Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
1.6: Het landschap in Laag-Nederland havo/vwo
1.6 Het landschap in Laag-Nederland
1 / 31
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Aardrijkskunde
Middelbare school
vwo
Leerjaar 2
In deze les zitten
31 slides
, met
tekstslides
en
2 videos
.
Lesduur is:
50 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
1.6 Het landschap in Laag-Nederland
Slide 1 - Tekstslide
Wat gaan we doen?
- opfrissen
- paragraaf 1.6 doornemen
- maken opdrachten
- afsluiting
Slide 2 - Tekstslide
Opfrissen
Wat gebeurde er in de een na laatste koude periode (Saale-ijstijd)?
Dikke ijstongen brachten zwerfstenen naar Zuid-Limburg
IJstongen zorgden voor stuwwallen in het landschap
Helemaal niks, Nederland lag toen nog onder water
Slide 3 - Tekstslide
Opfrissen
Hoe is het landschap in Hoog-Nederland ontstaan?
De zee zette zand af waardoor er land ontstond
Zand werd vanuit de lege Noordzee naar Hoog-Nederland geblazen
De zwerfstenen schuurden het landschap uit
Slide 4 - Tekstslide
Opfrissen
Waarom gingen de eerste inwoners van Nederland in Hoog-Nederland wonen?
De grond was er erg vruchtbaar, dus ze hoefden niet meer te jagen maar konden boer worden.
Laag-Nederland was te gevaarlijk: dat overstroomde regelmatig.
Ze vonden de natuur hier zo mooi (akkers, weilanden en bossen).
Slide 5 - Tekstslide
Slide 6 - Tekstslide
Slide 7 - Video
Leerdoelen
* Ik weet welke maatregelen de mens in Laag-Nederland heeft genomen om zich tegen het water te beschermen
* Ik begrijp hoe Laag-Nederland is opgevuld met veen en klei
* Ik kan met behulp van een foto of kaart bepalen of een landschap in Hoog- of Laag-Nederland ligt
Slide 8 - Tekstslide
Laag Nederland
Slide 9 - Tekstslide
Laag-Nederland
Het landschap in NL is vooral na de laatste ijstijd ontstaan
De temperatuur steeg --> zeespiegel steeg
In deze periode ontstonden veel grondsoorten
Slide 10 - Tekstslide
Waddenzeeën en moerassen
Zeespiegel stijgt
Strand en duinen vormen
Achter strand en duinen ontstaat binnenzee, daar dwarrelen kleideeltjes naar beneden: zeeklei.
Ontstaan veen en moeras
Sinds het einde van de laatste koude tijd 10 000 jaar geleden, is de zeespiegel tientallen meters gestegen.
De stranden en duinen zijn gevormd, achter de duinen vormde de Waddenzee. De waddenzee stroomde vol met vloed en weer leeg bij eb.
In de binnenzee stond het water vaak zee en dwarrelden kleideeltjes naar beneden. Hierdoor vormden dikke lagen zeeklei.
Op een gegeven moment sloten de openingen tussen de duinenrijen en veranderde het gebied achter de duinen in moeras.
In het moeras stapelden dode plantenresten op onder het water, zonder zuurstof konden de planten niet verteren en ontstond er veen.
Slide 11 - Tekstslide
Waddenzeeën en moerassen
4. De duin openingen sluiten, er ontstaat een binnenzee
5. Binnenzee verandert in uitgestrekt moeras gebied
6. Dode plantenresten hopen op onder water, zonder zuurstof, ontstaan
veen
.
Ontstaan veen en moeras
Sinds het einde van de laatste koude tijd 10 000 jaar geleden, is de zeespiegel tientallen meters gestegen.
De stranden en duinen zijn gevormd, achter de duinen vormde de Waddenzee. De waddenzee stroomde vol met vloed en weer leeg bij eb.
In de binnenzee stond het water vaak zee en dwarrelden kleideeltjes naar beneden. Hierdoor vormden dikke lagen zeeklei.
Op een gegeven moment sloten de openingen tussen de duinenrijen en veranderde het gebied achter de duinen in moeras.
In het moeras stapelden dode plantenresten op onder het water, zonder zuurstof konden de planten niet verteren en ontstond er veen.
Slide 12 - Tekstslide
Slide 13 - Video
Samengevat
De grondsoorten in Laag-NL zijn afgezet onder verschillende omstandigheden
Duinzand --> door golven en wind
Zeeklei --> In stilstaand water achter de duinen
Veen --> dode plantenresten onder water zonder zuurstof
Slide 14 - Tekstslide
Hoog-Nederland
Laag-Nederland
Slide 15 - Tekstslide
De bewoners van Laag-Nederland
Moesten hun gebouwen beschermen tegen overstromingen
Dus ze bouwden op
terpen
= Heuvel ter bescherming tegen overstromingen
Slide 16 - Tekstslide
Van terp naar dijk
De eerste dijken bestonden uit terpen die met elkaar verbonden waren
= de eerste polders!
dijk
Slide 17 - Tekstslide
Binnen- en buitendijks
Buitendijks gebied
Binnendijks gebied
Slide 18 - Tekstslide
Kwelders
= Stuk land dat bij vloed in de Waddenzee niet meer overstroomt.
Junior
Slide 19 - Tekstslide
Land
Dijk
Kwelder
Junior
Slide 20 - Tekstslide
Welk gebied ligt hoger ten opzichte van de zeespiegel?
Slide 21 - Tekstslide
Bedijking
Vroeger: rivier regelmatig buiten oevers
Legde zand en grind af (sedimentatie): dit
compenseerde voor bodemdaling.
Buitendijks gaat de sedimentatie wel door
Door bedijking stroomt het land niet meer over, dus geen compensatie meer voor bodemdaling
Slide 22 - Tekstslide
Sedimentatie buitendijkse kant
Na verloop van tijd was er zo veel sedimentatie geweest dat het zand boven de zeespiegel uit kwam en dat er dus nieuw land werd gevormd.
De mensen in het gebied bouwden vaak een nieuwe dijk als het land hoog genoeg was, zodat ze dit nieuwe land konden gebruiken voor akkers.
En de nieuwe dijk, die beschermde opnieuw tegen de zee. En opnieuw vond er dan weer sedimentatie plaats...
Slide 23 - Tekstslide
Polder
Stuk land, omgeven door
dijken, waar de waterstand
geregeld kan worden.
Vaak onder NAP
het
gemaal
pompt het water weg
Binnendijks
Buitendijks
=een pomp waarmee polders worden drooggepompt
Slide 24 - Tekstslide
V: Gemalen legde veenmoerassen droog. Gedroogd veen =
turf
werd hier afgegraven
Slide 25 - Tekstslide
V: droogmakerij
= leeggepompte meren om landbouwgrond en weilanden te krijgen
Rondom droogmakerij ligt een
ringvaart
Slide 26 - Tekstslide
Op welke foto zie je Laag-Nederland
afgebeeld?
1. Het plaatje boven
2. Het plaatje onder
De mens heeft al eeuwenlang
het landschap van Hoog-Nederland en
Laag-Nederland ingericht.
Slide 27 - Tekstslide
1. Hoog-Nederland 2. Laag-Nederland
Slide 28 - Tekstslide
1. Hoog-Nederland 2. Laag-Nederland
Slide 29 - Tekstslide
Afsluiten
Paragraaf 1.6:
opdrachten
Slide 30 - Tekstslide
Afsluiten
Ik weet welke maatregelen de mens in Laag-Nederland heeft genomen om zich tegen het water te beschermen
Ik begrijp hoe Laag-Nederland is opgevuld met veen en klei
Ik kan met behulp van een foto of kaart bepalen of een landschap in Hoog- of Laag-Nederland ligt
Slide 31 - Tekstslide
Meer lessen zoals deze
1.6: Het landschap in Laag-Nederland havo/vwo
9 dagen geleden
- Les met
32 slides
Aardrijkskunde
Middelbare school
vwo
Leerjaar 2
1.6 Het landschap in Laag-Nederland
Januari 2022
- Les met
30 slides
Aardrijkskunde
Middelbare school
havo
Leerjaar 2
1.5: Laag-Nederland t/h
Oktober 2024
- Les met
26 slides
Aardrijkskunde
Middelbare school
vwo
Leerjaar 2
Water in Nederland
Februari 2019
- Les met
16 slides
door
Examentraining
Aardrijkskunde
Middelbare school
vmbo k, g, t, mavo
Leerjaar 3,4
Examentraining
Water in Nederland
November 2017
- Les met
16 slides
door
Aardrijkskunde!
Aardrijkskunde
Middelbare school
vmbo k, g, t, mavo
Leerjaar 3,4
Aardrijkskunde!
Water in Nederland
Februari 2019
- Les met
17 slides
Aardrijkskunde
Middelbare school
vmbo k, g, t, mavo
Leerjaar 3,4
1.6 Het landschap in Laag-Nederland vwo/gymnasium 2
Oktober 2022
- Les met
27 slides
Aardrijkskunde
Middelbare school
vwo
Leerjaar 1
1.6: Het landschap in Laag-Nederland
Oktober 2023
- Les met
25 slides
Aardrijkskunde
Middelbare school
vwo
Leerjaar 2