22, 23: Beeldende kunst, Literatuur

Alle macht berust bij een vorst.
A
Absolutisme
B
Monarchie
C
Verlichting
D
Liberalisme
1 / 25
volgende
Slide 1: Quizvraag
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Alle macht berust bij een vorst.
A
Absolutisme
B
Monarchie
C
Verlichting
D
Liberalisme

Slide 1 - Quizvraag

De Verlichting was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met...
A
de 16e eeuw
B
de 15e eeuw
C
de 17e eeuw
D
de 18e eeuw

Slide 2 - Quizvraag

Welke van onderstaande termen horen alle drie bij de Verlichting?
A
theocentrisme, classicisme, modernisme
B
liberalisme, optimisme, tolerantie
C
existentialisme, empirisme, feodalisme
D
purisme, aforisme, antropocentrisme

Slide 3 - Quizvraag

Van 1702 tot 1747 was er een 'stadhouderloos tijdperk'.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 4 - Quizvraag

De ... streefden naar meer democratie.
A
Patriotten
B
Prinsgezinden

Slide 5 - Quizvraag

Montesqieu stelde voor om de uitvoerende, wetgevende en rechterlijke macht te scheiden, dit noemen we de ... ... .

Slide 6 - Open vraag

Uitroepen Bataafse republiek
Franse Revolutie

Jaartal tijdens
stadhouderloos
tijdperk

Fransen vallen Republiek binnen
1795
1789
1745
1793

Slide 7 - Sleepvraag

Welke 'macht' hoort niet in de driehoek van trias politica thuis?
A
Rechterlijke
B
Wetgevende
C
Uitvoerende
D
Monarchistische

Slide 8 - Quizvraag

"De opvatting dat er wel een Opperwezen bestaat, maar de verering ervan is zinloos." Hoe noemt men deze denkstroming?

Slide 9 - Open vraag

Wat behoort tot de typische literatuur van de Verlichting?
A
moraliserende geschriften
B
didactische geschriften
C
sprookjes
D
abstracte geschriften

Slide 10 - Quizvraag

Empirisme
Rationalisme
Liberalisme
Optimisme
de menselijke ratio is in staat alles op te lossen.
Onderzoeken hoe de wereld in elkaar zit.
De mens is in wezen goed, verkeerd gedrag komt voort uit gebrek aan kennis.
De overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de economie.

Slide 11 - Sleepvraag

§22: Beeldende kunst
Muziek hoef je niet te kennen!

Slide 12 - Tekstslide

Beeldende kunst
  • Verlichting: beperkte invloed op de beeldende kunst.


1

Slide 13 - Tekstslide

Rococo
  • Eerste helft van de 18e eeuw
  • Samentrekking van 'rocaille' en 'coquille'
  • Vooral in de kunstnijverheid
  • Decoratieve kunst: zwierig, gracieus, speels
  • Schilderkunst: idyllische taferelen in zachte pasteltuinen
2

Slide 14 - Tekstslide

Neoclassicisme
  • Tweede helft 18e eeuw
  • Teruggrijpen op het classicisme uit de renaissance
3
'De dood van Socrates' - Jacques-Louis David

Slide 15 - Tekstslide

§23: Literatuur

Slide 16 - Tekstslide

Algemeen


Invloed van de Verlichting --> alleen in de proza.

Slide 17 - Tekstslide

Verlichte literatuur
  • Didactisch (Van Dale: 'leerzaam')
  • Invloed op de taal
  • Bloei van het essay en het aforisme (korte spreuk, vaak met levensles)

Slide 18 - Tekstslide

Diderot
1713-1784
O.l.v. Diderot werkten verschillende geleerden samen
Doel
Informeren én de lezer de juiste - rationele - weg tonen
Inhoud
Er verschenen 35 delen tussen 1751 en 1780.
Hierin werden verschillende wetenschappelijke onderwerpen behandeld.
Encyclopedie vandaag de dag
Wikipedia is tegenwoordig de meest bekende (gratis) encyclopedie die over vrijwel élk onderwerp een pagina heeft. 

Slide 19 - Tekstslide

Tijdschriften
  • Informatief, didactisch-moralistisch
  • Verschillende onderwerpen
  • Artikelen werden in andere vormen gegoten
  • Simpele vorm

Slide 20 - Tekstslide

1. Imaginaire reisverhaal
  • Populair!
  • Schijn wordt opgehouden dat het om een echte reis gaat
  • Verzonnen landen met verschillende bestuursvormen, zeden en gewoonten
  • Utopie vs. dystopie
  • Satire

--> Doel auteur?

Jonathan Swift (1726)
Satire: In het eerste deel heeft men oorlog over hoe je het beste een gekookt ei kunt tikken. De ‘big-endians’ doen dit het liefst aan de brede kant van het ei, de ‘little-endians’ tikken aan de smalle kant.
Swift parodieerde hiermee de religieuze strijd tussen katholieken en protestanten in Engeland.
Utopie: tweede en vierde deel van Gulliver's travel zijn niet alleen satires, maar ook utopieën. Bij de reuzen en bij de paarden komen geen uitbuiting, armoede en onderdrukking voor.
J.A. Schasz (1788)
Zie §25

Slide 21 - Tekstslide

Slide 22 - Video

2. Robinsonade
  • Nauw verwant aan het imaginaire reisverhaal
  • afzondering, alleen


--> Doel auteur?

Daniel Defoe (1719)
Crusoe is het individu van de Verlichting dat zijn eigen vrijheid ontwerpt. Het belangrijkste hieraan is de invloed die Crusoë op de natuur heeft. Hij past de natuur aan naar zijn hand, beïnvloedt deze en schept zijn eigen imperium waarin hij alleen met de natuur te maken heeft. Deze mens is los van alle conventies, zoals kerk en staat, die tussen mens en natuur in kunnen staan
Hedendaagse invloeden
Het werk van Defoe inspireert nog steeds, afzonderen van de samenleving op een tropisch eiland is de inspiratie voor programma's als Expeditie Robinson en Million Dollar Island. Daarnaast vormt het verhaal van Robinson Crusoe de inspiratie voor films als Cast Away. 

Slide 23 - Tekstslide

De roman
  • Nieuw!
Nadruk op personen: gebeurtenissen zijn een middel
  • Psychologische roman, ontwikkelingsroman
  • Realistisch door gestalte van tijd en ruimte
  • Ontstaan ±1740 (Engeland), nu: meest gelezen genre

Slide 24 - Tekstslide

Huiswerk:
  • Volgende les maak:
  WB. 21.2
Tussentoets 20-23
WB 24
Én lees natuurlijk de paragrafen goed door (tip: maak vast een samenvatting)

Slide 25 - Tekstslide