17.1 + 17.2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

H17.1 + 17.2

Deze les: 

- Intro 6V: leerstof, toetsing, planner, dossier. 

- Ecologische begrippen

- Foto- en Chemosynthese

- Energiestroomschema's

- Evolutie in de stad

6V Biologie in het examenjaar

- Zelfverantwoordelijkheid!

- Samenwerken

- T2/I: Puzzelen en kritische vragen stellen

- R/T1: Leer tussendoor voor D-toetsen

- Precies formuleren met bio begrippen

- Gebruik Binas

Leerstof 6V

Nieuw in 6V: Ecologie verdieping, DNA en eiwitten en Planten

+ herhalen 4V en 5V

- SE 1: H2, 3, 4.1 t/m 4.3, 5 (4V herh.) + 16.3 (5v herh.)+ H17, 18 

(Ecologie, Cel, Onderzoek en Dissimilatie)

- SE 2: H2, H4, H5, H6, H7, H8 (4V herh.) + H19, 20.1, 21.1 

(DNA, Eiwitten, Evolutie en Erfelijkheid)

- SE 3: H4 (4V herh.) + H9, 10, 11, 12, 13, 16 (5V herh.) + 19, 20, 21

(Bloedsomloop, Uitscheiding, Voeding en vertering, Afweer, Hormonen, Sport, Eiwitten en Planten)

Studiewijzer

Lesplanner

Leerdoelen en Dossier

D-toetsen

Leerdoelen

1.  Verschillen tussen fotosynthese en chemosynthese uitleggen en verklaren onder welke omstandigheden beide processen plaats kunnen vinden.

2. Energiestromen in een ecosysteem beschrijven, toelichten welke factoren daarop van invloed zijn en uitleggen wat oorzaken en gevolgen zijn van verstoring → Oefenen met schema’s lezen

6. Ecologische begrippen kunnen gebruiken (17.1 en 17.2)

Homo sapiens sapiens en
Homo sapiens neanderthalis
zijn twee verschillende soorten.

1. Goed
2. Fout

De levende organismen in een bepaald gebied vormen samen een populatie.

1. Goed
2. Fout

Bij commensalisme hebben beide soorten voordeel van de samenleving.

1. Goed
2. Fout

Soorten met dezelfde habitat leven in hetzelfde gebied.

1. Goed
2. Fout

Een kievit en een reiger hebben dezelfde habitat.

1. Goed
2. Fout

Een niche hangt af van abiotische en biotische factoren.

1. Goed
2. Fout

Een mens is een voorbeeld van een abiotische factor.

1. Goed
2. Fout

Planten met dezelfde niche zijn elkaars concurrenten.

1. Goed
2. Fout

In een voedselketen staat de pijl in de richting van een predator.

1. Goed
2. Fout

Een voedselweb kan met schimmels beginnen.

1. Goed
2. Fout

Een kreeft die gebruik maakt van een leeg slakkenhuis van een wulk is een voorbeeld van commensalisme.

1. Goed
2. Fout

Schimmels zijn altijd parasieten.

1. Goed
2. Fout

Een eekhoorn in een hol van een boom is een voorbeeld van een epifyt.

1. Goed
2. Fout

Twee hondenrassen hebben dezelfde binaire naam.

1. Goed
2. Fout

Begrippenspel 17.1

- Denken: Bedenk zoveel mogelijk ecologie begrippen voor Rotterdam en noteer ze onder elkaar op een blaadje

- Delen: De eerste noemt de begrippen, wanneer anderen deze niet hebben is het een punt en anders niet (Discussie over juist begrip voor Rotterdam) Daarna noemt de volgende (met de klok mee) zijn overgebleven begrippen opdezelfde manier. 

- Maak daarna als groep vr 3 en 4 van intro paragraaf

Chemosynthese

Chemo-autotrofe bacteriën (bijv. zwavel en nitrificerende bacterien) maken gebruik van chemische energie die vrijkomt bij oxidatie van:

Waterstofsulfide (H2S) → zwavel (S), 

Ammonium (NH4+) → Nitriet (NO2-) 

Nitriet (NO2- ) → Nitraat (NO3-). 

Anorganische stoffen worden omgezet in andere anorganische stoffen en vormen daarbij ATP (hier is uiteraard zuurstof voor nodig).

https:

Primaire productie

- De primaire productie is de hoeveelheid organische stoffen (g/opp/jaar) die producenten maken. 

- Bruto primaire productie (BPP) = De totale hoeveelheid energie die producenten vastleggen in hun organische stoffen (bijv. glucose).

- Netto primaire productie (NPP) = De hoeveelheid energie die producenten vastleggen in hun organische stoffen minus de energie die ze zelf gebruiken (via dissimilatie) voor levensprocessen, dus BPP – dissimilatie = NPP

Deze vastgelegde organische stof van planten is als energie beschikbaar voor de hogere trofische niveau's (consumenten). 

Bespreken HW 17.1 opdr. 2

Wat is een microklimaat? (blz. 10)

Hoe verschillen de abiotische milieufactoren in de stad?

Vb: drogere bodem door afwatering, vervuilde lucht door uitlaatgassen, opgehoogde zandbodem. 

Energiestroomschema (BINAS 93A)

Energetisch gezien is de productie van vlees niet efficiënt. Het wereldwijde voedseltekort zou minder groot zijn wanneer iedereen enkel plantaardig voedsel zou eten. Leg uit waarom.

In de afb. is het energiestroomschema van een herbivoor zoogdier weergegeven. Bij een carnivoor is A/I groter, waarom is dat?

In de afb. is het energiestroomschema van een herbivoor zoogdier weergegeven. Bij een carnivoor is P/A kleiner, waarom is dat?

Stel dat we kweekvlees maken uit de cellen van dit dier. Zal de P in het nieuwe energiestroomschema dan groter of kleiner zijn? Waarom?

Bespreken HW 17.1 opdr. 3

17.2 De stad selecteert

Belangrijke begrippen:

Ecosysteem, Tolerantiegrenzen, Abiotische factoren, Habitat, Niche, Biodiversiteit, Genetische diversiteit, Gradientenecosysteem, Adaptatie, Exoot, Fitness, Flessenhalseffect, Genetic Drift, Eilandtheorie, 

Eilandtheorie op de wadden

Welke waddeneiland heeft de grootste biodiversiteit? Waar meer soorten vanuit Den Helder? Verklaar met de eilandtheorie van BINAS 93C

Texel?

Ameland?

Terschelling?

Bespreken HW 17.2

Verbanden

1. Verband tussen ecosysteem en biotoop en microklimaat?

2. Verband tussen niche en populaties en concurrentie?

3. Verschil tussen genen in een populatie door foundereffect en door evolutie

4. Verband tussen anorganische stoffen en producent?

Huiswerk

Lezen §17.3 + §17.4

Invullen begrippenlijst §17.3 + §17.4

Maken verplichte opdr. §17.3

Verwerken leerdoelen 1 t/m 3 in dossier