VMS Vitaal bedreigde patiënt

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

VMS

Vitaal bedreigde patiënt

Waar staat VMS voor?

VMS (Veiligheidsmanagement systeem)

Het is een veiligheidsprogramma voor ziekenhuizen

Doel is om veiligheid te vergroten

Het VMS bestaat uit meerdere thema's

https://www.vmszorg.nl/vms-veiligheidsprogramma/10-themas/

Hoeveel vitale functies zijn er?

1. 2
2. 3
3. 5
4. 6

Wat voel je als je de pols voelt

1. een golf bloed
2. net na een golf bloed
3. het samentrekken van de kamers
4. de prikkel van de av- knoop

De temperatuur is over het algemeen

1. In de avond lager dan in de ochtend
2. Altijd gelijk op de dag
3. In de ochtend lager dan in de avond

Welke taak heeft pijn?

1. Pijn laat je voelen dat je leeft
2. Pijn zorgt ervoor dat je weet dat er iets aan de hand is
3. Pijn geeft aan dat je bang bent

Bewustzijn = alertheid

1. ja
2. nee

Een apneu is?

1. Oppervlakkige ademhaling
2. korte diepe ademhaling
3. Te lang en te diep ademhalen
4. Afwezigheid van ademhaling

Bij de oudere zorgvrager is de hartslag meestal

1. sneller
2. trager
3. niet anders
4. kweetniet

Waar meet je tympanisch de temperatuur meten

1. oraal
2. anus
3. oor
4. oksel

De systolische druk is de

1. Bovendruk
2. Onderdruk

Vitaal bedreigde patiënt. 

Verstoring van de vitale functies. Het gevolg daarvan is ernstig onderliggend lijden. 1 of meer van de vitale orgaanfuncties zijn zodanig verstoord dat zij dreigen te gaan falen. Er is direct handelen nodig om overlevingskans te vergroten. 

Uit onderzoek blijkt wanneer er een vroegtijdige herkenning en behandeling van de vitaal bedreigde patiënt wordt toegepast, de morbiditeit en aantal reanimaties verlaagd wordt.  

Wat zijn de vitale functies?

Vitale functies

Functies die direct van levensbelang zijn:

Ademhaling

Circulatie

Bewustzijn

(Luchtweg en temperatuur)

Uit onderzoek blijkt:

Vlak voordat een ZV. een circulatiestilstand krijgt, in veel gevallen al een mildere verstoring in 1 of meer vitale functieorganen. 

70% heeft een verstoring van de normale ademhaling binnen 8 uur voordat circulatiestilstand optreedt

66% heeft extreme afwijkingen van de vitale functies binnen 6 uur voordat een circulatiestilstand optreedt. 

Wat moet je als zorgverlener weten:

• Wat zijn de vitale functies;
• Wat zijn normale waarden van vitale functies 
• Hoe verloopt de procedure bij herkenning van bedreigde vitale functies.  

Ademhaling:

Normaal: 9 - 19 per min.

 Trage ademhaling past bij depressie van het ademhalingscentrum in de hersenen. Bijv. bij ernstige ziekte of door medicamenten.

Wanneer iemand niet een dyspneu heeft kan een versnelde of vertraagde ademhaling een uiting zijn van onderliggend lijden. 

Dyspneu is een gevoel bij de Zv. en is afhankelijk van de waarde van de vitale parameter.

O2 saturatie kan verlaagd zijn:

• Longaandoening (pneumonie, longembolie, exacerbatie COPD, pneumothorax etc)
• Pijn bij ademhaling (ribfractuur, pleuritis, myogene klachten)
• Ernstige ziekte (sepsis)
• Verlaagde ademhalingsprikkel (CVA, Delier, Sepsis, medicamenteus)

Circulatie

Polsfrequentie per minuut: het aantal hartslagen per minuut

Pols: Arteria Radialis

Lies: Arteria Femoralis

Bloeddruk (RR): informatie over de circulatie in het lichaam.

RR meten: elektrisch of handmatig 

Bewustzijn

Bewustzijn verandering middels verandering in de GCS of APVU

Vitale functies meten: EWS

= Early Warning Score

Met deze score moeten verpleegkundigen in staat zijn om de vitaal bedreigde patiënt eerder te signaleren; zodat tijdig hulp kan worden ingeschakeld. 

Tevens de verslechtering/ achteruitgang van de patiënt te monitoren. 

EWS

Vitale parameters

Vanuit de vitale functies waar gerelateerde bevindingen worden gemeten. 

Vitale functies:

• Ademhaling (ademhalingsfrequentie, zuurstofsaturatie)
• Circulatie (polsfrequentie, bloeddruk)
• Bewustzijn (bewustzijn verandering)

De normaalwaarde van saturatie is:

1. tussen 96-100%
2. lager dan 95%
3. lager dan 90%
4. hoger dan 99%

Saturatiemeting

Saturatie meting aan de vinger met een saturatiemeter.

Wanneer geen betrouwbare waarde/ meting (bijv. hypothermie) meten d.m.v. arterieel of capillair. 

EWS

Casus

Dhr Kroes ligt op jou afdeling. Je doet controles en ziet het volgende; RR 110/50, P120, Saturatie 94% met een ademhalingsfrequentie van 32x/min. De patiënt plast goed. Wel maak je je zorgen over de patiënt.

Wat scoor je? Wat doe je dan?

Casus

e stapt binnen bij Mw. de Haas en het valt je op dat zij een snelle ademhaling heeft van 17x/minuut. Je meet een bloeddruk van 90/60 en een onregelmatige hartfrequentie van 54 sl/minuut. Urineproductie heb je de afgelopen uren niet gecontroleerd. Je maakt je zorgen over mevrouw.

Wat scoor je? Wat doe je dan?

Vanaf welke EWS bel je direct de d.d. arts?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Afwijkende parameters; kapwaarden

Ademhalingsfrequentie: < 9 per min of > 30 per min.

• Zuurstofsaturatie: < 90%
• Polsfrequentie: < 40 per min of > 130 per min.
• Systolische druk: < 90 mmHG of > 200 mmHG
• Veranderd bewustzijn: afname van 2 of meer punten op de Glascow Come Scale of afname van bewustzijn volgens AVPU schaal. 

supra orbitaal

LET OP:

<8 (3 min. E1, M1, V1) ernstig hersenletsel

9-12 matig hersenletsel

13-15 (15 max. E4, M6, V5) licht hersenletsel

In het geval van neurologische uitval waarbij de ene lichaamshelft het beter doet dan de andere (lateralisatie) is het belangrijk om de best getoonde motorische respons te scoren.

AVPU

AVPU

Meneer Koopmans ligt al een tijdje op afd Neurologie. Hij is thuis met zijn hoofd op een radiator gevallen en is buitenbewustzijn geweest. Hij bleek een subduraal hematoom te hebben Jij doet de controles. Je ziet dhr met gesloten ogen op bed liggen, op aanspreken reageert dhr niet. Jij drukt op het nagelbed en dhr opent zijn ogen. 

Wat noteer je in het dossier?

Spoed Interventie Systeem

Ziekenhuizen moeten daarover beschikken. Dit systeem bevat onder meer een Spoed Interventie Team (SIT).

Om onzekerheid op afdelingen te voorkomen zijn er duidelijke afspraken over inschakelen van het SIT. De SIT score speelt hier een belangrijke rol in en is gebaseerd op de EWS.

Vervolg afwijkende parameters

Sommige parameters zijn niet direct gerelateerd aan de vitale functies maar geven wel aan dat een Zv. op korte termijn klinisch kan verslechteren. Een belangrijke parameter hierbij is:

Urine productie.

Afkapwaarde: <75 ml per 4 uur

Urineproductie geeft aanvullende informatie over de circulatie. Bij afname van de doorbloeding in de nieren functioneren deze verminderd en neemt urine productie af. 

SIT team

Spoed Interventie Team

• Consulteert
• IC arts met IC Vpk
• Consulteert
• Adviseert
• Ondersteund

SIT Team op te roepen:

• (acute) verandering in de ademhaling < 9 p/m of > 30 p/m
• (acute) verandering in O2 saturatie < 90% ondanks toediening O2
• (acute) verandering van hartfrequentie <40 p/m of > 130 p/m
• (acute) verandering van de systolische bloeddruk <90 mmHG of > 200 mmHG
• (acute) verandering van de GCS afname van 2 of meer punten  of AVPU
• Alarmsignaal "ongerustheid" van de verpleegkundige of arts. 

Volgende week 

VMS: Vitaal bedreigde patiënt

Ins en outs over het SIT team

Communicatie en overdracht redeneermiddel SBARR.