Nederlands 3.1 Bijvoeglijke bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Vandaag

Je kent een bijvoeglijke bepaling

Je kent de bijvoeglijke bijzin

Je kent het verschil tussen een beperkende bijvoeglijke bijzin en een uitbreidende bijvoeglijke bijzin.

Bijvoeglijke bepaling

Wat is de bijvoeglijke bepaling in de volgende zin:

Maarten heeft een nieuwe fiets gekregen.

Bijvoeglijke bepaling

Wat is de bijvoeglijke bepaling in de volgende zin:

Maarten heeft een nieuwe fiets gekregen.

Wat is een bijvoeglijke bepaling?

1. Het geeft meer informatie over een zelfstandig naamwoord;
2. Het is meestal een eigenschap of een toestand;
3. Het is meestal een bijvoeglijk naamwoord of een bezittelijk voornaamwoord;
4. Het is altijd onderdeel van een ander zinsdeel (en dus nooit een eigen zinsdeel)

Wat is een bijvoeglijke bepaling?

1. Het geeft meer informatie over een zelfstandig naamwoord;
2. Het is meestal een eigenschap of een toestand;
3. Het is meestal een bijvoeglijk naamwoord of een bezittelijk voornaamwoord;
4. Het is altijd onderdeel van een ander zinsdeel (en dus nooit een eigen zinsdeel)

De hele klas luisterde geboeid naar de goede uitleg van de docent.

Mijn lessen deel ik met mijn fantastische leerlingen.

Bijvoeglijke bepaling als bijzin

Als de bijvoeglijke bepaling een eigen persoonsvorm heeft, noem je het een bijvoeglijke bijzin.

De leerling die daar zit, heeft zijn huiswerk foutloos gemaakt.

Door het coronavirus zag Antoinette haar zoon, die in Amerika woont, maar liefst 6 maanden niet.

Het boek dat daar ligt, is heel populair.

Bijvoeglijke bepaling als bijzin

Als de bijvoeglijke bepaling een eigen persoonsvorm heeft, noem je het een bijvoeglijke bijzin.

De leerling die daar zit, heeft zijn huiswerk foutloos gemaakt.

Door het coronavirus zag Antoinette haar zoon, die in Amerika woont, maar liefst 6 maanden niet.

Het boek dat daar ligt, is heel populair.

Wat valt op?

Bijvoeglijke bijzin begint in het Nederlands altijd met een betrekkelijk voornaamwoord 

(in tegenstelling tot het Engels: 

The man (that) I saw, is old / The man whose bike was stolen, went to the police)

Beperkende bijvoeglijke bijzin

Er zijn meerdere subjecten, maar je zegt iets specifieks over een deel.

De leerlingen die nauwkeurig hun opdrachten maken, werken actief aan hun taalvaardigheid.

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Beperkende bijvoeglijke bijzin

Er zijn meerdere subjecten, maar je zegt iets specifieks over een deel.

De leerlingen die nauwkeurig hun opdrachten maken, werken actief aan hun taalvaardigheid.

Een deel van de leerlingen werkt actief aan de taalvaardigheid. Andere leerlingen niet.

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Beperkende bijvoeglijke bijzin

Er zijn meerdere subjecten, maar je zegt iets specifieks over een deel.

De leerlingen die nauwkeurig hun opdrachten maken, werken actief aan hun taalvaardigheid.

Een deel van de leerlingen werkt actief aan de taalvaardigheid. Andere leerlingen niet.

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Je zegt twee dingen over hetzelfde subject / dezelfde subjecten.

De leerlingen, die nauwkeurig hun opdrachten maken, werken actief aan hun taalvaardigheid.

Beperkende bijvoeglijke bijzin

Er zijn meerdere subjecten, maar je zegt iets specifieks over een deel.

De leerlingen die nauwkeurig hun opdrachten maken, werken actief aan hun taalvaardigheid.

Een deel van de leerlingen werkt actief aan de taalvaardigheid. Andere leerlingen niet.

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Je zegt twee dingen over hetzelfde subject / dezelfde subjecten.

De leerlingen, die nauwkeurig hun opdrachten maken, werken actief aan hun taalvaardigheid.

Alle leerlingen maken nauwkeurig hun opdrachten en werken zo allemaal actief aan taalvaardigheid.

Resumerend

Beperkend: je zegt iets over een deel van een groep. Je maakt de omschrijving nauwkeuriger. Alleen een komma na de bijvoeglijke bijzin.

Uitbreidend: je geeft extra informatie over het kernwoord. Dit is in principe weglaatbaar. Deze bijvoeglijke bijzin staat tussen twee komma's.

De actie die een succes werd, wordt volgend jaar herhaald.

1. beperkende bijvoeglijke bijzin
2. uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Betrekkelijk voornaamwoord

Bijvoeglijke bijzinnen beginnen vaak met een betrekkelijk voornaamwoord (betr.vnw). Zo’n betrekkelijk voornaamwoord wijst terug naar een woord dat eerder genoemd is, het antecedent. De bekendste betrekkelijke voornaamwoorden zijn die, dat, wie en wat:

1. De reis, (die (betr.vnw) ik met drie vrienden maakte (bijv.bijzin) ), was heel avontuurlijk.

Betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent

Soms kun je wie en wat vervangen door degene die of datgene wat. Er is dan geen antecedent. Wie/wat is dan betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent (betr.vnw m.i.a.).

5. Wie (= degene die) nooit lacht, heeft weinig plezier in zijn leven.

6. Wat (= datgene wat) je gisteren deed, kun je beter niet meer doen.

Huiswerk deze week

Formuleren H1 en Spelling deel 1 H1