A2 + H2 03/03/2021 (naamwoordelijk gezegde herhaling)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

A2 + H2

3 maart 2021

Vandaag

Alles naamwoordelijk gezegde:

• Koppelwerkwoorden 
  
• Naamwoordelijk gezegde (naamwoordelijk en werkwoordelijk deel)
  
• Verschil werkwoordelijke en naamwoordelijke rest 
• Oefenen

Naamwoordelijk gezegde 

Een zin heeft een naamwoordelijk gezegde als er een koppelwerkwoord in de zin voorkomt. 

De koppelwerkwoorden zijn: zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, vóórkomen

De rare werkwoorden 

Schijnen: alleen een naamwoordelijk gezegde als het "lijken"/"blijkbaar" betekent en niet als het "licht geven" betekent

1. Er schijnen onvoldoendes te zijn gehaald voor de toets. 

2. Het licht schijnt op zijn gezicht.

Sporten heet gezond, maar ondertussen ... (=> beweren)

Dat dunkt me geloofwaardig. (=> lijken)

Zij komt me erg gespannen voor. (=> overkomen)

Die gekke werkwoorden komen minder vaak voor, want ze zijn verouderd. 

Naamwoordelijk gezegde

Het naamwoordelijk gezegde zegt iets over het onderwerp. Het koppelwerkwoord koppelt een eigenschap/toestand aan het onderwerp.

VB. Het nieuwe meisje is erg verlegen.

Let op: in zinnen met een naamwoordelijk gezegde staat nooit een lijdend voorwerp.

Naamwoordelijk deel <> werkwoordelijk deel 

Naamwoordelijk gezegde bestaat uit:

• Werkwoordelijk deel = koppelwerkwoorden + eventuele hulpwerkwoorden  
  
• Naamwoordelijk deel = waaraan het onderwerp gekoppeld wordt

VB. (De auto) (bleek) [erg duur] {te zijn}.

 Werkwoordelijk deel (van het naamwoordelijk gezegde) = bleek te zijn

Naamwoordelijk deel (van het naamwoordelijk gezegde) = erg duur

3 vragen die je jezelf kan stellen:

1. Staat er een koppelwerkwoord in de zin? 
   
2. Gaan het over een handeling of over een toestand/eigenschap?
   
3. Wordt er in de zin iets gezegd over het onderwerp? 
   

Als je deze vragen kunt beantwoorden met 'ja' gaat het over een naamwoordelijk gezegde 

Verschil werkwoordelijk en naamwoordelijk gezegde

Verschil werkwoordelijk en naamwoordelijk gezegde:

• Werkwoordelijk gezegde zegt wat iemand of iets doet (actie)
  

VB. Lobke werkt aan haar verslag. 

• Naamwoordelijk gezegde zegt wat iemand of iets is of wordt  (eigenschap/toestand). 

VB. Lobke wordt kapper 

Voorzetselvoorwerpen + naamwoordelijk gezegde 

Denk altijd aan het hele werkwoord/ werkwoordelijke uitdrukking. Soms komt er een naamwoordelijk gezegde voor in combinatie met een voorzetselvoorwerp. 

VB. (Roos) (is) [erg geïnteresseerd] |in die documentaire|. (= geïnteresseerd zijn in iets)

(Peter) (is) [niet tevreden] |met zijn computer|. (= tevreden zijn met)

De wereld is ernstig vervuild.

Wat is het naamwoordelijk deel in deze zin?

1. De wereld
2. is
3. ernstig vervuild

Ik ben niet zeker van mijn plaats in de finale.

Wat is het hele werkwoord in deze zin?

Rens denkt na over zijn vervolgstappen.

Denkt is in deze zin een...?

1. Zelfstandig werkwoord
2. Koppelwerkwoord
3. Hulpwerkwoord

Ik word gek van de nieuwe roosters.

Wat is het voorzetselvoorwerp in deze zin?

1. Ik
2. word gek
3. gek van
4. van de nieuwe roosters

Loes en Luuk zijn al dertig jaar getrouwd.

Wat is getrouwd in deze zin?

1. Een zelfstandig werkwoord
2. Een koppelwerkwoord
3. Het werkwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde
4. Het naamwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde

Paul is op vakantie naar Italië gegaan.

Gegaan is in deze zin ...?

1. Een zelfstandig werkwoord
2. Een koppelwerkwoord
3. Het naamwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde
4. Het werkwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde

Huiswerk

Leren: naamwoordelijk gezegde (en alles dat daarbij hoort)