1.4 Kritisch denken

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Doelen 

• Je kan beschrijven wat kritisch denken is
• je kent het verschil tussen een feit en een mening
• je weet uit welke onderdelen een goed onderbouwde mening bestaat (feiten, verschillende kanten en onderbouwde argumenten)
• Je kan uitleggen dat kritisch denken niet hetzelfde is als kritiek geven 

Informatie

Alles wat je kennis geeft over iets of iemand 

Bestaat uit feiten, meningen of is soms helemaal verzonnen...

Kritisch denken; je gaat zorgvuldig met informatie om je mening te bepalen 

Kritisch denken bestaat uit drie onderdelen 

1. informatie op waarde schatten (is het betrouwbaar?)

2. informatie van meerdere kanten bekijken en luisteren naar meningen van anderen

3. Je denkt opnieuw na over je eigen mening (is die veranderd?)

Kritisch denken bestaat uit drie onderdelen 

1. informatie op waarde schatten (is het betrouwbaar?)

2. informatie van meerdere kanten bekijken en luisteren naar meningen van anderen

3. Je denkt opnieuw na over je eigen mening (is die veranderd?)

Bekijk het raadsel

Een vader en zijn zoon raken betrokken bij een zwaar auto-ongeval. De vader is op slag dood, maar zijn zoon kan nog net op tijd naar het ziekenhuis gebracht worden. Daar aangekomen houdt de chirurg halt en roept: “Stop. Ik kan deze jongen niet opereren, want dit is mijn zoon.”

   

Hoe kan dat?

Aan de slag

Opdracht 1 t/m 8 van paragraaf 1.4

Feiten en meningen

Mening: wat je van iets vindt

Feit: iets wat echt gebeurd is en wat je kunt bewijzen

Om je mening goed uit te leggen moet je de feiten kennen...

Voorbeeld: Je kunt wel zeggen dat je roken niet ongezond vindt, maar dat is gewoon niet zo.

Feit of mening​?

De aarde is rond​

​

​

Voor je eigen mening:

• moet de feiten kennen. Een feit is wat echt gebeurd is, je kan het bewijzen
• Bekijk het vraagstuk van verschillende kanten
• Onderbouw je je mening met argumenten: redenen waarom je iets vindt

Verschil tussen kritiek geven en kritische denken

Kritisch denken is niet hetzelfde als kritiek geven.

• Bij kritiek geef je je mening.
  
  
• Bij kritisch denken stel je vragen bij meningen, feiten en argumenten. Je vraagt je af: klopt het wel?

Raadsel

Lieke loopt met haar ballon over straat. De ballon vliegt weg. Lieke moet huilen.

Hoe oud is Lieke?

Hoe weet je dat?

• Onbewust vul je in voor je voldoende informatie hebt. 

• Informatie op waarde schatten 

Mijn moeder vindt die film waardeloos.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Nederlands is het leukste vak op school.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Staat hier een feit, mening of argument?

Morgen moet ik naar de tandarts.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

feit of mening

Ik vind afval scheiden belangrijk, want dan help ik mee onze wereld te beschermen.

worden.

Staat hier een feit, mening of argument?

Wilders moet de nieuwe minister-president worden

1. Feit
2. Mening
3. Argument

worden.

Welk argument zou je hiervoor kunnen geven?

Wilders moet de nieuwe minister-president worden

1. Hij heeft de meeste stemmen gehaald
2. Hij is 60 jaar
3. Ik vind dat gewoon zo

Stellingen: bedenk argumenten

1. “Iedere 16-jarige moet het recht hebben in het weekend tot 2.00 uur ’s nachts uit te gaan”.
2. “Alcohol zou pas vanaf 25-jarige leeftijd legaal moeten zijn”.
3. “Alle soorten vuurwerk moeten volledig verboden worden voor jongeren onder de 18”.
   
4. “Er moet een suikertaks (extra belasting) komen op alle producten die veel suiker bevatten”.

Bedenk argumenten voor en tegen iedere stelling!