bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

opdracht 46: 4. Ik zou ziek worden van verdriet.

1. de persoonsvorm= zou
2. onderwerp= ik 
3.  het gezegde= zou worden (worden is belangrijkste ww, is een kww dus ng)
4. ng: ik word 'iets' namelijk 'ziek'. ng = zou ziek worden...
5. vv: ziek worden van iets. van is hier vast voorzetsel en figuurlijk: vv= van verdriet. 

De bijwoordelijke bepaling (bwb)

Lesdoel: je kunt een bijwoordelijke bepaling herkennen in een zin. 

Verschil bijwoord (bw) en bijwoordelijke bepaling (bwb)

Bijwoord (bw) = een woordsoort (elk woord in de zin krijgt een aparte naam)

Bijwoordelijke bepaling (bwb) = een zinsdeel (elk zinsdeel krijgt een aparte naam, heeft een eigen functie in de zin.)

(Een bijwoordelijke bepaling bevat vaak een bijwoord)

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

'Over een week gaat hij flink trainen in de sportschool.'

           bwb              p/wg   o     bwb     wg                    bwb

Over een week/ gaat/ hij/ flink/ trainen/ in  de sportschool.

         |                                              |                                            |

wanneer?                                  hoe?                                waar?

Bijwoordelijke bepaling

- De bijwoordelijke bepaling geeft informatie over wat er in het
   gezegde wordt uitgedrukt.

- De bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen als:
   Waar? Wanneer? Hoe? Hoeveel? Hoe vaak? Waarheen?
   Waarom? Waarmee?

- De bijwoordelijke bepaling is ook wel de "prullenbak". Alles wat
   je overhoudt, is meestal de bijwoordelijke bepaling.

Uitleg 2

Als we iets willen zeggen, is de belangrijkste rol weggelegd voor het werkwoord. Het werkwoord dat we gebruiken bepaalt welke zinsdelen noodzakelijk zijn. Bijvoorbeeld: kopen

'Iemand koopt iets': je hebt een persoon (onderwerp) nodig en iets dat gekocht wordt (het lijdend voorwerp) om het werkwoord kopen uit te beelden. 

De bwb vormen het 'decor': je geeft aan waar je het gekocht hebt (in een winkel), wanneer (eergisteren), waarvoor (voor een verjaardag)... Bijwoordelijke bepalingen zijn niet noodzakelijk voor een goede zin.   

Vanwege mijn verjaardag geef ik morgen in de tuin een feest. 

/                                                   /         /    /               /                    /

       bwb                                                       bwb          bwb

    reden                                                       tijd            plaats

Zelfstandig aan het werk!

Maak zin 1 van opdracht 48 (p.45)

Vind je de bwb?

opdracht 48.  Tegenwoordig gaat elk kind van 5 jaar naar de nieuwe basisschool.

gaat = persoonsvorm

elk kind van 5 jaar = onderwerp (zinsdeelproef: je kunt dit zinsdeel niet splitsen)

tegenwoordig =  bwb 

naar de nieuwe basisschool =  bwb (de betekenis van het voorzetsel is hier letterlijk.) 

Aan de slag:

lees de theorie door op blz. 45.

maak opdracht 48 op blz. 45 en 46.

Pauze