In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Lesduur is: 80 min
Onderdelen in deze les
WELKOM!
Nodig:
Chromebook
Boek en aantekenblad
Pen voor aantekeningen.
Slide 1 - Tekstslide
Planning
Herhaling 1.1 (quizvragen)
Nakijken maakwerk
Lezen en bespreken 1.2 (verwering)
Check of de leerdoelen behaald zijn
Zelfstandig werken aan opgaven uit het boek
Slide 2 - Tekstslide
Bij de gele stip ligt de Himalaya.
De Himalaya ligt op de grens van...
A
De Euroaziatische plaat +
De Afrikaanse plaat
B
De Euroaziatische plaat +
De Indische plaat
Slide 3 - Quizvraag
De Himalaya is een...
A
Middelgebergte
B
Heuvelland
C
Hoogvlakte
D
hooggebergte
Slide 4 - Quizvraag
Bekijk de kaart. Leg uit hoe het Himalaya-gebergte in in Azië is ontstaan. Benoem hierbij de twee betrokken platen (afbeelding)
Slide 5 - Open vraag
Hooggebergte
Middelgebergte
Heuvelland
Laagland
Slide 6 - Sleepvraag
Is dit een jong of een oud gebergte?
A
Een jong gebergte
B
Een oud gebergte
Slide 7 - Quizvraag
De top van de Mount Everest (Himalaya) bestaat uit kalksteen. Geef aan a) in welk op wat voor soort plek kalksteen oorspronkelijk werd gevormd; b) waardoor het kalksteen zo hoog in de bergen kwam te liggen.
Slide 8 - Open vraag
Nakijken Huiswerk
Nakijkboekje
Zelfstandig
Klaar? Lezen 1.2 in stilte
Slide 9 - Tekstslide
Leerdoelen 1.2
Je kent de betekenis van de begrippen uit par. 1.2
Je kunt verwering indelen in mechanische en chemische verwering en je kunt het verschil tussen beiden vormen beschrijven.
Je weet de 3 vormen van mechanische verwering en je kunt in 2 stappen beschrijven hoe deze 3 vormen zorgen voor het uit elkaar vallen van gesteente.
Je kunt beschrijven/ uitleggen (oorzaak-gevolg) hoe het proces van chemische verwering verloopt.
Je kunt aangeven onder welke klimaatomstandigheden het proces van chemische verwering snel verloopt.
Je kunt aan de hand van een casus (voorbeeld) aangeven welke vorm van verwering plaatsvindt en je kunt dit proces beschrijven/ uitleggen (oorzaak-gevolg).
Slide 10 - Tekstslide
Verwering
Wat is de definitie van verwering?
Het uit elkaar vallen van gesteente onder invloed van het weer, planten en zuren.
2 soorten:
Mechanisch: samenstelling verandert niet.
Chemisch: samenstelling verandert wel.
Slide 11 - Tekstslide
Mechanische en chemisch met Snickers?
Mechanisch
Bij mechanische verwering verandert de samenstelling niet! Je breekt dus alleen het gesteente (de Snickers). Verwering is immers het uit elkaar van van gesteente.
Chemisch
Het uit elkaar vallen van gesteente waarbij de (chemische)samenstelling wél verandert.
Gesteente reageert met water (speeksel) i.c.m. zuren (de enzymen in je speeksel). Die delen van het gesteente (de Snickers) die bestand zijn tegen het vocht en zuren blijven over (de pinda's).
Slide 12 - Tekstslide
Mechanische verwering
Belangrijk bij bronnen: let op de omgeving!
Vorstverwering
Komt voor in de koude, enigszins vochtige klimaten: richting de polen of hoog in gebergten.
Water sijpelt in rotsspleten en bevriest (en zet daarbij uit)
waarbij spleten in het gesteente verder opengedrukt worden / delen loskomen van het vaste gesteente.
Temperatuurverschillen
Gesteente breekt af door wisseling van extreme temperatuurverschillen (koud en heet), in droge gebieden.
Heet: gesteente zet uit
Koud: gesteente krimpt.
Er bestaan tussen dag en nacht grote temperatuurverschillen
waardoor gesteente steeds zal krimpen (bij afkoeling) en uitzetten (bij opwarming) en uiteindelijk zal barsten.
Plantenwortels
Ook worteldruk genoemd.
Wortels van bomen dringen scheuren van gesteente binnen
waarbij de wortels het gesteente uit elkaar drukken en delen van het gesteente afbreken.
Slide 13 - Tekstslide
Welke vorm van verwering?
A
Vorst
B
Temperatuurverschil
C
Worteldruk
Slide 14 - Quizvraag
Welke vorm van verwering?
A
Vorst
B
Temperatuurverschil
C
Worteldruk
Slide 15 - Quizvraag
Op de steile berghellingen (zie bron) vindt mechanische verwering plaats. Beschrijf in 2 stappen de wijze waarop mechanische verwering daar plaatsvindt.
Slide 16 - Open vraag
Beschrijf (2 stappen) de wijze waarop de vegetatie op de kalksteentorens bijdraagt aan mechanische verwering.
Slide 17 - Open vraag
Chemische verwering
Het uit elkaar vallen van gesteente waarbij het gesteente onder invloed van water i.c.m. zuren oplost.
Bij deze vorm van verwering verandert de samenstelling wel!
Voorwaarden voor een snel proces:
Hoge temperaturen;
Veel vocht/ neerslag.
Waar?
Slide 18 - Tekstslide
Kalksteen
Kalksteen kan chemisch verweren. Landschapsvormen die hierdoor kunnen ontstaan vallen onder 'karstverschijnselen'.
Op de zeebodem hopen grote hoeveelheden kalkskeletjes (van schelpen) op, die in de loop van de tijd worden samengedrukt tot kalksteen.
Water (i.c.m.) zuren zakt door de bodem/ door spleten en kieren van gesteenten. Het gesteente (kalksteen) lost op waardoor holle ruimten kunnen ontstaan: grotten
Slide 19 - Tekstslide
Klimaat speelt een grote rol!
Mechanisch: voldoende vocht (neerslag) en (veel) kou
Chemisch: veel neerslag en hoge temperaturen (voor een sneller proces)
Slide 20 - Tekstslide
Kleine afsluiting
Enkele quizvragen om de theorie van de gehele paragraaf te checken. Mix van eigen vragen én oud-examenvragen.
Slide 21 - Tekstslide
Waarom vindt er in de woestijn bijna geen chemische verwering plaats?
Slide 22 - Open vraag
Wat hoort waar?
Sterke chemische verwering
Sterke Mechanische verwering
Weinig verwering
Slide 23 - Sleepvraag
Bij welk klimaat vindt de sterkste mechanische verwering plaats?
A
A
B
B
C
C
D
D
Slide 24 - Quizvraag
Gesteenten op de Genootschapseilanden (eilanden rond de evenaar) worden door verwering afgebroken. Beredeneer door welke verweringsvorm dit gesteente vooral afbreekt. Kies uit: mechanische verwering of chemische verwering. Geef daarna met behulp van 2 klimaatkenmerken een argument voor je keuze.
Slide 25 - Open vraag
Fysische verwering
Chemische verwering
Slide 26 - Sleepvraag
Op de foto zie je een steen dwars doormidden gespleten. Beschrijf in 2 stappen de wijze waarop mechanische verwering hier heeft plaatsgevonden.