Pleidooi

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Zelfstandig leren | lezen

Pak je schrift en een pen

Maak de startopdracht hiernaast:

Beeldspraak in poëzie

Waar gebruikt de schrijver een beeld in plaats van een woord?

Terwijl je slaapt, onder het laken,

tegen het licht dat je bedreigt, 

wil ik een vers dat niets verzwijgt, 

een sprei van liefde voor je haken. 

Ik heb je lief, en liefde stijgt 

tot boven de gedeelde daken

waaronder wij het samen maken 

wat anderen eronder krijgt.

Jij bent wat ik ben. Ik ben jou.

Jij bent mijn eerstgeboren vrouw. 

Het leven is bij jou begonnen. 

En voor ik één woord heb verzonnen

heeft weer de eenvoud overwonnen: 

ik heb je lief, ik hou van jou.

Benut de zeggenschap van woorden en gebaren om je publiek te overtuigen.

Wat is een pleidooi?

Toespraak waarin je probeert anderen ergens van te overtuigen en daardoor iets te bereiken.

(woorden.org)

Spreekvaardigheid

doelen van deze les:

- Je weet wat een pleidooi is.

- Je weet in welke vorm het pleidooi wordt gegoten

- Je weet wat de beoordelingscriteria zijn.

- Je weet welke aandachtspunten er voor jou zijn.

- Je weet wat retorische middelen zijn

- Je weet hoe je retorische middelen kunt toepassen

Stemgebruik

Waarop kun jij letten?

1. volume
2. melodie
3. tempo en ritme
4. geluiden

Oefen eens:

Ik ben niet boos.

Met je ogen maak je contact met publiek

Je gezichtsuitdrukking is positief en enthousiast

Je gebruikt je handen om met gebaren je verhaal te versterken

Je maakt met beweging gebruik van de ruimte

Opbouw

Inleiding

Aandachtstrekker (bijv. anekdote, actualiteit, opvallende feiten/cijfers, 'stel je eens voor 

dat ...')

Romp

Overtuigende en gevarieerde argumentatie met onderbouwing. (Tip: gebruik de theorie over argumentatieleer)

Ten eerste ... <argument>

Uitleg

Bijvoorbeeld

Staart

Zorg voor een samenvatting of een conclusie én een uitsmijter

Argumenteren

Wat maakt een argument krachtig?

Ten eerste ...

Daarnaast ...

Ook ...

Leg uit waarom het zo is.

Leg uit waarom het goed of slecht is.

Leg uit voor wie het goed of slecht is.

Stel je voor dat ...

Uit onderzoek blijkt dat ...

Onlangs ...

Welke bron toont jouw argument aan?

Argument

Uitleg

Bijvoorbeeld

Bron

Ethos

Pathos

Logos

Ethos

Je presenteert jezelf als een geloofwaardig, betrouwbaar, betrokken en deskundig persoon.

Hier gaat het om jou als persoon en waarom jouw mening belangrijk is.

Ethos

Pathos

Logos

Pathos

Welke emotie wil en ga jij oproepen bij de ander? Jouw overtuigingskracht is afhankelijk van het gevoel dat jij oproept.

Je speelt in op de gevoelens door beeldende taal, humor en woordgebruik.

Ethos

Pathos

Logos

Logos

Je doet een beroep op het verstand van de ander. De structuur en opbouw van je boodschap en de ondersteuning van bewijsmateriaal helpen om de ander te overtuigen dat je niet zomaar iets zegt, maar doordacht tot deze boodschap bent gekomen.

Ethos

Pathos

Logos

Wie ben jij? Wat is je betrokkenheid en ervaring bij het onderwerp?

Welk gevoel breng jij over? 

Je kunt dat wel zeggen, maar waar blijkt het uit?

Jacco Reitsma moet ontslagen worden

Argumenten:

Hij is veel te streng, hij doet alles digitaal, hij is traag met nakijken en hij is veel te oud voor deze generatie.

"Hij is veel te streng, hij doet alles digitaal, hij is traag met nakijken en hij is veel te oud voor deze generatie."

Wat leren wij van een man die liever een Poetin dan een Obama is? Wat leren wij van een man die denkt dat aandacht via bits en bites hetzelfde aanvoelt als de aanraking van een complimenteuze handklop op je schouder? Wat leren wij van een tot op de draad versleten man wiens rode pen als een manke slak over onze toetsbladen heen beweegt? Is dit de man die ons tot grootsheid aan kan zetten?

Analyse: vergelijking

Wat leren wij van een man die liever een Poetin dan een Obama is? Wat leren wij van een man die denkt dat aandacht via bits en bites hetzelfde aanvoelt als de aanraking van een complimenteuze handklop op je schouder? Wat leren wij van een tot op de draad versleten man wiens rode pen als een manke slak over onze toetsbladen heen beweegt? Is dit de man die ons tot grootsheid aan kan zetten?

Analyse: herhaling

Wat leren wij van een man die onzichtbaar is voor onze jonge, onwetende maar leergierige ogen? Wat leren wij van een man die denkt dat aandacht via bits en bites hetzelfde aanvoelt als de aanraking van een complimenteuze handklop op je schouder? Wat leren wij van een tot op de draad versleten man wiens rode pen als een manke slak over onze toetsbladen heen beweegt? Is dit de man die ons tot grootsheid aan kan zetten?

Analyse: retorische vraag

Wat leren wij van een man die onzichtbaar is voor onze jonge, onwetende maar leergierige ogen? Wat leren wij van een man die denkt dat aandacht via bits en bites hetzelfde aanvoelt als de aanraking van een complimenteuze handklop op je schouder? Wat leren wij van een tot op de draad versleten man wiens rode pen als een manke slak over onze toetsbladen heen beweegt? Is dit de man die ons tot grootsheid aan kan zetten?

Analyse: vergelijkingen

Wat leren wij van een man die onzichtbaar is voor onze jonge, onwetende maar leergierige ogen? Wat leren wij van een man die denkt dat aandacht via bits en bites hetzelfde aanvoelt als de aanraking van een complimenteuze handklop op je schouder? Wat leren wij van een tot op de draad versleten man wiens rode pen als een manke slak over onze toetsbladen heen beweegt? Is dit de man die ons tot grootsheid aan kan zetten?

Analyse: Beeldspraak

Wat leren wij van een man die liever een Poetin dan een Obama is? Wat leren wij van een man die denkt dat aandacht via bits en bites hetzelfde aanvoelt als de aanraking van een complimenteuze handklop op je schouder? Wat leren wij van een tot op de draad versleten man wiens rode pen als een manke slak over onze toetsbladen heen beweegt? Is dit de man die ons tot grootsheid aan kan zetten?

Stappenplan

Volg het ordeningsprincipe van de klassieke redenaar Quintilianus (eerste eeuw na Christus)

Los van elkaar iets vertellen.

Afwachten

Reageren, doorvragen, kritisch zijn, aanvullen

Individuele

pleidooien