Hoofdstuk 7 Paragraaf 4 samengestelde ionen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1 paragraaf 4 en 5  IONEN

leerdoelen

• verschil tussen atomen en ionen
• enkelvoudige ionen
• samengestelde ionen
  
  

atoommodel

• elektronen(-) lading; in wolk om de kern heen
• kern: bepaalt de massa en bestaat uit
  - protonen (+) lading (is het atoomnummer)
  - neutronen (geen lading) en nodig om de protonen bij elkaar te houden
• gelijk geladen deeltjes stoten elkaar af
• normaal atoom heeft evenveel + als - lading
• massa van 1 proton of 1 neutron noem je de atomaire massa-eenheid, 1 u= 1,7x 10^-27kg

periodiek systeem der elementen bedacht door mendeljev

• elementen ingedeeld op basis van atoommassa en eigenschappen
• horizontaal= periode (geeft aantal elektronen ringen/wolken aan)
• vertikaal = groep (gemeenschappelijke kenmerken) b.v  groep 1 alkalimetalen = erg reactief, groep 17 =halogenen/zoutvormers en groep 18 = edelgassen

www.ptable.com

Ion binding : Ontleedbare stoffen

• Ontleedbare stoffen: ionaire verbindingen/zouten
  
• Een atoom kan door chemische reacties 1 of meer elektronen verliezen of opnemen (alleen in de buitenste schil/ring) dan ontstaan er ionen. 
• Een positief ion heeft in totaal een + lading en dus elektronen afgestaan.  
• Een negatief ion heeft in totaal een - lading en dus elektronen opgenomen. 
• In een ionaire verbinding is totale lading altijd nul. De atomen gaan de elektronen delen.  
• Een ionaire verbinding is daardoor heel erg sterk. Deze stoffen hebben hoge smeltpunten.

Leren:

Leer de namen van de enkelvoudige ionen uit je hoofdStan in Teams onder bestanden -> lesmateriaal -> ionen

Let op:

Van alle negatieve enkelvoudige ionen eindigt de naam steeds op ....ide

Dus chloride, oxide, fluoride enz.

een plaatje van natriumoxide Na₂O 

Samengestelde ionen 

• Samengesteld ion bestaat uit meerdere atoomsoorten aan elkaar vast. En is dus ontstaan vanuit een verbinding. 
• De lading geeft in dit geval aan hoeveel elektronen het samengestelde ion in totaal te veel of te weinig heeft.
• Het ammonium-ion NH₄⁺ is het enige positief geladen samengesteld ion.

• De formule van een zout noem je niet een molecuulformule maar een verhoudingsformule 

Verhoudingsformules

Een zout heeft geen lading

Dus de totaal lading van

de + ionen en de totaal

lading van de - ionen 

moet in evenwicht zijn

Afkorting van zouten

• Noteer eerst de naam van het zout
• Symbolen van de elementen tussen haakjes - eerst de positieve daarna de negatieve

       Dus altijd positief metaal-ion (of ammonium) gevolgd door negatief niet-metaal-ion

• Zorg met index-getallen dat de positieve en negatieve lading gelijk zijn
  
• Enkelvoudig ion vereenvoudig en laat haakjes weg
  
• Samengesteld ion met haakjes staan
  

Met voorbeeld:   Opstellen verhoudingsformule van een zout

• Noteer de naam vh zout                                                         bv natriumoxide
• Symbolen ionen tussen haakjes en positief ion voorop  dus    (Na⁺)(O^2-)
• Totale lading gelijk maken met behulp van indexen               (Na⁺)₂(O^2-)  
• Als je haakjes weg kunt werken doe dat:                                       Na₂O 
  
• p.s.  bij samengestelde ionen kun je niet altijd alle haakjes wegwerken !

Enkelvoudig ion

Samengesteld ion

Het ammonium-ion komt drie keer voor: wel de lading weghalen, niet de haakjes. 

Het fosfaat-ion komt maar één keer voor: de haakjes laat je weg.

Blz. 29 t/m 31

leerdoelen

• verhoudingsformules opstellen
• namen van zouten geven