Koppelteken, tussenletters, aan elkaar of los

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Spelling

Koppelteken en weglatingsstreep.

• Wat is een koppelteken?
• Wat is een weglatingsstreep?

koppelteken

Koppelteken

Koppelteken:

• Bij samenstellingen
• Om uitspraak duidelijk te maken
• Alleen als het nodig is 

zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen.

- Koppelteken -

De meeste samenstellingen schrijf je aan elkaar:

kassameisje, wijkagent, politiebureau, schoolkantine

- Koppelteken - 

Je gebruikt een koppelteken als er in het samengestelde woord een afkorting voorkomt.

bijvoorbeeld:

usb-stick

- Koppelteken -

Je gebruikt een koppelteken bij aardrijkskundige namen

bijvoorbeeld:

Zuid + Holland = Zuid-Holland

- Koppelteken -

Bij een klinkerbotsing gebruik je een koppelteken:

auto-ongeluk, lente-ui, video-opname.

Wanneer je een samenstelling verkeerd kunt lezen, gebruik je een koppelteken.

Bijvoorbeeld: jojo-effect

Aan elkaar met koppelteken.

Aan elkaar zonder koppelteken.

theorie examen

milieu invloed

Zuid Holland

auto alarm

operatie assistent

interieur verzorger

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

oud voetballer

vwo diploma

amateur speler

non stop

& teken

Zuid Afrikaans

kippen hok

mee eten

stage plaats

niet officieel

Koppelteken is nodig vanwege het tweede deel van de samenstelling met een hoofdletter.

Fout beschreven. Geen koppelteken nodig.

Koppelteken is nodig vanwege het voorvoegsel.

Koppelteken is nodig vanwege klinkerbotsing.

havo-opleiding

mini-jurk

ex-man

studie-avond

pro-Amerikaans

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

fiets ketting

havo leerling

boek verslag

zo even

carnavals hit

bagage afdeling

auto ongeluk

non stop

ultra links

pin code

Tussenletters bij samenstellingen

Tussenletter in samenstelling

Soms moet je tussen die twee woorden tussenletters toevoegen:

(e)n, e of s. 

Tussenletter -s-

• Als je een s hoort, dan schrijf je die ook: onweersbui
• Hoor je het niet? Vervang het tweede woord door een woord dat niet met een s-klank begint:
  sportschool - sportwedstrijd / varkensstal - varkensvlees

Tussenletter (e)n of e

• Linkerdeel een zelfst.nw met alleen een meervoud op -en? Dan schrijf je en of n tussen de delen. 
  lampenkap / stoelendans / ziekenhuis
• Schrijf een e tussen de delen als:
  - het linkerdeel is er maar één van: maneschijn
  - het linkerdeel heeft ook meervoud op -s: groentesoep
  - het linkerdeel is GEEN zelfst.nw: rijkelui / brekebeen

Tussenletter in samenstellingen

Sleep de samenstellingen naar de juiste plaats.

Samenstelling met tussenletter -s-

Samenstelling met tussenletter  -(e)n-

Samensteling met tussenletter -e-

plant + bak

lamp + kap

maan + schijn

groente + boer

lieveling + stad

bakker + room

Aan de slag!

Cursus 7 Spelling

Paragraaf 5 Tussenletters in samenstellingen

Alle opdrachten. ​

​

Zorg dat alle opdrachten meer dan 60% goed zijn. 

Aan elkaar of los

Aan elkaar of los?

Aan elkaar of los?

Aan elkaar of los?

Aan elkaar of los?

• Een lange afstandloper is een meter of twee
• Een langeafstandloper loopt een marathon
  
• Rodewijnglazen - een rodewijnglas: het glas is bedoeld
    voor rode wijn
  
• Rode wijnglazen - een rood wijnglas: het glas is rood

Bedoel je één ding/persoon/begrip dan schrijf je één woord.

Aan elkaar!

• Samenstellingen van twee of meer woorden (tuinstoel, sportvereniging)
• Woorden die gemaakt zijn van er, hier, daar, waar + voorzetsel (hiervoor, 
   ertussendoor)
• Getallen met honderd en duizend (zeshonderd, vierduizend)
• Samengestelde werkwoorden (opbellen, meewerken)
• Samengestelde bijvoeglijke naamwoorden met een deelwoord als
   tweede deel (afleidend, dichtbegroeid)

Aan de slag!

Cursus 7 Spelling

Paragraaf 6 Aan elkaar of los?

Alle opdrachten. ​

​

Zorg dat alle opdrachten meer dan 60% goed zijn.