddel verdampt, damp opvangen en condenseren > verschil in kookpunt

  • Destillaat = gecondenseerde vloeistof (laag kookpunt).
  • Residu = vloeistof die niet verdampt en dus achterblijft (hoog kookpunt).

Slide 27 - Tekstslide

Verwijderen van verontreiniging
  • Adsorberen = het hechten van een stof aan het oppervlak van een andere stof > verschil in aanhechtingsvermogen.
  • Actieve kool = fijngemalen koolstof met speciale bewerking > veel minuscule openingen & gangen.

Voorbeeld: drinkwater,
kleurstoffen uit voeding 
halen. 

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Video

Mengen & scheiden
Samenstelling van mengsels

Slide 30 - Tekstslide

Concentratie
Concentratie = de hoeveelheid opgeloste stof (gram, kg, etc.) per volume-eenheid (Liter, ml, etc.) oplossing.
concentratie = 
hoeveelheid opgeloste stof
volume van de oplossing
Informatie staat op etiket levenmiddel.

Slide 31 - Tekstslide

Volume- & massapercentage
Volume (of massa-) percentage = hoeveel % van de oplossing bestaat uit de opgeloste stof.
volumepercentage = 
volume opgeloste stof
volume mengsel
Gebruik voor beide volumes of massa's dezelfde eenheid!
x 100%

Slide 32 - Tekstslide

Let op!
  • Zet alle gegevens in dezelfde (volume-) eenheid > wat wordt er gevraagd?
  • Wat is het totale gewicht/volume/massa van de oplossing/het mengsel? Tel alle stoffen bij elkaar op!
  • Percentage = ... van de 100

Slide 33 - Tekstslide

Sleep naar de juiste letter.
Vaste stof
S
Vloeistof
L
Gas
G
Vervluchtigen
Condenseren
Rijpen
Smelten
Bevriezen
Verdampen

Slide 34 - Sleepvraag

Sleep de term en uitleg naar de juiste afbeelding.
schuim
Nevel
Oplossing
Emulsie
Gasbellen omhult met een vaste stof.
Vaste stof in een vloeistof.
Twee vloeistoffen die moeilijk gemengd blijven.
Vloeistof is fijn verdeeld in een gas.
suspensie
Moeilijk oplosbare vaste stof in vloeistof.

Slide 35 - Sleepvraag

Prik de termen in de juiste groep.
Mengsel
Zuivere stof
1 soort moleculen aanwezig
Kristalsuiker
Kook- en smelttraject
Bestaat uit meerdere atomen of molecuulsoorten
Cola
Scheiden
Emulgator
Kook- en smeltpunt

Slide 36 - Sleepvraag

Het volumepercentage alcohol in wijn is 14,5 %. Hoeveel alcohol zit in 2 liter wijn?
A
0,29 liter
B
0,14 liter
C
14,5 liter
D
1 liter

Slide 37 - Quizvraag

Er zit 11,1 gram suiker in 100 ml sap. Wat is de concentratie suiker per liter sap?
A
11,1
B
111
C
1,11

Slide 38 - Quizvraag

Waarom wordt een emulgator toegevoegd?

Slide 39 - Open vraag

Waaruit bestaat rook?

Slide 40 - Open vraag

Is nevel een mengsel?
A
Ja
B
Nee

Slide 41 - Quizvraag

Wat betekenen de onderstaande pictogrammen?
Sleep de uitleg naar het juiste pictogram.
Bijtend / corrosief
Irriterend
Stoffen die een prikkend en pijnlijk gevoel veroorzaken, wanneer zij in aanraking komen met de huid. 
Giftig
Chemische stoffen met dit etiket zijn acuut giftig bij contact met de huid. Inademen of inslikken kan dodelijk zijn.
Licht ontvlambaar
Brandbare gassen, aerosolen, vloeistoffen en vaste stoffen. 

Slide 42 - Sleepvraag

Vallen moleculen uiteen wanneer ze oplossen?
A
Ja
B
Nee

Slide 43 - Quizvraag

Welke deeltjes ontstaan bij het oplossen van zouten?

Slide 44 - Open vraag

Noteer de oplossing van alcohol in water.

Slide 45 - Open vraag

Welke vergelijking geeft het oplossen van calciumnitraat weer?
A
Ca(NO3)2 (s) > Ca(NO3)2 (aq)
B
Ca(NO3)2 (s) > Ca (aq) + (NO3)2 (aq)
C
Ca(NO3)2 (s) > Ca (aq) + 2NO3 (aq)
D
Ca(NO3)2 (s) > Ca2+(aq) + 2 NO3- (aq)

Slide 46 - Quizvraag

Geef het oplossen van natriumfluoride met een vergelijking weer.

Slide 47 - Open vraag

Is de stof hiernaast een mengsel?
A
Nee, piepschuim is een vaste stof.
B
Ja, je ziet openingen en daar zit lucht in gemengd.
C
Nee, een mengsel bevat altijd een vloeistof.
D
Ja, in piepschuim zitten luchtbelletjes gemengd in de vaste stof.

Slide 48 - Quizvraag

Een vloeibaar mengsel bestaat uit 120 ml aceton en 440 ml alcohol. Bereken het volumepercentage aceton.

Slide 49 - Open vraag

Slide 50 - Link