Les 3. Herhaling + afhankelijk/onafhankelijk

Welkom
Telefoon in telefoontas
Tas van tafel
Laptop + notitiespullen pakken
Ga in deze LessonUp
1 / 23
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 23 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Welkom
Telefoon in telefoontas
Tas van tafel
Laptop + notitiespullen pakken
Ga in deze LessonUp

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
Je weet welke onderdelen altijd aanwezig moeten zijn in een onderzoeksopzet

Je kan in een context de afhankelijke en onafhankelijke variabele in een onderzoeksopzet bepalen

Slide 2 - Tekstslide

Causaal verband aantonen
experiment ontwerpen:
  1. twee groepen organismen (experiment en controle)
  2. alle factoren gelijk, behalve 1
  3. wat wordt er gemeten?
  4. Bij welk resultaat wordt de hypothese verworpen?


Een mogelijke onderzoeksvraag is: Wat is het effect van het gebruik van wasmiddel tijdens het wassen van kleding op het overleven van bacteriën van het geslacht Corynebacterium?


Slide 3 - Tekstslide

De controle behandeling
  • in principe de 'normale' situatie
  • verschilt in 1 factor van het experiment
  • soms zijn meerdere controles nodig om het effect van verschillende factoren uit te sluiten.

Slide 4 - Tekstslide

controles
  • géén injectie
  • een prik met een naald
  • inspuiten van alleen het oplosmiddel
  • inspuiten van het oplosmiddel met de werkzame stof

Slide 5 - Tekstslide

Placebo
Perceptie van verbetering. doordat je dénkt dat het werkt.

Speelt hoofdzakelijk een rol bij mensen (en heel soms dieren)

Slide 6 - Tekstslide

TROMBOSE?
"Voor het vaccin werd toegelaten, werd overigens onder ruim 24.000 proefpersonen onderzoek gedaan. Aandoeningen door bloedstolsels kwamen toen bij 12 mensen voor. In de placebogroep kregen 8 mensen last, in de gevaccineerde groep waren dat er 4."

Bron: NOS.nl


Slide 7 - Tekstslide

Maak een onderzoeksopzet om te onderzoeken of een Astrazeneca vaccin trombose veroorzaakt. (3p)

Slide 8 - Open vraag

onderzoeksopzet
  1. experimentele groep en een controle groep beschrijven
  2. beschrijf welke factor verschilt. Overige factoren gelijk
  3. Wat ga je meten? Hoe trek je je conclusie?



Slide 9 - Tekstslide

onderzoeksopzet
  1. 2 groepen mensen
  2. 1 groep wordt wel gevaccineerd, een andere groep krijgt een placebo (controle).
    Verder gelijk in samenstelling leeftijd/geslacht/ethniciteit/gezondheid)
  3. Over een bepaalde tijd meet je: aantal besmettingen / ziekenhuisopnames /sterfte



Slide 10 - Tekstslide

Afhankelijk/onafhankelijk
Onafhankelijke variabele staat vast en is gekozen (deze weet je)

Afhankelijke variabele is het resultaat daarvan (deze meet je)

Slide 11 - Tekstslide

Maak een onderzoeksopzet om te onderzoeken of een Astrazeneca vaccin trombose veroorzaakt.

Wat is in deze opzet de onafhankelijke variabele? En wat de afhankelijke?

Slide 12 - Open vraag

Experiment
Doel:
Causaal verband vaststellen door te laten zien dat verandering in de onafhankelijke variabele direct verantwoordelijk is voor veranderingen in afhankelijke variabele
.

--> Groeien planten sneller met muziek? 




Slide 13 - Tekstslide

Welke groep planten is het het controle experiment?
A
De planten met muziek
B
De planten zonder muziek

Slide 14 - Quizvraag

groeisnelheid
muziek
onafhankelijke variabele
afhankelijke variabele

Slide 15 - Sleepvraag

Waarom worden er 50 planten gebruikt en niet 1 plant per groep?

Slide 16 - Open vraag

Bedenk een variabele die waarschijnlijk constant gehouden is in beide groepen planten.

Slide 17 - Open vraag

Wat zet je op de X-as als je de gegevens zou uitzetten in een grafiek?
A
De groeisnelheid
B
Wel/geen muziek
C
De tijd
D
Maakt niet uit

Slide 18 - Quizvraag

Onthoud:



Wat je weet: x-as
Wat je meet: y-as

Wat je weet = onafhankelijke variabele

Wat je meet = afhankelijke variabele

Slide 19 - Tekstslide

Wat is het effect van [a] op [b] bij/van [groep organismen]
A
a = onafhankelijk b = afhankelijk
B
a = onafhankelijk b = onafhankelijk
C
a = afhankelijk b = afhankelijk
D
a = afhankelijk b = onafhankelijk

Slide 20 - Quizvraag

onderzoeksvraag
wat is het effect van [onafh variabele]


op [afhankelijke variabele]


bij/van [groep organismen]


Voorbeeld

Wat is het effect van [temperatuur]

op [groeisnelheid]

van [een populatie melkzuurbacteriën] ?

Slide 21 - Tekstslide

Zet de vraag: "werkt vaccineren echt?" om naar een goede onderzoeksvraag

Slide 22 - Open vraag

Aan de slag
Begin met je voorbereiding voor het proefwerk van aankomende donderdag

Slide 23 - Tekstslide