‹Terug naar zoeken

H1: Aarde in beweging

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift




timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Open LessonUp
  • Pak papieren boek en Plenda erbij
1 / 52
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 52 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift




timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Open LessonUp
  • Pak papieren boek en Plenda erbij

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Wat gaan we doen?
  • Uitleg 1.1
  • Maken
  • Huiswerk


Leerdoelen
  • Je weet dat het supercontinent 'Pangea' lang geleden uiteen gevallen is;
  • Je begrijpt de theorie van de platentektoniek en hoe daardoor de Alpen zijn ontstaan;
  • Je kunt op een kaart de gebieden aanwzijen waar veel aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami's voorkomen en waar weinig of geen.

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Uitleg 
De aardkorst is opgebouwd uit:
  • aardkorst of aardplaten
  • aardmantel
  • aardkern

Platen bewegen van elkaar af of naar elkaar toe.
Dit bewegen noem je platentektoniek. Hier vind je:
  • vulkanisme
  • aardbevingen
  • gebergten

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Uitleg 
270 miljoen jaar geleden ontstond er een supercontinent:
  1. Alle aardplaten botsten op elkaar.
  2. Er ontstond één oceaan en één droog continent
  3. Gesteentestroom duwt aardkorst omhoog
  4. Pangea valt uit elkaar

Gevolgen van het uit elkaar vallen:
  • ontstaan kleinere continenten
  • grotere invloed van de zee
  • aantal planten- en diersoorten neemt toe

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Uitleg 
Het ontstaan van de Alpen:

  1. Tussen Italië en Europa lag een oceaan
  2. Aardkorst Afrika schuift naar het noorden
  3. Zee wordt smaller --> zeebodem zit klem      --> gesteentelagen worden omhoog geduwd --> de Alpen ontstaan
  4. Nu: Alpen groeien
  5. Toekomst: Afrika botst op Europa

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Leerdoelen 1.1 herhaling
  • Je weet dat het supercontinent 'Pangea' lang geleden uiteen gevallen is;
  • Je begrijpt de theorie van de platentektoniek en hoe daardoor de Alpen zijn ontstaan;
  • Je kunt op een kaart de gebieden aanwijzen waar veel aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami's voorkomen en waar weinig of geen.

Begrippen
aardkern, aardkorst, aardmantel, platen, platentektoniek, supercontinent

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Maken






Hoe?
  • Zelfstandig of samenwerken in tweetallen op zachte toon of fluistertoon
  • Kom je er (samen) niet uit? Lees eerst het LB nog eens door.
  • Kom je er nog steeds niet uit? Steek je vinger op.




Wat ga ik doen?
Benodigdheden?
Lezen 1.1
LB 10-11
Opdracht 1.1
WB 8-9

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen




timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Open LessonUp
  • Pak papieren boek en Plenda erbij

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Wat gaan we doen?
  • Controle spullen en huiswerk
  • Herhaling
  • Uitleg 1.2
  • Maken
  • Huiswerk


Leerdoelen
  • Je weet wat een aardbeving is en wat de gevolgen er van kunnen zijn;
  • Je begrijpt hoe aardbevingen ontstaan en dat de gevolgen in arme en rijke landen van elkaar kunnen verschillen;
  • Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met een groot aardbevingsrisico.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de aardkorst?
A
a
B
b
C
c

Slide 10 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de aardkern?
A
a
B
b
C
c

Slide 11 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De Afrikaanse korst verplaatst naar ...
A
... het westen
B
... het noorden
C
... het oosten
D
... het zuiden

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe ... de invloed van de zee, hoe ... het aantal planten- en diersoorten is
A
kleiner / minder
B
kleiner / meer
C
groter / minder
D
groter / meer

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§1: De aardkorst verschuift

Leerdoelen 1.1 herhaling
  • Je weet dat het supercontinent 'Pangea' lang geleden uiteen gevallen is;
  • Je begrijpt de theorie van de platentektoniek en hoe daardoor de Alpen zijn ontstaan;
  • Je kunt op een kaart de gebieden aanwijzen waar veel aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en tsunami's voorkomen en waar weinig of geen.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Uitleg
Een aardbeving is een trilling die ontstaat door een plotselinge verschuiving van delen van de aardkorst. Hoe ontstaat een aardbeving?


Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Uitleg
Voorbeeld aardbeving westkust van Zuid-Amerika:
  • oceaanbodem schuift onder continent
  • dikke gesteentelaag komt vast te zitten 
  • door te grote druk schiet oceaanbodem terug = aardbeving
  • op aardoppervlak wordt schokgolf gevoeld: epicentrum
  • gemeten op de schaal van Richter
  • het waar is te voorspellen, het wanneer is niet te voorspellen

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Uitleg
Gevolgen van aardbevingen:
  • gebouwen storten in
  • mensen gevangen onder puin
  • gasleidingen en elektriciteitskabels kapot
  • branden

De gevolgen voor arme landen verschillen van rijke landen, omdat:
  • rijke landen meer kennis en geld hebben om aardbevingsbestendig te bouwen
  • mensen in rijke landen meer spullen hebben en daardoor hogere financiële schade kennen.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Leerdoelen 1.2 herhaling
  • Je weet wat een aardbeving is en wat de gevolgen er van kunnen zijn;
  • Je begrijpt hoe aardbevingen ontstaan en dat de gevolgen in arme en rijke landen van elkaar kunnen verschillen;
  • Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met een groot aardbevingsrisico

Begrippen
aardbeving, epicentrum, schaal van Richter

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Maken






Hoe?
  • Zelfstandig of samenwerken in tweetallen op zachte toon of fluistertoon
  • Kom je er (samen) niet uit? Lees eerst het LB nog eens door.
  • Kom je er nog steeds niet uit? Steek je vinger op.




Wat ga ik doen?
Benodigdheden?
Lezen 1.2
LB 12-13
Opdracht 1-2-3-4-5-6-7
WB 10-11

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme




timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Open LessonUp
  • Pak papieren boek en Plenda erbij

Slide 20 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Wat gaan we doen?
  • Controle spullen en huiswerk
  • Herhaling
  • Uitleg 1.3
  • Maken
  • Huiswerk


Leerdoelen
  • Je weet wat een vulkaan is en wat de gevolgen van vulkaanuitbarstingen kunnen zijn;
  • Je begrijpt hoe vulkanen ontstaan en waarom de gevolgen voor mensen in arme landen verschillen van die voor bewoners van rijke landen;
  • Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met vulkanisme.

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de directe oorzaak van een aardbeving?
A
oceaankorst zakt onder continent
B
oceaankorst komt klem te zitten
C
oceaankorst 'springt' los
D
schokgolven laten huis trillen

Slide 22 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

In vergelijking met rijke landen zijn de gevolgen voor arme landen ...
A
groter, omdat de financiële schade er groter is
B
kleiner, omdat zij meer kennis hebben
C
kleiner, omdat er minder mensen wonen
D
groter, omdat zij minder aardbevingsbestendig bouwen

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§2: Aardbevingen

Leerdoelen 1.2 herhaling
  • Je weet wat een aardbeving is en wat de gevolgen er van kunnen zijn;
  • Je begrijpt hoe aardbevingen ontstaan en dat de gevolgen in arme en rijke landen van elkaar kunnen verschillen;
  • Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met een groot aardbevingsrisico

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Uitleg
Waarom barst een vulkaan uit?



  1. gesteente oceaanbodem wordt mantel ingeduwd
  2. gesteente smelt, magma ontstaat
  3. verhit materiaal is lichter, dus wilt omhoog
  4. te hoge druk --> uitbarsting
  5. magma wordt lava en verlaat vulkaan via krater

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Uitleg



Stratovulkaan
Schildvulkaan
Aardplaten bewegen naar elkaar toe
Aardplaten bewegen van elkaar af
1)  gesteente oceaanbodem wordt mantel ingeduwd
2)  gesteente smelt, magma ontstaat
3)  verhit materiaal is lichter, dus wilt omhoog
4)  te hoge druk --> uitbarsting
5)  magma wordt lava en verlaat vulkaan via krater
1)  ontstaan kier in de aardkorst
2)  kier wordt opgevuld met heet gesteente (lava)
3)  contact lava met oceaanwater
4)  lava stolt, nieuw stukje oceaanbodem ontstaat
5)  midoceanische rug =minder diep deel van de oceanen waar           platen uit elkaar gaan, soort van langgerekte berg op bodem

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Uitleg
Gevolgen van een vulkaanuitbarsting:
  • grote gebieden raken bedekt met as en lava
  • gloeiend hete gaswolken die met hoge snelheid vulkaan afrazen
  • rijke landen kunnen sneller signaleren, waarschuwen en evacueren

Signalen vulkaanuitbarsting:
  • kleine aardbevingen
  • rook
  • opzwellen (satellietbeelden)
  • onrustige dieren


Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Leerdoelen 1.3 herhaling
  • Je weet wat een vulkaan is en wat de gevolgen van vulkaanuitbarstingen kunnen zijn;
  • Je begrijpt hoe vulkanen ontstaan en waarom de gevolgen voor mensen in arme landen verschillen van die voor bewoners van rijke landen;
  • Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met vulkanisme.

Begrippen
krater, lava, magma, midoceanische rug, schildvulkaan, stratovulkaan, vulkaan, 

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Maken






Hoe?
  • Zelfstandig of samenwerken in tweetallen op zachte toon of fluistertoon
  • Kom je er (samen) niet uit? Lees eerst het LB nog eens door.
  • Kom je er nog steeds niet uit? Steek je vinger op.




Wat ga ik doen?
Benodigdheden?
Lezen 1.3
Boek
Opdracht 1-2-3-4-5-6
WB 12-13

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's




timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Pak je boek, ga aan de slag met de opdrachten van §1.3 vulkanisme

Slide 30 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's
Wat gaan we doen?
  • Herhaling
  • Uitleg 1.4
  • Maken
  • Huiswerk


Leerdoelen
  • Je weet wat een tsunami is en wat de gevolgen van tsunami's zijn;
  • Je begrijpt hoe tsunami's ontstaan en waarom de gevolgen voor mensen in arme landen verschillen van die voor bewoners van rijke landen;
  • Je kunt op een kaart de kusten aanwijzen die door tsunami's getroffen kunnen worden.

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een stratovulkaan vind je bij aardplaten die ...
A
van elkaar af bewegen
B
naar elkaar toe bewegen

Slide 32 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Een schildvulkaan vind je bij aardplaten die ...
A
van elkaar af bewegen
B
naar elkaar toe bewegen

Slide 33 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn de signalen vóór de vulkaanuitbarsting?
Let op: meerdere antwoorden zijn goed!
rook
onrustige dieren
kleine aardbevingen
opzwellen
uitvloeiende lava

Slide 34 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§3: Vulkanisme
Leerdoelen 1.3 herhaling
  • Je weet wat een vulkaan is en wat de gevolgen van vulkaanuitbarstingen kunnen zijn;
  • Je begrijpt hoe vulkanen ontstaan en waarom de gevolgen voor mensen in arme landen verschillen van die voor bewoners van rijke landen;
  • Je kunt op een kaart met de aardkorstplaten de gebieden aanwijzen met vulkanisme.

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's
Uitleg
Een tsunami is een grote vloedgolf die ontstaat door een aardbeving in de zeebodem
Hoe ontstaat een tsunami?




Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's
Uitleg
Een tsunami in drie stappen:





  • aardbeving in oceaanbodem
  • aardplaat geeft oceaanwater een duw
  • golfbeweging in water
  • golf nadert ondiepe kustzone
  • optreden grondeffect
  • golf neemt in hoogte toe
  • zuiging aan voorkant golf
  • kustlijn trekt zich terug
  • supergolf bereikt kust
  • extreem krachtige, hoge, verwoestende golf
  • golf met dezelfde kracht terug naar zee
  • verwoestende zuigende werking

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's
Uitleg
Gevolgen van tsunami's:
  • geen tijd om te vluchten
  • sterke vloedgolf verwoest alles
  • aardbevingsschade kan vluchtroute blokkeren

Grotere gevolgen voor arme landen, omdat rijke landen:
  • een beter waarschuwingssysteem kennen
  • hogere en stevigere dijken kunnen bouwen
  • gebouwen steviger zijn gebouwd
  • beter vervoer om snel te kunnen vluchten



Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's
Leerdoelen 1.4 herhaling
  • Je weet wat een tsunami is en wat de gevolgen van tsunami's zijn;
  • Je begrijpt hoe tsunami's ontstaan en waarom de gevolgen voor mensen in arme landen verschillen van die voor bewoners van rijke landen;
  • Je kunt op een kaart de kusten aanwijzen die door tsunami's getroffen kunnen worden.

Begrippen
kustlijn, tsunami, 

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§4: Tsunami's
Maken






Hoe?
  • Zelfstandig of samenwerken in tweetallen op zachte toon of fluistertoon
  • Kom je er (samen) niet uit? Lees eerst het LB nog eens door.
  • Kom je er nog steeds niet uit? Steek je vinger op.




Wat ga ik doen?
Benodigdheden?
Lezen 1.4
Boek blz. 
Opdrachten maken 1.4 
Boek blz. 

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland



timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Open LessonUp
  • Pak papieren boek en Plenda erbij

Slide 41 - Tekstslide

Benodigdheden:
- gekleurde blaadjes voor lagen
- klei voor sedimentgesteente
H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland

Wat gaan we doen?
  • Controle spullen en huiswerk
  • Uitleg 1.6
  • Maken
  • Huiswerk


Leerdoelen
  • Je weet dat in Nederland de gevolgen van platentektoniek klein zijn;
  • Je begrijpt waarom in Nederland toch aardbevingen voorkomen;
  • Je kunt op een kaart van Nederland het gebied aanwijzen met de meeste aardbevingen door gaswinning.

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarom merken we in Nederland weinig van de gevolgen van platentektoniek (aardbevingen, vulkanen, tsunami's)?

Slide 43 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland

Uitleg
Nederland ligt ver van een plaatrand. Hierdoor zijn er geen vulkanen, tsunami's en aardbevingen...

In Nederland komen er wél aardbevingen voor als gevolg van het winnen van aardgas.


Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland

Uitleg
Gevolgen van aardgaswinning:
  • scheuren in gebouwen
  • instortingsgevaar
  • waardedaling van woningen

Kans op aardbevingen in Groningen verminderen door:
  • gaswinning verminderen of stoppen
  • lege gasvelden vullen met broeikasgas CO2



Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland

Uitleg
Nederland ligt ver van een plaatrand. Hierdoor zijn er geen vulkanen, tsunami's en aardbevingen...

In Nederland komen er wél aardbevingen voor als gevolg van het winnen van aardgas.


  1. De druk daalt in de aardgashoudende laag
  2. De laag wordt langzaam ingedrukt
  3. Er ontstaan drukverschillen
  4. Delen van de laag kunnen verzakken langs een breukvlak

Slide 46 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland

Leerdoelen 1.6 herhaling
  • Je weet dat in Nederland de gevolgen van platentektoniek klein zijn;
  • Je begrijpt waarom in Nederland toch aardbevingen voorkomen;
  • Je kunt op een kaart van Nederland het gebied aanwijzen met de meeste aardbevingen door gaswinning.

Begrippen

Slide 47 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
§6: Tektoniek in Nederland

Maken






Hoe?
  • Zelfstandig of samenwerken in tweetallen op zachte toon of fluistertoon
  • Kom je er (samen) niet uit? Lees eerst het LB nog eens door.
  • Kom je er nog steeds niet uit? Steek je vinger op.




Wat?
Waar?
Lezen 1.6
LB 24-25
Opdracht online
WB 26-27

Slide 48 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
PO1: demonstratie natuurrampen



timer
2:00
  • Mobiel in telefoontas
  • Open LessonUp
  • Pak papieren boek en Plenda erbij

Slide 49 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
PO1: demonstratie natuurrampen
Les 1
  • Introductie PO1
  • Goedgekeurd onderwerp, planning en taakverdeling per groep op Magister inleveren

Les 2 en 3
  • Planning bijwerken
  • Werken aan demonstratie

Les 4/5
  • Demonstratie uitvoeren




timer
4:00

Slide 50 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
PO1: demonstratie natuurrampen
Demonstraties geven
  1. Demogroep start op
  2. Tijdens wissel van demogroepen: invullen feedbackformulier, 1 formulier per groep
  3. Feedbackformulieren worden ingenomen/ingeleverd bij docent
  4. Demo wordt uitgevoerd
  5. Wissel --> feedback invullen en inleveren
  6. etc...



Slide 51 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

H1: Aarde in beweging
PO1: demonstratie natuurrampen
Van negatieve naar positieve feedback
Voorbeeld: 
  • Negatief: "Je durft het publiek niet aan te kijken"
  • Positief: "Kijk de volgende keer het publiek aan"
  • Oftewel, beschrijf hoe het de volgende keer beter kan, niet wat er nu fout gaat

Oefenen:
  1. Demonstratie was saai --> positief
  2. Demonstratie was onduidelijk --> positief


timer
4:00

Slide 52 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Meer lessen zoals deze

H1: Aarde in beweging

- Les met 52 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

H1: Aarde in beweging

- Les met 53 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

Herhaling H1 Aarde in beweging par 1 t/m 4

- Les met 26 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 1

Aarde in beweging

- Les met 22 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

Herhaling H1 Aarde in beweging par 1 t/m 4

- Les met 27 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 1

Herhaling H1 Aarde in beweging par 1 t/m 4

- Les met 31 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 1

H1 Aarde in beweging - herhaling

- Les met 38 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolmavoLeerjaar 1

Les 4 - 1 vwo

- Les met 31 slides
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1