Hoofdstuk 8 paragraaf 6 Marktvormen

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Economie 

3GT

H8§6

Marktvormen

INDEXCIJFERS BOEK

BLZ. 142

Lesdoelen

Bedrijven proberen zo veel mogelijk te verkopen. Ze strijden op de markt om de gunst van de consument. Soms hebben ze veel concurrenten en soms weinig. Soms is hun product uniek en soms proberen al hun concurrenten hetzelfde product te verkopen. Hun positie op de markt verschilt. In deze paragraaf leer je hier meer over. 

Markt (letterlijk)

Geheel van vraag en aanbod

Concurrentie

Marktvorm

Een marktvorm is het geheel van omstandigheden waaronder ondernemingen met elkaar concurreren.

4 marktvormen:

verschil

aantal aanbieders

aantal vragers 

de transparantie (duidelijkheid prijs en kwaliteit)

de toegankelijkheid ( hoe makkelijk kan je toetreden)

Monopolie

• Monos = 1 / polein = verkopen
• Eén aanbieder
• Veel vragers
• Homogeen product (producten zijn precies hetzelfde)

Voorbeeld:

De NS, bankbiljetten, elektra.

Je kunt makkelijk toetreden tot deze markt?

1. Waar
2. Niet waar

Noem nog een voorbeeld van bedrijf in deze marktvorm?

Oligopolie

• Weinig aanbieders en veel vragers  
  
• Heterogene goederen → producenten moeten met elkaar concurreren 
  
• Homogene goederen → klanten letten vooral op de prijs (er kan een prijzenoorlog ontstaan) 
  
• Specialistische kennis nodig
• toegankelijkheid beperkt
• transparantie gering

Monopolistische concurrentie

• Veel aanbieders  veel vragers
• Producten lijken op elkaar, maar elke aanbieder is uniek
• Voor de klant is er een verschil wie levert of wat het merk/soort is (heterogeen goed) 
• Komt veel voor
• bv eigenheimers, bintjes, etc

Volkomen concurrentie

• Veel aanbieders en veel vragers 
• Prijs wordt bepaald door vraag en aanbod (aandelen)
• Het maakt de vragers niet uit wie levert (homogeen goed)

Aantal aanbieders	Aantal vragers	Aard van het product	Marktvorm	Voorbeeld
veel	veel	homogeen	volkomen concurrentie	Aandelenmarkt Valutamarkt
veel	veel	heterogeen	monopolistische concurrentie	horeca Kledingzaken
Weinig	Veel	Beide	Oligopolie	supermarkten
1	veel	Homogeen	Monopolie	Trein

Kenmerken van een marktvorm

Wat voor een marktvorm vormen de terrasjes in Maastricht?

1. Volkomen concurrentie
2. Monopolie
3. Oligopolie
4. Monopolistische concurrentie

Bij monopolistische concurrentie is er altijd sprake van heterogene producten.

1. juist.
2. onjuist.

Hieronder staan vijf marktvormen. Geef van elke martkvorm aan of het gaat om een monopolie of een oligopolie. Sleep de zinnen naar de juiste plek.

Monopolie

Oligopolie

Uitgifte van rijbewijzen

Internet

NS

Microsoft

Onderwijs

Plaats de vier marktvormen in volgorde van veel concurrentie op de markt tot weinig tot geen concurrentie op de markt.

Oligopolie

Monopolie

Volkomen concurrentie

Monopolistische concurrentie

Hoeveel aanbieders zijn er bij een monopolie?

1. Veel
2. Weinig
3. 1

Hoeveel invloed heeft een bedrijf met een monopolie op de prijs?

1. Veel
2. Weinig

Voor wie is een monopolie leuk?

1. Voor de klant
2. Voor de werknemers
3. Voor de grote baas

Op welke markt waar vraag en aanbod samenkomt (marktvorm) zit het Bedrijf Apple in?

1. Monopolie
2. Volkomen concurrentie
3. Oligopolie
4. Monopolistische concurrentie

Welk product is homogeen

1. Kaas
2. Bier
3. Wijn
4. Graan

Welk product is heterogeen

1. Een Mars
2. Een volkorenbrood
3. Een flesje spa water
4. Aardappelen

Wat is een kenmerk van een monopolie

1. Veel aanbieders
2. Heterogeen product
3. Weinig aanbieders
4. Onderscheidend

Welke van de volgende antwoorden is geen eigenschap van de marktvorm volkomen concurrentie?

1. Veel aanbieders en veel vragers
2. Heterogeen product
3. Transparante markt
4. Vrije toe- en uittreding

Rekentrainer paragraaf 6

formule marktaandeel

Formule marktaandeel

• Eigen omzet : totale omzet = marktaandeel 
• Eigen afzet : totale afzet = marktaandeel

Je mag ook een tabel gebruiken!

Voorbeeld.

Albert Heijn heeft in 2020 een omzet gedraaid van 27 miljard euro. De totale omzet van de supermarktbranch bedraagt 72 miljard euro. Bereken het marktaandeel van de Albert Heijn.

Formule marktaandeel

Voorbeeld.

Albert Heijn heeft in 2020 een omzet gedraaid van 27 miljard euro. De totale omzet van de supermarktbranche bedraagt 72 miljard euro. Bereken het marktaandeel van de Albert Heijn.

€	72	1	27
%	100

Formule marktaandeel

Voorbeeld.

Albert Heijn heeft in 2020 een omzet gedraaid van 27 miljard euro. De totale omzet van de supermarktbranche bedraagt 72 miljard euro. Bereken het marktaandeel van de Albert Heijn.

Het marktaandeel van AH is 37,5 %

€	72	1	27
%	100	1,39	37,5

maken Paragraaf 6

rekentrainer paragraaf 6