H4 Krachten, les 1 4vwo 5 -1- 2021

• Natuurkunde
• Middelbare school

Aan het eind van deze les kunnen jullie:

• verschillende soorten krachten met formules benoemen
• een kracht tekenen
• drie wetten van Newton noemen en toepassen in eenvoudige situaties

Aan het eind van deze les weten jullie:

• wat het verschil is tussen zwaartekracht, gewicht en massa
• wat normaalkracht is 

Een fietser rijdt 20,0 km/h op een vlakke weg. Als zij stopt met trappen duurt het 3,5 s voordat zij 18,0 km/h rijdt. Haar massa is 65 kg en de massa van haar fiets is 20 kg.
Hoe groot is de gemiddelde wrijvingskracht op de fietsster gedurende deze 3,5 seconde?

Uitwerking opgave Fiestster

Tijdens het uitrijden over 3,5 s geldt: Fnetto = Fw

Verder geldt: Fnetto =m x a 

m = 65 + 20 = 85 kg

a = snelheidsverandering/tijd 

snelheidsverandering = 20,0 - 18,0 = 2,0 km/h = 2,0/3,6 = 0,556 m/s

a = 0,556/3,5 = 0,159 m/s2; Fw = 85 x 0,556 = 13,5 N = 14 N

Krachten

Soorten krachten

zwaartekracht: Fz = m x g

veerkracht: Fv = C x u,
      met C = veerconstante (N/m) en u = uitrekking (m) 

spankracht: Fsp , altijd in de richting van het koord

normaalkracht --> uitleg later

weerstandskrachten 

Weerstands (of wrijvings)krachten

luchtweerstandskracht 

schuifwrijving

rolweerstand

Kracht tekenen

Lengte met krachtenschaal

Teken een kracht van 15,0 N onder een hoek van 30 graden met het horizontale vlak. Neem 1 cm = 5,0 N

1e wet van Newton

nettokracht = 0 <--> voorwerp staat stil of beweegt met constante snelheid

Derde wet van Newton

Actiekracht: je leunt tegen de muur en oefent een kracht uit op de muur

Reactiekracht: de muur oefent een even grote kracht op jou uit, maar dan tegengesteld gericht (zodat je niet omvalt)

Massa, zwaartekracht en gewicht(skracht)

Derde wet van Newton: gewicht en normaalkracht 

Geef nog een voorbeeld van een krachtenpaar (derde wet van Newton)