Samenstellingen en meervouden

Samenstellingen
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMBOStudiejaar 3

In deze les zitten 21 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Samenstellingen

Slide 1 - Tekstslide

WAT IS EEN SAMENSTELLING?
  • Een woord dat uit meerdere woorden bestaat, noem je een samenstelling.

  • hogesnelheidslijn 
  • vaatwasmachine

Slide 2 - Tekstslide

Samenstellingen

Als je van twee woorden één woord maakt, noemen we dat een samenstelling.

Er zijn verschillende regels voor het schrijven van een samenstelling.

Slide 3 - Tekstslide

samenstellingen
soms gewoon aan elkaar
tussen -s-
tussen -n-
koppelteken

Slide 4 - Tekstslide

Tussenletter in samenstellingen

Slide 5 - Tekstslide

Tussenletters in samenstellingen
Schrijf geen -n: als het eerste deel van de samenstelling een meervoud op -n of -s heeft.
  • groentesoep
  • opnamedag
Schrijf geen -n: als het eerste deel van de samenstelling een werkwoord of versterkend woord is.
  • knorrepot
  • beresterk

Slide 6 - Tekstslide

Samenstellingen met een tussenklank-s
Je schrijft de tussenklank-s als je die hoort in de samenstelling.
Dorp + gek = dorpsgek
Dorp + straat = dorpsstraat

Slide 7 - Tekstslide

Samenstellingen --> tussen -s
Wat als je de -s niet hoort?
Wanneer je de tussen -s niet hoort, bijvoorbeeld als het tweede deel van een samenstelling met een s-klank begint, vervang je het tweede deel en schrijf je de -s als je hem in vergelijkbare samenstellingen hoort.

Voorbeeld:
Personeelschef want personeelsfeest

Slide 8 - Tekstslide

Schadeformulier
Schade heeft twee meervoudsvormen: -n en -s,
dus wordt in een samenstelling geschreven zonder -n.

Slide 9 - Tekstslide

Koppelteken
Gebruik je:

Als de samenstelling anders verkeerd wordt uitgesproken

AUTO-ONDERDELEN
MEE-ETEN
RADIO-OMROEP

Slide 10 - Tekstslide

Je schrijft een koppelteken als het eerste deel van de samenstelling uit een letter/teken/cijfer bestaat.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 11 - Quizvraag

Als er sprake is van een klinkerbotsing schrijven we samenstellingen met een koppelteken.
Is hier sprake van? Welke schrijfvorm is juist?
A
naoorlogse
B
na-oorlogse
C
naöorlogse
D
na oorlogse

Slide 12 - Quizvraag

Samenstellingen
Wat is geen samenstelling?

Afgelopen
Boomhut
rugtas
appelflap
huiselijk

Slide 13 - Tekstslide

Wat zijn samenstellingen?
A
Combinaties van woorden die een eenheid vormt.
B
Woorden die uit twee of meer woorden bestaan.
C
Combinaties van woorden
D
Geen van de hier bovengenoemde antwoorden.

Slide 14 - Quizvraag

Welke samenstelling is goed?
A
Groentenwinkel
B
Groentewinkel

Slide 15 - Quizvraag

Pak minimaal twee voorwerpen en maak daar een samenstelling van. Maak er een foto van met je mobieltje.

Slide 16 - Open vraag

Wat is een samenstelling?
A
avon+tuur = avontuur
B
melk + pak = melkpak
C
honger+ig = hongerig

Slide 17 - Quizvraag

Wat is een samenstelling?
A
betekenis
B
persoon
C
telefoon
D
nagellak

Slide 18 - Quizvraag

Wat is geen samenstelling?
A
jongensboek
B
stadsschouwburg
C
gewitte
D
apetrots

Slide 19 - Quizvraag

Schrijf een kort verhaaltje met daarin:

- een samenstelling met tussen-en
- een samenstelling met tussen-e
- een samenstelling met tussen-s
- een samenstelling met koppelteken

Onderstreep de samenstellingen

Slide 20 - Tekstslide

Schrijf hier het verhaaltje.

Slide 21 - Open vraag