Paragraaf 3: verhaallijnen

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Creatief Schrijven:

verhaallijnen

Lesdoel + lesplanning

Lesdoel: Ik kan verschillende verhaallijnen herkennen

Programma: 

1. 2 Verhalen vergelijken

2. Huiswerk vorige les nakijken.

2. Uitleg verhaallijnen

3. Opdrachten maken

4. Verder werken aan eigen verhaal + 1 verhaal voorlezen

chronologisch - niet-chronologisch

Een verhaal noem je chronologisch als de gebeurtenissen in een verhaal worden verteld in de volgorde waarin ze ook hebben plaatsgevonden. 

Voorbeeld: Dagboek van Anne Frank

Een verhaal is niet-chronologisch als de schrijver midden in een verhaal begint. de lezer komt er pas langzaam achter wat er gebeurt is. 

Voorbeeld: boeken van Mel Wallis de Vries

vertelde tijd - verteltijd 

Vertelde tijd: de tijdsperiode van een verhaal (bijvoorbeeld: twee minuten - twee jaar).

Verteltijd: Elk verhaal heeft een bepaalde lengte: woorden, zinnen, bladzijden (150 woorden, 2 minuten leestijd).

Versnelling - vertraging

Een verhaal kan versneld worden door een sprong te maken in de tijd. Opeens gaat het verhaal na twee jaar verder (op de volgende bladzijde).

Een verhaal kan vertraagd worden door een bepaalde scene lang te laten voortduren gedurende het boek. Meestal worden de personages en de ruimte uitgebreid beschreven. 

flash forward - flash back

flash forward: ook wel vooruitwijzing genoemd. De lezer krijgt een tip over wat er verderop in het verhaal gebeurt.

flashback: wanneer een personages terugkijkt in de tijd (terugblik). Dit kan uitgebreid zijn, maar ook in een paar regels gebeuren. 

LET OP: in beide gevallen wordt de chronologie van het verhaal onderbroken. 

In deze scene is gebruik gemaakt van

1. flash forward
2. versnelling
3. vertraging
4. flashback

‘Gisteren was Robin gegaan, vandaag zou zij vertrekken’.

Is hier sprake van:

1. flasback
2. versnelling
3. vertraging
4. flashforward

Ze zou ’s avonds weglopen. Ze hoefde alleen nog maar de rest van de dag door te komen.

Is hier sprake van:

1. flashback
2. versnelling
3. vertraging
4. flashforward

Het viel niet op dat Anna niet kwam ontbijten. In de avond zou ze weglopen. Om 12 uur klom ze uit haar bed, douchte lang en sloop naar beneden.

Hier is sprake van:

1. flashback
2. versnelling
3. vertraging
4. flashforwad

Oefening

Je gaat luisteren naar een voorleesfragment. Bedenk in welke tijd het verhaal zich afspeelt. 

In welke tijd speelt dit verhaal zich af?
Leg je antwoord uit.

Oefening

Je gaat luisteren naar een voorleesfragment. Bepaal de volgorde. Is dit verhaal chronologisch of niet?

Wat was de volgorde van het verhaal?

1. Chronologisch
2. Niet chronologisch, want er zat een flashback in.
3. Niet chronologisch, want je weet al hoe het afloopt.
4. Je weet niet in welke volgorde het verhaal wordt verteld.

Perspectief

Je kunt een verhaal altijd vanuit verschillende gezichtspunten vertellen. Die gezichtspunten noemen we perspectieven. Vanuit welk perspectief een verhaal is geschreven is bepalend voor het verhaal.

Een olifant is als een speer.

Een olifant is als een slang.

Een olifant is als een touw.

Een olifant is als een boom.

Een olifant is als een lap leer.

Verhaallijnen

Een verhaallijn bestaat uit:

• begin, 
• verloop 
• einde 

Verhaallijn wordt soms als synoniem voor plot gebruikt.

Plot = een reeks gebeurtenissen in een verhaal (verhaallijnen).

Verhaallijnen

• Een verhaallijn beschrijft wat een personage allemaal meemaakt.

•  Het verhaal heeft meerdere hoofdpersonen met elk een eigen perspectief.
• Het verhaal speelt zich (vaak) af in verschillende tijden.
• Het verhaal speelt zich (vaak) af op verschillende plaatsen.

Vragen?

Aan de slag + Huiswerk

1. Cursus 3 Fictie - Verhaallijnen (blz. 82 – 85) Opdracht 1 t/m 4.

2. Formuleren – Schrijven zonder fouten (blz. 190-191) 

Opdracht 1 t/m 5

Dit is huiswerk voor dinsdag 18 maart

Deadline kort spannend verhaal = donderdag 20 maart

Hebben we alle doelen behaald?

Wat is nog moeilijk?

Wat gaat al goed?