De Eerste Wereldoorlog HOE EN WAT

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Oorzaken van de oorlog

Duitsland: 

• Duitsland was na de éénwording, een groot land geworden. 
• Duitsland vond dat het meer recht had op invloed en kolonies. 
• Om deze invloed te krijgen begon Duitsland zijn marine en leger te vergroten. 
• Hierdoor startte er een wapenwedloop tussen Groot-Britannie en Duitsland. 

Oorzaken van de oorlog

Groot-Britannie: 

• Grootste Wereldmacht. 
• Voelde zich bedreigd door Duitsland.
• 2 vloten doctrine: Wapenwedloop. 

Tijd van Wereldoorlogen

Belangrijke gebeurtenissen: 

• Frans-Duitse oorlog
• De Eerste Wereldoorlog
• Roaring 20's
• Crisisjaren
• Onafhankelijkheidsbeweging
• De Tweede Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog

VANDAAG

1) EINDEXAMENSITE & HUISWERKOPDRACHT

2) H9.2 --> OORLOG BREEKT UIT  & VERLOOP

3) MEER EXAMENVRAGEN OEFENEN 

Noem één indirecte en één directe oorzaak van de Eerste Wereldoorlog.

Oorzaken van de oorlog

Machtsblokken:

De Centralen: 

1. Duitsland
2. Oostenrijk-Hongarije

De Geallieerden: 

1. Frankrijk
2. Rusland
3. Groot-Brittannie

Oorlog breekt uit

1. Om een tweefrontenoorlog te voorkomen en daarom snel met Frankrijk af te rekenen valt Duitsland, Belgie binnen. 
2. Daarop verklaart Groot-Brittanie, Duitsland de oorlog. 
3. Doel is om Frankrijk binnen 6 weken te verslaan. 
4. Dit lukt bijna, de Duitsers worden op 70km van Parijs gestopt. 
5. Om hun posities te verdedigen graven zij zich in. Hierdoor ontstaat er een loopgravenoorlog. 
6. Doordat de Fransen weten te voorkomen dat de Duitsers Parijs veroveren, moeten Duitsland en Oostenrijk-Hongarijk een tweefrontenoorlog voeren. 

De oorlog breekt uit

• De dader was een Servische nationalist.
• Oostenrijk-Hongarije wilden Servie hiervoor straffen. 
• Duitsland beloofde Oostenrijk-Hongarije hiervoor steun. 
• Servie had steun van Rusland. 
• Rusland had weer de steun van Frankrijk. 
• Op 28 juni verklaarde Oostenrijk-Hongarije, Servie de oorlog. 
• Hierop mobiliseerde Rusland zijn leger. 
• Waarop Duitsland, Rusland de oorlog verklaarde.
• Frankrijk had zijn leger ook gemobiliseerd. 
• Waarom 3 dagen na Duitsland, Rusland de oorlog had verklaard. Verklaarde het Frankrijk de oorlog. 

De oorlog breekt uit

1. Overal ter wereld werd gevochten. 
2. Troepen uit de kolonien vochten ook mee op de Europese slagvelden. 
3. Op bijna elk continent en/of oceaan werd gevochten. 

Vrede van Versailles

Gevolgen van de vrede: 

1. Duitsland moest een enorme herstel betaling doen. 
2. Verloor Elzas-Lotharingen. 
3. Verloor gebied aan Polen. 
4. Verloor zijn koloniën. 
5. Max een leger van 100.000

Verwoesting

1. Eerste oorlog waar burgers in de frontlinie stonden. 
2. Door de ontwikkeling van nieuwe wapens (machinegeweren) sneuvelden meer soldaten. 
3. Inzet van massavernietigingswapens (Gifgas). 
4. Veel soldaten krijgen last van oorlogstrauma's (PTSD/Shellshock). 

Oorlogsverloop

1. Door het Russisch rijk enorm was, hadden de Duitsers verwacht dat zij minimaal één maand nodig hadden om hun legers te mobiliseren. 
2. Maar de Russen hadden hun leger al binnen 3 weken gemobiliseerd. 
3. De Russen vallen verrassend aan, maar worden snel een halt toe geroepen.  
4. Vanaf 1915 leiden de Russen worden de Russen steeds verder terug gedrongen. 
5. Februari 1917 vindt de Februarirevolutie plaats waardoor de Tsaar moet aftreden. 
6. De nieuwe (Democratische) regering zet de strijd met Duitsland voort. 
7. Na de Oktoberrevolutie, komen de communisten van Lenin aan de macht en zij sluiten vrede met Duitsland

Von Schlieffenplan

Noem 4 gevolgen van de Vrede van Versailles voor Duitsland.

EXAMENVRAAG BISMARCK

maximumscore 2

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• Bismarck nam de rol van bemiddelaar op zich bij (het maken van

afspraken over) de verdeling van de kolonies in Afrika 

• omdat Bismarck zich ervan bewust was dat Duitsland omringd was

door sterke mogendheden met wie hij problemen voorzag als hij actief

streefde naar meer kolonies / machtsuitbreiding 

EXAMENVRAAG BRON

maximumscore 2

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• Met het afbeelden van de keuze eerst het Duitse menu te laten zien /

van de verbazing van de Franse gast over het karige Duitse menu 

• Albert Guillaume wil met de boodschap overbrengen dat de Eerste

Wereldoorlog Duitsland economisch harder treft dan Frankrijk (zodat

het Duitse menu de Fransman moet opvrolijken) / dat Duitsland de

Eerste Wereldoorlog aan het verliezen is 

Russische Revolutie

Loopgraven oorlog en onvrede, armoede en nog meer ellende

Geef 3 motieven voor de onrust in het Russisch rijk.

Oorlogsverloop

1. Begin 1917 verklaart Amerika, Duitsland de oorlog. 
2. Amerikanen hadden in het begin nog een klein leger. 
3. Maar in 1918 arriveren 250.000 Amerikaanse soldaten per maand. 
4. Met behulp van de Amerikanen en de nieuwe wapens slaan de geallieerden de Duiters terug, waarop op 11 november 1918 , om 11:11, er een wapenstilstand . 
5. Vlak voor de wapenstilstand vlucht de Duitse keizer naar Nederland. 
6. Dit wordt gezien als het einde van de oorlog. Officieel eindigt de oorlog pas in 1919 met de Vrede van Versailles. 

Volkenbond 

• De Amerikanen zagen weinig in het plan van president Wilson.
• Amerika wordt geen lid van de Volkenbond.
  
• Duitsland en Rusland mogen geen lid worden... 
  

Betrokken burgers

Productie: 

1. Door de oorlog kwam er een oorlogsindustrie. 
2. In een oorlogsindustrie wordt de productie van consumptiemiddelen beperkt. 
3. Aan het einde van de oorlog en door blokkade van de Duitse havens, is er een hongersnood in Duitsland.
4. Deze onvrede dat de vrouwen en kinderen van de soldaten honger leiden, is een van de oorzaken tot de wapenstilstand. 

Leg in je eigen woorden uit: Hoe de industrialisatie, de manier van oorlog voeren heeft beïnvloed.

Leg in je eigen woorden uit: Hoe nationalisme één oorzaak is van de Eerste Wereldoorlog.

Verschil tussen Stalin en Lenin?

Het gaat goed in de VS

tot het niet meer goed gaat door het instorten van de beurs

Hoe gebeurde dat? 

AMERIKA IN VOORSPOED

DE VS ontdekt de economische voordelen van het voeren van een oorlog. De economie groeit door de oorlogsindustrie. 

Dawesplan

VANDAAG

1) Huiswerk examen oefenen: examensite TV9 

2) DOEL BEGRIJPEN: hoe sociaaldemocraten de schuld van Versailles krijgen in Duitsland. Dit zorg voor groei in aanhang fascisme

3) Huiswerk Examensite: Oefenen H9 & H10 (TV9) & totalitaire staten kenmerken 

Overzicht Begrijpen:

1) Verdrag van Versailles --> Weimar Republiek

2) Ontwikkelingen na WO1 in Europa met VS

3) Dawesplan en Internationale verhoudingen (werking economie)

4) Opkomst van fascisme in Europa 

5) Grote Depressie die leidt tot zege van totalitaire ideeën en staten.

Historische Context 2.1

1) Na Wo1 --> Weimar Republiek en wat de onvrede vanuit het land --> Verdrag van Versailles --> opkomst van totalitaire staten  

* Communisme --> Stalin

* Fascisme --> Mussolini & Hilter

https://www.youtube.com/watch?v=ndpn9Jflae4&list=PLEg28zX0j6_2H5RILBvIkCdoHBn7iMIjh&index=2&ab_channel=ZAG-geschiedenis