Week 27 - Grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Week 27 - Grammatica woordsoorten

Welkom hv1a!

Telefoon thuis of in je kluis? Ga dan lekker zitten en leg klaar:

 - je schrift en pen;

  - je leesboek 

 

maandag 30 september 2024

Maandag 3 maart 2025

Lezen in je leesboek

Je leest ongeveer 10 minuten in stilte.

Na afloop kun je een vraag krijgen over wat je gelezen hebt. 

Planning van deze les :

• Lezen in je leesboek - 10 min 
• Huiswerk / artikel lezen
• 
  

Grammatica - woordsoorten

We zijn bezig grammatica en leren over diverse woordsoorten. 

Je leert over:

• zelfstandige naamwoorden en lidwoorden
• bijvoeglijk naamwoord
• persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord
• voorzetsels
• bijwoorden

Huiswerk voor vandaag was:

De Brug Meestromen opdrachten 1 en 2 van §10 Voorzetsels en §12 Bijwoorden. Niet af? Dan maak je het nu af.

Huiswerk af? 

Lees dan de voorpagina van het Algemeen Dagblad (AD). Kies zelf het artikel dat je gaat lezen en zoek onbekende woorden op.

Tijd:15 minuten
 

Wat ga je doen?

Je maakt met je groepsgenoten een mini-les.

Vertel over de woordsoort en leg uit hoe je het vindt in een zin.

• Elk groepje geeft de mini-les
• Iedereen komt aan het woord
• Elk groepje maakt met de klas de bedachte opdracht
• Iedereen in de klas doet mee
• De antwoorden worden besproken
• Je krijgt een cijfer: dat telt 0,5x mee. 

 

Woordsoorten

• Lidwoorden (lw, blw, olw)
  de + het = bepaald, een = onbepaald
• Zelfstandig naamwoorden (zn)
  mensen, dieren, planten, dingen, gevoel
  kindje, zebra, cactus, zaklamp, verwarring
• Bijvoeglijk naamwoorden  (bn)
  zeggen iets over een zelfstandig naamwoord 

     Zij is de slimste van de klas! Dat is een mooi rapport.

Woordsoorten

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord (st.bn) zegt van welke stof iets gemaakt is: zilveren kettingen, een wollen vest.

• heeft maar één vorm en eindigt meestal op en: gouden, katoenen, houten
• maar niet als het uit een andere taal komt of een nog niet zo lang bestaande stof aanduidt (een suède tas, een fleece vest, een denim jasje). 
• heeft geen trappen van vergelijking, bijv. groot, groter, grootst

Woordsoorten

• Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord
  Verwijst naar levende wezens zonder de naam te noemen - Jij daar, kom eens!
  Geeft aan van wie iets is of bij wie iets hoort - Ik ga morgen eten bij mijn/m’n opa.

Voorzetsel

• wordt meestal vóór een woord of een groepje woorden gezet, soms erachter. 
• Samen vormen ze een zinsdeel dat vaak een plaats, tijd of reden/oorzaak aangeeft.
• Soms vormt een voorzetsel een vaste combinatie met een werkwoord: hopen op, denken aan, genieten van.
  
• Soms een vaste combinatie met een zelfstandig naamwoord: voorzetselseluitdrukking: bij wijze van, in antwoord op, in overleg met.

Bijwoord

Een bijwoord kan van alles aangeven, bijvoorbeeld:

• tijd: binnenkort; gisteren; overmorgen; nooit; straks; vroeger; tegenwoordig;
  
• plaats/richting: er; daar; hier; nergens; overal; daarheen; erlangs; opzij;
  
• een reden/oorzaak: daarom; vandaar; hierdoor; daardoor;
  
• een vraag: hoe; waar; waardoor; waarheen; waarom; wanneer;
  
• (on)zekerheid: ongetwijfeld; vast; wel; misschien; vermoedelijk; zeker;
  
• ontkenning: niet; nooit; nimmer; geenszins.
  

Een bijwoord kan iets zeggen over:

• een hele zin: Vandaag gaan we met de klas zwemmen.
  
• een werkwoord: Sjoerd / loopt (zww) / langzaam.

Volgende week

We gaan aan de slag in groepen.

Je maakt per groepje een mini-les over jouw onderwerp. 

Belangrijk:

Pak het stap voor stap aan. 

Wijs per groep een leerling aan die verantwoordelijk is voor de powerpoint, de theorie etc.

Stap voor stap

• Lees de theorie
• Bedenk wat je wilt vertellen
• Hoe ga je dat doen?
• Begrijp jij zelf volledig de theorie of heb je nog vragen?
  Hier geldt: BBB
• Werk aan de PowerPoint
• + de opdracht die je gaat doen

De onderwerpen

1. Zelfstandig naamwoord en lidwoord 
2. Bijvoeglijk naamwoord 
3. Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord 
4. Voorzetsel 
5. Bijwoord 

Je kunt de theorie vinden op:

• Zelfstandig naamwoord en lidwoord, p. 206-207
  
• Bijvoeglijk naamwoord, p. 210-211
  
• Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord, p. 218-219
• Voorzetsel, p. 222-223
• Bijwoord, p. 226-227

Welkom hv1a!

Ga lekker zitten en pak je spullen: 

 - je schrift en pen;

  - je leesboek:

 - je leerwerkboek Nieuw Nederlands

 

Je laptop blijft nog dicht. 

maandag 30 september 2024

Woensdag 5 maart 2025

Lezen in je leesboek

Je leest ongeveer 10 minuten in stilte.

Na afloop kun je een vraag krijgen over wat je gelezen hebt. 

Aan het einde van deze periode:

• kun je elk woord in een zin benoemen.
  

Leerdoelen, aan het einde van deze les:

- kun je minimaal drie woordsoorten benoemen.

 - 

Planning van deze les :

• Lezen in je leesboek - 10 min 
• Huiswerk / artikel lezen
• 
  

Grammatica - woordsoorten

We zijn bezig grammatica en leren over diverse woordsoorten. 

Je leert over:

• zelfstandige naamwoorden en lidwoorden
• bijvoeglijk naamwoord
• persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord
• voorzetsels
• bijwoorden

Wat ga je doen?

• Je maakt met je groepsgenoten een mini-les. 
• Vertel over de woordsoort en leg uit hoe je het vindt in een zin.
• Elk groepje geeft de mini-les
• Iedereen komt aan het woord
• Elk groepje maakt met de klas de bedachte opdracht
• Iedereen in de klas doet mee
• De antwoorden worden besproken
• Je krijgt een cijfer: dat telt 0,5x mee. 

 

De onderwerpen

1. Zelfstandig naamwoord en lidwoord 
2. Bijvoeglijk naamwoord 
3. Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord 
4. Voorzetsel 
5. Bijwoord 

Stap voor stap

• Lees de theorie
• Bedenk wat je wilt vertellen - ongeveer 5 minuten vertellen
• Hoe ga je dat doen?
• Begrijp jij zelf volledig de theorie of heb je nog vragen?
  Hier geldt: BBB (Brein, Buur, Baas)
• Werk aan de PowerPoint voor je mini-les
• + de opdracht die je gaat doen

Je kunt de theorie vinden op:

• Zelfstandig naamwoord en lidwoord, p. 206-207
  
• Bijvoeglijk naamwoord, p. 210-211
  
• Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord, p. 218-219
• Voorzetsel, p. 222-223
• Bijwoord, p. 226-227

Zelf aan de slag

WAT?           Met je groepsgenoten een mini-les maken over jouw                              woordsoort.

HOE             Stap voor stap (zie andere slide). Wijs per groep een                               leerling aan die de powerpoint maakt, de theorie, de                             opdracht aan de klas, etc.

HULP?        Zie Magister voor alle slides. Daarnaast: BBB                   

TIJD             20 minuten.

      

Woordsoorten

• Lidwoorden (lw, blw, olw)
  de + het = bepaald, een = onbepaald
• Zelfstandig naamwoorden (zn)
  mensen, dieren, planten, dingen, gevoel
  kindje, zebra, cactus, zaklamp, verwarring
• Bijvoeglijk naamwoorden  (bn)
  zeggen iets over een zelfstandig naamwoord 

     Zij is de slimste van de klas! Dat is een mooi rapport.

Woordsoorten

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord (st.bn) zegt van welke stof iets gemaakt is: zilveren kettingen, een wollen vest.

• heeft maar één vorm en eindigt meestal op en: gouden, katoenen, houten
• maar niet als het uit een andere taal komt of een nog niet zo lang bestaande stof aanduidt (een suède tas, een fleece vest, een denim jasje). 
• heeft geen trappen van vergelijking, bijv. groot, groter, grootst

Woordsoorten

• Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord
  Verwijst naar levende wezens zonder de naam te noemen - Jij daar, kom eens!
  Geeft aan van wie iets is of bij wie iets hoort - Ik ga morgen eten bij mijn/m’n opa.

Voorzetsel

• wordt meestal vóór een woord of een groepje woorden gezet, soms erachter. 
• Samen vormen ze een zinsdeel dat vaak een plaats, tijd of reden/oorzaak aangeeft.
• Soms vormt een voorzetsel een vaste combinatie met een werkwoord: hopen op, denken aan, genieten van.
  
• Soms een vaste combinatie met een zelfstandig naamwoord: voorzetselseluitdrukking: bij wijze van, in antwoord op, in overleg met.

Bijwoord

Een bijwoord kan van alles aangeven, bijvoorbeeld:

• tijd: binnenkort; gisteren; overmorgen; nooit; straks; vroeger; tegenwoordig;
  
• plaats/richting: er; daar; hier; nergens; overal; daarheen; erlangs; opzij;
  
• een reden/oorzaak: daarom; vandaar; hierdoor; daardoor;
  
• een vraag: hoe; waar; waardoor; waarheen; waarom; wanneer;
  
• (on)zekerheid: ongetwijfeld; vast; wel; misschien; vermoedelijk; zeker;
  
• ontkenning: niet; nooit; nimmer; geenszins.
  

Een bijwoord kan iets zeggen over:

• een hele zin: Vandaag gaan we met de klas zwemmen.
  
• een werkwoord: Sjoerd / loopt (zww) / langzaam.

Evaluatie

• Je kunt minimaal drie woordsoorten benoemen
• Je bent begonnen met het maken van een mini-les.

Volgende les donderdag 6 maart:

• geen huiswerk, je maakt in de les samen de mini-les af.