3.5 afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Thema 3       De bloedsomloop

Wat doen we vandaag?

Huiswerk nakijken 10 min

Herhaling 5 min

Leerdoel

Uitleg basisstof afweer 10 min

Aan het (huis)werk 20 min

terugkoppeling 5 min

Wat doen we vandaag?

Herhaling 5 min

Leerdoel

Uitleg basisstof afweer 10 min

Aan het (huis)werk 20 min

hart? 10  min

terugkoppeling 5 min

Huiswerk nakijken 10 min

Herhaling

Wat doen we vandaag?

Herhaling 

Leerdoel

Uitleg basisstof afweer

Aan het (huis)werk

Dubbele bloedsomloop

Rood = 

zuurstof

rijk

Blauw = 

zuurstof

arm

Slagaders

• dikke elastische wand
• bloed stroomt van het hart   weg, naar organen toe
• bloeddruk is te meten
• liggen diep in het lichaam

Aders

• bloed stroomt van organen    naar het hart toe
• bloeddruk laag
• geen hartslag te voelen
• op veel plaatsen kleppen

Haarvaten

• dunste wand (1 laag cellen)
• vochtuitwisseling (zuurstof, voedingsstoffen en CO2,afvalstoffen)
• zitten overal in ons lichaam

Hoe weet je hoe de ader/ slagader heet?

1: Het bloed stroomt van het hart naar een een orgaan --> het is dus een slagader

2: Het bloed gaat naar de nier dus is het een nierslagader

1: Het bloed stroomt van een een orgaan naar het hart --> het is dus een ader

2: Het bloed komt van de nier dus is het een nierader

zuurstof arm 

kleine bloedsomloop

zuurstof rijk

grote bloedsomloop

zuurstof rijk

kleine bloedsomoop

zuurstof arm

grote bloedsomloop

Bij een dubbele bloedsomloop gaat het bloed.......

1. 2x door de longen
2. 2x door het hart
3. 2x door alle organen

Een bloedvat heeft een dikke wand.
Welk soort bloedvat is dit?

1. Slagader
2. Ader
3. Haarvat

Een bloedvat heeft kleppen.
Welk soort bloedvat is dit?

1. Slagader
2. Ader
3. Haarvat

Sleep de namen naar de juiste bloedvaten 

4

1

2

5

3

6

7

8

Nierslagader

Longader

Leverader

Poortader

Aorta

Longslagader

Beenader

Halsslagader

samenstelling bloed

Wat is waar over het bloed?

1. Het bloed vervoert voedingsstoffen.
2. Het bloed vervoert afvalstoffen.
3. Het bloed vervoert zuurstof.
4. A,B en C zijn waar.

Het grootste gedeelte van je bloed bestaat uit?

1. bloedplasma
2. rode bloedcellen
3. witte bloedcellen
4. bloedplaatjes

De functie van de rode bloedcel is...

1. het vervoeren van voedingsstoffen
2. bestrijden van ziekteverwekkers
3. het vervoeren van zuurstof
4. het bloed laten stollen

De functie van de witte bloedcel is...

1. het vervoeren van voedingsstoffen
2. bestrijden van ziekteverwekkers
3. het vervoeren van zuurstof
4. het bloed laten stollen

De functie van de bloedplaatjes is...

1. het vervoeren van voedingsstoffen
2. bestrijden van ziekteverwekkers
3. het vervoeren van zuurstof
4. het bloed laten stollen

Welke bloedcel(len) bevat(ten) een celkern

1. Rode bloedcellen
2. Rode en witte bloedcellen
3. Witte bloedcellen
4. Bloedplaatjes

Welk type bloedcellen kunnen door wanden heen kruipen?

1. Rode bloedcellen
2. Bloedplaatjes
3. Witte bloedcellen

Leerdoelen

• Ik kan beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infectie
• Ik kan omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie

lichaamsvreemd

Lichaamsvreemde stoffen = alle stoffen die niet in je lichaam thuis horen.

Denk aan: speeksel van een ander (door zoenen), gif, bacteriën, virussen, bloed van een ander.

• Huid
• Slijmvliezen/ trilharen
• Maagsap
  

Bescherming

tegen een infectie

Bestrijden van een infectie

Onschadelijk maken ziekteverwekker

Vorming van antistoffen

 1) ziekteverwekker in het lichaam --> je wordt ziek

2) antistoffen worden gemaakt -->  je wordt beter

1) ziekteverwek-ker komt voor de 2de keer in je lichaam

2) er worden veel sneller antistof-fen gemaakt en je wordt niet of veel minder ziek

immuum

Allergie =

overgevoeligheid voor bepaalde stoffen.

Zoals: pinda's, huisstof, dierenharen, stuifmeel, wespensteken.

Allergische reactie = reactie van het afweersysteem op de stof waar je overgevoelig voor bent.

Daardoor krijg je bijvoorbeeld een rode plek, huiduitslag, een branderig gevoel, jeuk of ontstekingen.

Aan het (huis)werk

BK:    - Lees blz. 170 t/m 174

           - Maak basisstof 3.6 opdracht 1 t/m 6 en 8 (samenhang)

              Uitdaging: opdracht 7

KGT: - Lees blz. 190 t/m 192

           - Maak basisstof 3.5 opdracht 1 t/m 8 en 10 (samenhang)

              Uitdaging: opdracht 9

Evalueren

Je lichaam houdt lichaamsvreemde stoffen op drie manieren tegen:
– met de huid
– met de slijmvliezen
– met zoutzuur

 Infectie: ziekteverwekkers dringen het lichaam binnen.
Sommige witte bloedcellen bestrijden ziekteverwekkers door ze in te sluiten en kapot te maken.
– Andere witte bloedcellen maken antistof tegen de ziekteverwekker.
– Antistof hecht zich aan het oppervlak van de ziekteverwekker. De ziekteverwekker wordt bedekt met antistof. Daardoor wordt de ziekteverwekker onschadelijk gemaakt.

Evalueren

– Eén type antistof kan zich maar aan één type ziekteverwekker hechten.

Immuniteit: na een infectie blijft de antistof tegen de ziekteverwekker in het bloed aanwezig of kan bij een nieuwe infectie snel worden gemaakt. Je wordt niet ziek

 Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.

• Allergie: een overgevoeligheid voor een of meer stoffen.

– Je kunt allergisch zijn voor huisstof, haren van dieren, bepaalde stoffen in het voedsel, enz.

– Als het lichaam in aanraking komt met deze stoffen, ontstaan allergische reacties.

– Voorbeelden van allergische reacties: huiduitslag, een branderig gevoel, jeuk en ontstekingen.