3.1 Waarneming: je eten bederft

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3

Onderzoek doen

Vandaag

-Introductie H3

-Uitleg en verwerken paragraaf 3.1

Les 2: paragraaf 3.2

Les 3: toets H1 en H2 bespreken (en afronden 3.1 en 3.2)

Hoofdstuk 3 Onderzoek doen

3.1 - Waarneming: je eten bederft

3.2 - Onderzoeksvraag: Hoe rem je voedselbederf

3.3 - Experimenteren: Transport door celmembranen

3.4 - Resultaten en conclusie: Meten is weten!

3.5 - Discussie: Mag biotechnologie?

Hoofdstuk 3

3 onderdelen:

* meer theorie over schimmels, bacteriën, virussen (in relatie tot voedselbederf), aanvullend op H2.

* theorie over membraantransport dieren en planten

* vaardigheden: hoe voer ik een wetenschappelijk onderzoek uit.

Hoofdstuk 3

Toetsing:

-VO2 Osmose

-VT2 over H3

-DT2 over H3 en H4 (in de toetsweek in januari)

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

3.1 Waarneming: je eten bederft

Doelen 3.1

1. Je legt uit hoe voedselinfectie en voedselvergiftiging ontstaan.

2. Je beschrijft de kenmerken, voortplanting en verspreiding van micro-organismen en virussen. 

3. Je legt uit hoe je voedselinfectie door micro-organismen en virussen kunt tegengaan. 

Lees nu (stil) blz. 79 en 80

klaar: log in in de LessonUp

Wat is het verschil tussen een voedselinfectie en een voedselvergiftiging?

Voedselinfectie

Je voedsel kan bederven doordat het geïnfecteerd wordt door micro-organismen: schimmels of bacteriën.

Micro-organismen: kun je niet zien met het blote oog. Vaak wel met een lichtmicroscoop. 

Voedselinfectie

Schimmels of bacteriën die op voedsel gaan zitten zijn heterotroof.

Ze zijn voor hun organische stoffen afhankelijk van andere organismen.

Wat zijn ongunstige omstandigheden voor bacteriën? Noem er minstens 2!

Een bepaald soort bacteriën delen zich ieder half uur.
Je hebt 1 bacterie in een petrischaaltje.
Hoeveel zijn er na 2 uur?

Bacteriën

Vermeerderen zich

door ongeslachtelijke 

voortplanting (mitose) 

bij gunstige omstandigheden.

Alle bacteriën in een kolonie zijn genetisch identiek aan elkaar, ze zijn elkaars klonen.

Bacteriën

Onder ongunstige

omstandigheden vor-

men ze sporen.

In een spore staan de levensprocessen stil. De spore vormt weer een levende bacterie als de omstandigheden weer goed zijn.

Een schimmel kan zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten

1. Waar
2. Niet waar

Schimmels

Vormen lange draden

van 1 cellaag dik.

Die schimmeldraden heten

mycelium.

Schimmels kunnen zich ongeslachtelijk en geslachtelijk voortplanten.

Voortplanting

Schimmels - Meestal ongeslachtelijk d.m.v. sporen

Schimmels groeien door 'draadvorming' -> lange draden van 1 cel dikte. Vormen een netwerk (Mycelium)

Verteren voedsel extracellulair (buiten de cel), en nemen voedingsstoffen op

Bacteriën en schimmels herkennen

Bacteriën en schimmels herkennen

Laten groeien op een voedingsbodem.

• Uiterlijk blote oog/ lichtmicroscoop
• Op welke voedingsbodem groeien ze wel/ niet
• DNA

Wat is de reden dat we virussen niet onder de 'levende natuur' benoemen

Virussen

Virussen

Erfelijk materiaal (RNA

 of DNA) in een

eiwitmantel.

Ze vermeerderen met behulp van een gastheercel.

Voedselinfectie voorkomen

Je voedsel kan bederven doordat het geïnfecteerd wordt door micro-organismen: schimmels of bacteriën.

Hygiënisch werken: 

• handen wassen
• kruisbesmetting voorkomen (scheiden)

Doelen 3.1

1. Je legt uit hoe voedselinfectie en voedselvergiftiging ontstaan.

2. Je beschrijft de kenmerken, voortplanting en verspreiding van micro-organismen en virussen. 

3. Je legt uit hoe je voedselinfectie door micro-organismen en virussen kunt tegengaan. 

Nu en huiswerk

Lees 3.1

Maak bij 3.1 de opdrachten: 2, 3, 6, 7, 8, 9, 12 en 14

Kijk na en verbeter je antwoorden