Herhaling hoofdstuk 3

• Science
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 3

3.1 Gezond eten

Voedingsstoffen kunnen we onderverdelen in :

Energierijke stoffen zoals vetten en suikers (koolhydraten)

Bouwstoffen zoals water,eiwitten en mineralen

Beschermende stoffen zoals vitamines en mineralen

Schijf van 5

1 Groente en fruit
2 Brood, pasta, rijst, aardappels
3 Vocht
4 Olie en vetten
5 Vlees, vis, ei en zuivel

Hoofdstuk 3

3.2 Proeven

Waarmee ruik je? 

• Ruiken doe je met je

       reukzintuig

• Reukzintuig boven in de

       neusholte

Waarom is het belangrijk om te kunnen ruiken en/of proeven?

- ook door te ruiken geef je je eten smaak!

- vuur

- gassen

- goed voedsel selecteren

- (het vinden van een gezonde 'partner')

Proeven

Vijf soorten smaakzintuigen:

1. Zoet
2. Zout
3. Zuur
4. Bitter
5. Umami (hartig)

Beoordelen van voedsel

• Uiterlijk

• Geluid

• Temperatuur

• Structuur

• Je hersenen worden alle
informatie van je zintuigen
gecombineerd om te bepalen
of je iets lekker vindt

Hoofdstuk 3

3.3 Frisdrank

Wat zit er in?

• Siroop

• Aroma's: Geur- en smaakstoffen

• Extracten: Sappen uit planten. Zorgt voor smaak
• Voedingszuren: zure stoffen die van nature in ons voedsel voorkomen. v.b. appelzuur, citroenzuur en fosforzuur: zuren helpen de houdbaarheid te verbeteren
• In veel frisdrank zit ook nog een ander zuur: koolzuur
  

Ingrediënten Cola

De pH

• De"zuurgraad" meet je in pH  
• pH 7 = neutraal

Hoofdstuk 3

3.4 Bouwen

Hoe kom je aan energie?

• Energie haal je uit energierijke voedingsstoffen:

       - Koolhydraten (zetmeel & suikers): snelle energie

       - Vetten: geeft veel energie, maar komt langzamer vrij

• Energie wordt uitgedrukt in Kilojoule of kilocalorie 
• 1 kcal = 4.2 kJ

Soorten Bouwstoffen

Drie soorten bouwstoffen:

1. Eiwitten: voor groei en herstel
2. Water: Vervoer van stoffen door je lichaam en afvalstoffen afvoeren (bijv. zweten)
3. Mineralen:

• Calcium: maken van botcellen
• IJzer: maken van nieuwe bloedcellen

Hoeveel energie heb je nodig?

Hoeveelheid afhankelijk van:

• activiteit (lichamelijk werk of niet)
• leeftijd (ben je in de groei of niet meer)
• geslacht (mannen hebben meer nodig dan vrouwen).

Eetstoornissen

Anorexia nervosa: eetstoornis waarbij je niet eet omdat je jezelf te dik vindt, terwijl je dat niet bent

Boulimia nervosa: eeststoornis waarbij je vreetbuien hebt, waarna je spijt hebt en het eten weer kwijt wilt

Hoofdstuk 3

3.5 Voedsel bewaren

Voedsel bederven

Schimmels en bacteriën groeien op en in het voedsel

- Schimmels ; brood, kaas

- Bacteriën ; Vlees, melk en vis

Hoe voorkom je voedselbederf?

1. Voedsel verhitten: Steriliseren (+) of pasteuriseren (-)
2. Koelen en vriezen
3. Stoffen (conserveermiddel) toevoegen aan voedsel
4. Voedsel bestralen met speciale straling
5. Luchtdicht verpakken (Zuurstof buitengesloten-vacuum)
6. Voedsel drogen

Houdbaarheidsdatum

1. Ten minste houdbaar tot (THT)

2. Te gebruiken tot

a. ...is de houdbaarheidsdatum op het etiket voor producten die snel bederven

b. ...is de houdbaarheidsdatum op het etiket voor producten die niet zo snel bederven