Bij deze werkvorm maak je, naast hotspots, gebruik van het woordweb in LessonUp. De belangrijkste interactiviteit zit hem echter niet in het gebruik van devices, maar juist bij het onderlinge gesprek in de klas. De werkvorm Hotspots is goed te gebruiken bij zaakvakken, maar leent zich ook goed voor gesprekken met de klas tijdens een studieles of mentor-moment.

Stap 1Maak een nieuw woordweb aan in LessonUp, en voer de vraag, opdracht, onderwerp, afbeelding of stelling in. Deze kun je zo complex maken als je zelf wilt. In het voorbeeld gebruiken we een opdracht voor het vak Geschiedenis: “Noem 1 uitvinding die werd gedaan rond 1900.” Dit is een sterk inhoudelijk onderwerp, maar het kan ook een onderwerp zijn dat breder is, kijkend naar de actualiteit en het nieuws (‘Wat is jouw mening over…’), waarbij het vooral gaat om wát de denkwijze van de leerlingen is en wáárom de leerling een bepaalde denkwijze heeft.

Deze werkvorm is goed in te zetten bij het activeren van voorkennis. Door de leerlingen eerst van beide cirkels een of meerdere voorbeelden te vragen, om hierin vervolgens logische relaties te laten zoeken, overstijg je het niveau van alleen maar woorden vragen en vervolgens verder te gaan naar andere onderdelen van de les. Juist het nadenken over elkaars reacties geeft het activeren van voorkennis nog meer rendement.Zoals al aangegeven, kun je deze werkvorm bij nagenoeg elk vak inzetten. In deze voorbeeldles staan een aantal voorbeelden, maar vermoedelijk kun je zelf nog tientallen andere bedenken.Laat, voor het overzicht in de werkvorm, elke leerling maar één antwoord geven. Sluit na het invoeren het woordweb en toon alle ingevoerde woorden. Ga vervolgens met elkaar in gesprek: welke woorden zijn er gegeven, wat bedoel je ermee, enz.?

Een interactieve kijkplaat met hotspots heeft een aantal voordelen. Zo kun je relatief veel informatie kwijt zonder dat de afbeelding door een grote lap tekst wordt bedekt.Daarnaast kan een leerling in zijn eigen tempo, en op zijn eigen manier, de leerstof tot zich nemen. Hiermee kun je goed differentiëren. In sommige gevallen kun je namelijk dezelfde hoeveelheid informatie in hotspots kwijt als in je boek. Maar omdat je het op een andere manier aanbiedt, is het rendement veel groter. Zeker bij leerlingen waarbij een leestekst in een boek als ‘massief’ kan overkomen. En dit hoeven niet perse altijd dyslectische leerlingen te zijn.

Uiteraard ben je zelf degene die bepaalt hoe een interactieve kijkplaat eruit komt te zien. Daarbij kijk je natuurlijk naar het leerdoel en welke afbeelding geschikt is voor een dergelijke kijkplaat. Daarnaast bepaal jij hoeveel hotspots jij wilt plaatsen.Stap 1Kies een geschikte (achtergrond)afbeelding uit voor je interactieve kijkplaat. Dit kan een foto zijn, maar een mooie vectorafbeelding, bijvoorbeeld via Freepik, werkt in het onderwijs ook goed. In het onderstaande voorbeeld is gebruik gemaakt van een vectorafbeelding van een microscoop.

Een interactieve kijkplaat is op verschillende manieren in te zetten. Het kan tijdens de klassikale les, waarbij je al dan niet het scherm deelt met de leerlingen, of in een gedeelde individuele les. Daarnaast kun je met meerdere interactieve kijkplaten ook een perfect bibliotheek van naslagwerken aanleggen.De voorbeelden uit dit artikel kun je hier vinden.Moeilijkheidsgraad (ontwerpen): ***

Met de fysieke versie van Pim Pam Pet krijgen de spelers via kaartjes vragen en/of opdrachten, waarna een spinner bepaalt met welke letter het antwoord moet beginnen. Dat is bij de digitale versie in LessonUp niet anders, ware het niet dat de kaartjes met de vragen ook in een spinner worden geplaatst.

Deze werkvorm maakt gebruik van een slide met daarin twee spinners. De eerste spinner bepaalt de vraag of opdracht en de tweede spinner de letter van het alfabet waarmee het antwoord moet beginnen.Stap 1Voeg een slide toe aan je les en plaats hierin twee spinners via de knop +Component.Stap 2Geef bij beide spinners aan dat je termen wilt gebruiken in plaats van de namen van de leerlingen. Dit doe je via de instellingen van de spinner (Via het tandwiel). Vervolgens zet je een vinkje voor ‘Termen gebruiken in plaats van namen van studenten)'.

Deze werkvorm kan in principe bij elke vak én gedurende elke lesfase worden ingezet. Bepaal wel van tevoren met welk doel én hoe lang je de werkvorm wilt inzetten.De les uit dit artikel is hier te vinden.Moeilijkheidsgraad (ontwerpen): *

Naast leerdoelen is er gelukkig ook steeds meer aandacht en ruimte in de les voor succescriteria. Waarbij een leerdoel vaak generieker en algemener is geformuleerd, meestal vanuit de docent, geven succescriteria de leerlingen de mogelijkheid om zelf te reflecteren op hun leerproces. Niet in grote leerdoelen, maar in kleine brokjes. Succescriteria geven een leerling dus het inzicht om vast te stellen of hij/zij een leerdoel heeft bereikt.

Uiteraard leggen we in dit stappenplan uit op welke wijze je een sleepvraag kunt inzetten bij succescriteria, is de allerbelangrijkste stap de formulering van de succescriteria. Deze moeten namelijk helder zijn en niet op verschillende manier geïnterpreteerd kunnen worden. Het gebruik van de juiste werkwoorden is daarbij essentieel. Werkwoorden als ‘begrijpen’ en ‘weten’ zijn daarom nogal vaag en multi-interpretabel. De site Vernieuwenderwijs.nl heeft een aantal jaar geleden een mooi overzicht met ‘goede’ werkwoorden gepubliceerd:

Elke les heeft een leerdoel welke wordt benoemd aan het begin van de les. Daarnaast heeft een cyclische les een reflectiemoment. Naast een exit ticket kan deze werkvorm daarop een aanvulling zijn. Omdat succescriteria expliciet zijn geformuleerd vanuit de leerling, herkent hij/zij de vorderingen in zijn/haar eigen leerproces. Mocht je nog nooit gebruik hebben gemaakt van succescriteria, dan kan dit een eenvoudige eerste stap zijn. Een die formatief evalueren in jouw lessen en klassen weer effectiever maakt. De voorbeeldles uit dit artikel is hier te vinden. Moeilijkheidsgraad (ontwerpen): **

De leerlingen moeten eerst aan de hand van de paardensprong uit het schaakspel het woord/begrip/naam/gebeurtenis vinden, deze slepen naar de sleepdoelen en vervolgens het woord aan elkaar uitleggen. Dat laatste is overigens bij elke werk- of spelvorm essentieel.

Deze werkvorm gebruikt twee interactieve onderdelen: de sleepvraag en de open vraag. Het eerste deel vraagt de meeste voorbereiding. Naast het bedenken/vinden van een 8-letterwoord dat betrekking heeft op je vak, moet je ervoor zorgen dat de paardensprong - het paard beweegt 2 velden horizontaal met 1 veld verticaal of een beweging van 2 velden verticaal met 1 veld horizontaal - ook daadwerkelijk kan worden toegepast.

Deze werkvorm kun je in alle lesfasen inzetten, voorafgaand aan een toets of zelfs in een toets. In de les uit dit voorbeeld maak ik gebruik van een begrip voor het vak Geschiedenis, maar de paardensprong is uiteraard bij veel meer vakken in te zetten. Deze les kun je gebruiken als sjabloon voor je eigen paardensprong-puzzel. Bij moderne vreemde talen is de paardensprong perfect in te zetten bij spreekvaardigheid of bij idiomen.De les uit het voorbeeld kun je hier vinden. Moeilijkheidsgraad (ontwerpen): **

See, Think, Wonder is een werkvorm, een zogenaamde thinking routine, van Visible Thinking (Project Zero, Harvard University). Het doel van Visible Thinking is om het denken van leerlingen zichtbaar te maken: welke stappen zetten zij in hun hoofd om tot een antwoord te komen. Afbeeldingen gebruiken in een les is bij elk vak goed en belangrijk. Zeker nu je een (groot) digitaal scherm voorhanden hebt, kun je op een eenvoudige manier de mooiste afbeeldingen aan je leerlingen tonen. Omdat leerlingen snel conclusie (willen) trekken, alvorens ze de afbeelding echt goed hebben bekeken, bouw je met See, Think, Wonder een aantal stappen in. Bij deze werkvorm krijgen de leerlingen driemaal dezelfde afbeelding te zien. Meestal is dit een pakkende, aansprekende afbeelding die direct de aandacht van leerlingen trekt.

Deze werkvorm is zeer eenvoudig om te maken, aangezien deze uit drie nagenoeg identieke open vragen met een component Afbeelding bestaat. Alleen de vraag is steeds anders. Daarom is het handig om de vormgeving van een vraag te maken, en deze vervolgens twee maal te kopiëren, waarna je de vraag aanpast.Omdat de afbeelding in deze werkvorm centraal staat, is het essentieel dat deze tijdens het lesgeven kan worden vergroot. Dit doe je via de instellingen van het component door een vinkje te plaatsen voor Kan inzoomen tijdens de presentatie.

De eerste keer dat je de afbeelding laat zien, stel je de vraag: “Wat zie je?”. Door op de afbeelding te klikken kunnen de leerlingen goed naar de afbeelding kijken en hun antwoord via het device invoeren. De foto vergroten heeft, naast eerdergenoemde reden, nog een belangrijk voordeel: de leerlingen zien niet wie van hun klasgenoten al heeft gereageerd. Hierdoor zijn ze écht met de afbeelding bezig en niet met hun klasgenoten.

Allereerst is het goed om na te denken over wat de leerlingen moeten wegstrepen op hun bingokaarten. Zijn dat nummers of woorden? Dit bepaalt namelijk wat je in de spinner zet en in de meeste gevallen ook de moeilijkheidsgraad van het bingospel.De bingokaarten kun je zelf maken via deze online generator. Dit is vooral interessant als je geen nummers wilt gebruiken. Als je wel nummers wilt gebruiken, kun je ze ook online maken, maar je kunt dan ook een setje bingokaarten bij de Action kopen.

Bingo kun je bij elk vak gebruiken. Een paar voorbeelden:Rekenen: de sommen staan in de spinner, en de antwoorden moeten op de kaart worden weggestreeptAardrijkskunde: de landen staan in de spinner, en de hoofdsteden moeten op de kaart worden weggestreeptScheikunde: de volledige namen van de elementen staan in de spinner, en de symbolen moeten op de kaart worden weggestreept.Geschiedenis: de gebeurtenissen staan in de spinner, en de jaartallen moeten op de kaart worden weggestreept.De bingo-les voor Rekenen is hier te vinden.Moelijkheidsgraad (ontwerpen): *

Het doel van een woordwiel is zoveel mogelijk combinaties te vinden. Dit kunnen woorden, sommen of andere combinaties zijn. Bij elke combinatie moet tenminste gebruik gemaakt worden van het onderdeel (letter of cijfer) in het midden van de cirkel.

Deze werkvorm maakt gebruik van de componenten Symbool en Tekst, en het woordweb. Door gebruik te maken van laatstgenoemde is het goed te zien hoeveel combinaties de leerlingen kunnen bedenken/vinden.Stap 1Voeg een woordweb toe aan je les. Je kunt het woordweb voorzien van een afbeelding, al is het verstandig om niet teveel afleiding te creëren bij het ontwerpen.Stap 2Voeg twee cirkels via het component Symbool toe: een voor de binnenste cirkel en een voor de buitenste cirkel. Geef de binnenste cirkel een afwijkende kleur, zodat het ook duidelijk is dat hierin de letter of het cijfer staat dat altijd moet worden gebruikt.Stap 3Voeg nu een aantal componenten Tekst toe voor de letters of cijfers in de buitenste cirkel. Tip: maak er eentje die precies aan jouw wensen voldoet en kopieer deze vervolgens. Hiermee ziet het woordwiel er overzichtelijker uit.Stap 4Voeg eventueel een component Timer toe als je het spelelement nog wat wilt vergroten.

Deze werkvorm kan in principe bij elke vak én gedurende elke lesfase worden ingezet. De leerlingen kunnen de combinaties individueel zoeken, maar werken in twee- of drietallen is natuurlijk ook mogelijk. In dat laatste geval is het handig om slechts één device per groep te gebruiken. Los van het gebruik van een woordwiel in een klassikale les, is deze werkvorm ook goed in te zetten in een toets. Bijvoorbeeld als bonusvraag of energizer om er ‘even in te komen’.

Luisteren naar verhalen is ontzettend belangrijk. Zeker nu veel van onze leerlingen vooral visuele verhalen tot zich nemen via sociale media of streamingdiensten, is het goed om meer aandacht aan luisteren te besteden. Ook op school. Luisteren naar verhalen of worden voorgelezen dragen bij aan o.a. de verbetering van de concentratie en het vergroten van de woordenschat, spelling en tekstbegrip. Dit geldt voor kinderen van 0 jaar net zo goed als voor studenten in het hoger onderwijs. En alles wat daarna komt.

Deze werkvorm maakt gebruik van het component Audio, maar vooral heel veel van jouw kennis van het lesmateriaal dat je wilt gebruiken.

Uiteraard is veel afhankelijk van de inhoud van het onderwerp dat je wilt gaan behandelen. Deze werkvorm is bijzonder geschikt voor zaakvakken en moderne vreemde talen.De lessen uit dit artikel zijn hier te vinden.Moeilijkheidsgraad (ontwerpen): *