6 Vwo Economie par. 18.1

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

De export van Ned bedraagt in 2021 € 550 miljard en de import € 520 miljard. De export van Duitsland bedroeg in 2021 € 700 miljard en de import € 720 miljard

Welk land heeft een meer open economie?

1. Ned
2. Dui

Nederland is een open economie:

Ned. heeft een hoge importquote en exportquote ( +-70% )

             Importwaarde

Importquote = --------------------- x 100%

                 BBP

Nederland import en export

- hoge importquote en exportquote ( +- 70% )

- doorvoer en wederuitvoer ( +- 40% )

- relatief veel import grondstoffen en export eindproducten en diensten

Redenen waarom geld van Ned naar
het buitenland gaat en andersom

Betalingsbalans

Betalingsbalans:

• Overzicht van alle financiële transacties tussen landen.
• Dus geen echte 'balans' met bezittingen en schulden.
• Twee rekeningen: lopende rekening en financiële rekening

Let op: in diverse overzichten wordt de financiële rekening nog de kapitaalrekening genoemd. Hier kan je dus gewoon financiële rekening voor lezen

Betalingsbalans

Lopende rekening => 4 onderdelen

• Goederenrekening / handelsbalans => import (uitgaven) en export (inkomsten) van goederen. 
• Dienstenrekening => import (uitgaven) en export (inkomsten) van diensten (bv. transport of toerisme).
• Primaire inkomensrekening => bv. loon- of rentebetalingen
• Inkomensoverdrachten => geen tegenprestatie, hulp/loterij

Lopende rekening

Op deze rekening staan alle geldstromen (met het buitenland) die voortkomen uit:

- import & export goederen

- import & export diensten

- (primair) inkomen (loon, huur, rente, pacht en winst)

(boek: productiefactoren; bijv. arbeid krijg je loon voor)

- inkomensoverdrachten (geen tegenprestatie)

Betalingsbalans

Financiële rekening:

• Internationale investeringen en beleggingen ( incl. sparen ).
• Inkomsten als buitenlands bedrijf hier geld investeert, bv. in een gebouw of belegt in effecten.
• Uitgaven als Nederlands bedrijf dat in het buitenland doet.

Financiële rekening

Op deze rekening staan alle geldstromen (met het buitenland) die voortkomen uit:

- Internationale investeringen

- Beleggingen (aandelen/obligaties)

Let op, gaat er geld het land in of uit? 

Als DAF trucks aan Maleisië verkoopt, staat dat ..

1. Als uitgaven op de goederenrekening
2. Als inkomsten op de goederenrekening
3. Als uitgaven op de dienstenrekening
4. Als inkomsten op de dienstenrekening

Als jij een weekend naar een hotel in Londen gaat, staat dat ..

1. Als import op de goederenrekening
2. Als export op de goederenrekening
3. Als import op de dienstenrekening
4. Als export op de dienstenrekening

Als een Nederlandse verzekeraar aandelen Tesla koopt op de New York Stock Exchange, staat dat

1. Als uitgaven op de inkomensoverdrachten rekening
2. Als inkomsten op de financiële rekening
3. Als uitgaven op de financiële rekening
4. Als inkomsten op de primaire- inkomensrekening

Als Nederlandse aandeelhouders dividend ontvangen van Tesla,
staat dat ..

1. Als uitgaven op de inkomensoverdrachten rekening
2. Als inkomsten op de financiële rekening
3. Als uitgaven op de financiële rekening
4. Als inkomsten op de primaire- inkomensrekening

Officiele monetaire reserves

Saldo inkomsten - uitgaven op betalingsbalans (lopende rekening + financiële rekening) => 

• negatief => gaat geld naar het buitenland => officiele monetaire reserves nemen af
• positief => komt geld uit het buitenland => officiele monetaire reserves nemen toe
• Bv negatieve betalingsbalans met Japan, voorraad yen daalt

Voorbeelden oorzaken overschot lopende rekening:

- relatief lage loonkosten per product

- hoogwaardige kwaliteit producten

Voorbeelden oorzaken overschot financiële rekening:

- hoge winstverwachting bedrijven uit dat land

- hoge rentetarieven banken in dat land

Verband financiële rekening en lopende rekening?

Financiële rekening:

- investeringen in buitenlandse bedrijven

- beleggen in buitenlandse aandelen / obligaties

- sparen bij buitenlandse banken

Inkomensrekening:

- Ontvangen loon van buitenlands bedrijf

- ontvangen dividend op aandeel buitenlands bedrijf

- ontvangen rente op buitenlandse spaarrekening

Een overschot op de financiële rekening leidt tot een ... op de inkomensrekening

1. overschot
2. tekort

Hw.

Opgaven 18.2 en 18.5