Stijlfiguren les 2 - 22112023

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Nederlands  

Lesprogramma

• Lezen (10')
• Boektoets 6 december
• Herhaling beeldspraak en theorie stijlfiguren: herhaling, tegenstelling, opsomming (5')
• Introductie vergelijking, metafoor, personificatie, hyperbool, understatement en eufemisme (15') 
• Opdracht IJskoud en huiswerk voor volgende week

www.telegraaf.nl

Beeldspraak

Beeldspraak is figuurlijk taalgebruik. Je bedoelt niet letterlijk wat je zegt, maar gebruikt beelden om iets sterker uit te drukken. We herhalen: de vergelijking, de metafoor en de personificatie.

Stijlfiguren

• kun je gebruiken om een tekst of een debat/gesprek levendig en aantrekkelijk te maken
• gebruik je om iets te benadrukken, om ergens de aandacht op te vestigen

De vergelijking

eigenschap van het OBJECT

een BEELD

vergelijken met

De metafoor

Tekst

alleen BEELD, het object wordt niet genoemd

Personificatie

De tijd vliegt ...

Levensloze zaken worden voorgesteld als een levend iets ...

Hyperbool

Als je overdrijft:

Het duurde tien jaar voordat je eindelijk eens terugbelde!

Understatement

Als je iets afzwakt. Iets is minder mooi, groot of belangrijk dan het in werkelijkheid is.

Mijn rijke oom heeft een stulpje in Monaco gekocht.

Eufemisme

Als je iets 'verzachtend' of netter uitdrukt, dan het in werkelijkheid is. De werkelijkheid is niet zo prettig of netjes.

Uw zoon heeft een heel eigen manier van 

communiceren met de docent.

stijlfiguren

even oefenen ...

Ze fluisterde, sprak, nee, ze schreeuwde het uit.

1. hyperbool
2. climax
3. pleonasme

Ik ergerde me dood aan zijn gedrag.

1. tegenstelling
2. tautologie
3. eufemisme
4. hyperbool

'Wel een aardig optrekje', zei de miljonair toen hij zijn nieuwe landhuis betrok.

1. understatement
2. eufemisme
3. tegenstelling
4. hyperbool

Uw bedrijf groeit, groeit en groeit.

1. tegenstelling
2. climax
3. retorische vraag
4. herhaling

'Ik mag ook nooit wat!', schreeuwde de puber tegen haar moeder.

1. hyperbool
2. climax
3. litotes
4. tegenstelling

Nee, ik hoef niet meer, ik heb genoeg, ik zit vol, ik klap bijna uit elkaar.

1. hyperbool
2. tegenstelling
3. climax
4. opsomming

1. opsomming
2. tegenstelling
3. hyperbool
4. eufemisme

beeldspraak

De wind fluistert door de bladeren.

1. metoniem
2. vergelijking
3. personificatie
4. synesthesie

Zijn vertolking van Mozart was prachtig.

1. metoniem
2. metafoor
3. vergelijking
4. personificatie

De dood zit hem op de hielen.

1. personificatie
2. synesthesie
3. metafoor
4. metoniem

De tijd kroop voorbij.

1. synesthesie
2. metafoor
3. personificatie
4. vergelijking

straten lijken te huilen

1. vergelijking
2. metafoor
3. metoniem
4. personificatie

Huiswerk

- Maak opdr. 1 en 2  (p. 56-59)

- Zoek een songtekst (in het Nederlands) OF een artikel of column uit de krant (www.nexisuni.nl op wifi van school) en markeer daarin alle vormen van figuurlijk gebruikte taal (dus alle vormen van beeldspraak en alle stijlfiguren). Schrijf erbij waar deze beeldspraak naar verwijst / wat het betekent. Lever deze in in de ELO.