gezonde bloedvaten en bloedgroepen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 3 Bloed en Bloedsomloop

NORMTEMPO 3.6 en 3.8

Schrift, pen, planner en boek op tafel

Schrijf de leerdoelen van deze les in je schrift.

• Je kunt beschrijven hoe de bloedgroepen van elkaar verschillen
• Je kunt uitleggen welke bloedgroepen een rol spelen bij bloedtransfusies
• Je kunt aangeven hoe je je hart en bloedvaten gezond kunt houden.
• Je kunt de gevolgen van alcohol op korte termijn en op lange termijn noemen.

INSTRUCTIE

STIL WERKEN

INSTRUCTIE

FLUISTEREND OVERLEG

Wat zijn de genummerde delen in de afbeelding?

1. 1 antistof 2 ziekteverwekker 3 antigeen
2. 1 antigeen 2 ziekteverwekker 3 antistof
3. 1 ziekteverwekker 2 antistof 3 antigeen
4. 1 antigeen 2 antistof 3 ziekteverwekker

Wat wordt er ingespoten als iemand wordt gevaccineerd?

1. Antistoffen
2. Antigenen
3. Antistoffen en antigenen
4. Antibiotica

Hart- en vaatziekten

Zijn doodsoorzaak nummer 1 in Nederland. 

Hart- en vaatziekten 

Hoge bloeddruk: de druk in je bloedvaten. Een te hoge bloeddruk vergroot het risico op hart- en vaatziekten, zoals op een hartinfarct, een beroerte en nierfalen.

Aderverkalking: het vernauwen van een bloedvat door vetachtige stoffen, zoals cholesterol. 

Hartinfarct: afsterven van (een deel) de hartspier, door verstopping van de kransslagader. 

Bypass: een kunstmatige omweg in een bloedsomloop

Dotteren: de vernauwing in de kransslagader wordt opgerekt met een soort ballonnetje

Stent: de vernauwing in de kransslagader wordt gedotterd en daarna gesteund met een netje van metaal zodat de kransslagader open blijft

 

Hoge bloeddruk

Stress, roken, overgewicht, zout eten en aderverkalking zorgen voor hoge bloeddruk.

Hoge bloeddruk leidt mogelijk tot beschadiging van hart/bloedvaten.

Gevolg:

- hartaanval/hartinfarct. 

- hersenbloeding of -infarct

- aderverkalking

(Slag) ader verkalking

Ontstaat door:

1. Bloedvat raakt beschadigd of is ruw, 

2. vetachtige stoffen (cholesterol) hechten aan wand bloedvat (aderverkalking)

3. bloedvat vernauwt > minder bloeddoorstroming

4. bloedvat minder flexibel: kans op trombose vergroot

Symptomen hartinfarct

Hartinfarct: Dotteren  

en stent plaatsen

Behandeling hartinfarct - het bloedvat (kransslagader) moet open!

• Bloedverdunners
• Dotterbehandeling met/zonder stent
• Bypass operatie

Wat moet je niet doen voor de goede werking van je hart?

1. heel veel bewegen
2. veel vet eten
3. weinig bewegen
4. weinig bewegen en vet eten

Voorkomen van hart- en vaatziekten

Welke route legt alcohol af om bij de hersenen te komen?

Start hier:

lever

hersenen

rechterboezem

rechterkamer

linkerboezem

longslagader

darmen

poortader

leverader

holle ader

longen

longader

linkerkamer

aorta

halsslagader

hersenslagader

Bloedalcoholgehalte

BAG = de hoeveelheid alcohol in je bloed. Gemeten in promillage (‰). 

Afhankelijk van lichaamsgewicht en de tijd die de alcohol in het lichaam zit

Binge drinking

binge drinking = binnen korte tijd veel alcohol drinken waardoor het BAG boven de 0,8‰ komt. 

schadelijke effecten op organen en verhoogde kans op een herseninfarct

Effecten van alcohol

Kortetermijneffecten:

• Overgeven
• Kater
• Bewusteloos of in coma
• Alcoholvergiftiging

Effecten lange termijn

alcohol

Alcohol is verslavend

• Jongeren zijn extra gevoelig voor alcohol(verslaving)
  
• Alcohol verstoort de ontwikkeling van het brein. (24e levensjaar)

Effecten op de lange termijn:

- Alcohol verstoort hormoonbalans.

- Lever, hart, hersenen en nieren beschadigen.

- Geheugen prestaties op school gaan achteruit.

Schadelijke effecten alcohol

Effect van alcohol op de korte termijn

AAN DE SLAG                             fluisterend overleg

NORMTEMPO 3.6 en 3.8

Schrift, pen, planner en boek op tafel

Schrijf de leerdoelen van deze les in je schrift.

• Je kunt beschrijven hoe de bloedgroepen van elkaar verschillen
• Je kunt uitleggen welke bloedgroepen een rol spelen bij bloedtransfusies

FLUISTEREND OVERLEG

INSTRUCTIE

FLUISTEREND OVERLEG

behalve A, AB, B en 0

hebben we ook nog iets anders!

Rhesus +  (meeste mensen) of Rhesus-

A+  B+   AB-

positief of negaties

wel of niet resus-antigeen op je rode bloedcellen

https:

AAN DE SLAG

NORMTEMPO 3.6 en 3.8

Schrift, pen, planner en boek op tafel

Schrijf de leerdoelen van deze les in je schrift.

• Je kunt beschrijven hoe de bloedgroepen van elkaar verschillen
• Je kunt uitleggen welke bloedgroepen een rol spelen bij bloedtransfusies
• Je kunt aangeven hoe je je hart en bloedvaten gezond kunt houden.
• Je kunt de gevolgen van alcohol op korte termijn en op lange termijn noemen.

INSTRUCTIE

STIL WERKEN

INSTRUCTIE

FLUISTEREND OVERLEG

Je kunt beschrijven hoe de bloedgroepen van elkaar verschillen

Ik kan oorzaken en gevolgen van hart en vaatziekten noemen

Ik kan de oorzaken noemen

Ik heb nog wat oefening nodig

Ik heb nog wat oefening nodig

Je kunt uitleggen welke bloedgroepen een rol spelen bij bloedtransfusies

Ik kan oorzaken en gevolgen van hart en vaatziekten noemen

Ik kan de oorzaken noemen

Ik heb nog wat oefening nodig

Ik heb nog wat oefening nodig

Je moet oorzaken en gevolgen van hart en vaatziekten kunnen noemen.

Ik kan oorzaken en gevolgen van hart en vaatziekten noemen

Ik kan de oorzaken noemen

Ik heb nog wat oefening nodig

Ik heb nog wat oefening nodig

Je kunt de gevolgen van alcohol op korte termijn en op lange termijn noemen.

Ik kan de gevolgen van alcohol op de korte en lange termijn noemen

Ik kan 2 gevolgen van alcohol op de korte en lange termijn noemen

Ik kan 2 gevolgen van alcohol op de korte termijn noemen

Ik kan 2 gevolgen van alcohol op de lange termijn noemen

Ik heb nog wat oefening nodig