Les 2 / verwijzen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Samenhang in een tekst I

(verwijzen)

Even terugspoelen naar de vorige les:

• Wat weet je nog?
• Hint: signaalwoorden/voegwoorden ...

Ik heb ruim een uur gesport, toch ben ik niet moe.

Wat is het signaalwoord in deze zin?

1. Ruim
2. Niet
3. Ik
4. Toch

Ik heb ruim een uur gesport, toch ben ik niet moe.

Wat is het verband in deze zin?

1. Reden
2. Oorzaak/gevolg
3. Tegenstelling
4. Volgorde

De treinen rijden niet. Daardoor moet ik met de bus.

Wat is het signaalwoord in deze zin?

1. Niet
2. Met
3. Daardoor
4. De

De treinen rijden niet. Daardoor moet ik met de bus.

Wat is het verband in deze zin?

1. Oorzaak/gevolg
2. Reden
3. Tegenstelling
4. Opsomming

Eerst bereid je de couscous. Daarna bak je de kip.

Wat zijn de signaalwoorden in deze zin?

1. Eerst - de
2. De - daarna
3. Wat - eerst
4. Eerst - daarna

Eerst bereid je de couscous. Daarna bak je de kip.

Wat is het verband in deze zin?

1. Opsomming
2. Volgorde
3. Reden
4. Tegenstelling

Ik heb melk, brood en eieren gekocht in de supermarkt.

Wat is het signaalwoord in deze zin?

1. In
2. En
3. De
4. Het

Ik heb melk, brood en eieren gekocht in de supermarkt.

Wat is het verband in deze zin?

1. Volgorde
2. Reden
3. Opsomming
4. Tegenstelling

Wat leer je vandaag?

• Samenhang in de tekst;
• Verwijswoorden.

Wat zijn verwijswoorden?

  

• Daar ligt Peter. Het lezen van dat moeilijke boek kostte hem veel moeite. Hij is daarbij dan ook in slaap gevallen.
  
• Verwijswoorden: woorden die verwijzen naar andere woorden in de tekst.
• Zonder verwijswoorden wordt een tekst heel saai.

Kijk eens naar deze zin:

Daar ligt Peter. Het lezen van het moeilijke boek daar kostte Peter veel moeite. Peter is daarbij dan ook in slaap gevallen.

Wat vind je van deze zin?

Voorbeelden van verwijswoorden

• personen: hij/zij, hem/haar, hun, ze (meervoud)
  
• aanwijzen: die, deze, dit, dat
  
• verwijzen naar het woord dat er voor staat: dat, die

Vandaag gaan we het hebben over het verwijzen naar personen en dingen.

Verwijzen met hij/zij

• verwijs naar personen met hij/zij

Nancy gaat morgen niet mee. Zij heeft een andere afspraak.

De monteur komt morgen terug. Hij moet eerst een onderdeel bestellen.

De taxichauffeur was te laat. Hij moest eerst nog tanken.

Wat is hier het verwijswoord?

1. De taxichauffeur
2. Hij

De taxichauffeur was te laat. Hij moest eerst nog tanken.

Waarnaar verwijst 'hij'?

Verwijzen met ze/zij (meervoud)

• verwijs naar dieren en dingen met ze

Ik zoek mijn boeken. Waar heb ik ze gelaten? Ik kan ze niet vinden.

• verwijs naar personen met zij of ze

De studenten zijn op school. Zij hebben zo les in het praktijklokaal, maar ze drinken eerst een kop koffie.

De sporters zijn klaar met de wedstrijd. Zij zijn erg moe.

Wat is het verwijswoord in deze zin?

1. De sporters
2. De wedstrijd
3. Zijn
4. Zij

Wil jij tegen de studenten zeggen dat de les later begint? Dan staan ze niet voor een dichte deur.

Wat is het verwijswoord?

1. Jij
2. Ze
3. De studenten
4. Tegen

Hij is te laat, dus ik zal hem even bellen.

'Hem' is hier het verwijswoord.
Waar verwijst het woord naar?

1. Ik
2. Hij

Mijn laptop en telefoon zijn spoorloos. Ik kan zij niet vinden.

Is dit correct geschreven?

1. Ja
2. Nee

Verwijzen met hem/haar/hun

Martijn heeft een scooter. Hij heeft hem zelf betaald.

Je mag dat boek van Irma best lenen. Het maakt haar toch niets uit.

Komen Bert en Hans niet? Je moet hun ook vragen voor dat feest!

Martijn heeft een scooter. Hij heeft hem zelf betaald.

Welk verwijswoord verwijst naar Martijn?

1. Hij
2. Hem

Martijn heeft een scooter. Hij heeft hem zelf betaald.

Welk verwijswoord verwijst naar scooter?

1. Hij
2. Hem

Verwijzen met hen/hun

• gebruik hen/hun als je ze/zij niet kunt gebruiken;

Deze boeken zijn van hen. Volgens hen is dat niet waar. Deze pennen zijn voor hen.

• gebruik hun om bezit aan te geven als het bezit erachter staat;

Wat is hun postcode? Dat is hun auto. 

Dus:

Dat is hun fiets. / Die fiets is van hen.

Wat is hun lokaal? / Dat lokaal is van hen.

Dat is hun probleem. 

Als het bezit erachter staat.....

Oefenen in het boek!