De Trojaanse Oorlog / Paard van Troje

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

De Trojaanse Oorlog / Paard van Troje

Ilias en Odyssee

• Voornamelijk een mythologisch verhaal (de Ilias) van de Griekse dichter Homerus (800 v.Chr.)
  
• Homerus maakte geen onderscheid tussen mythologie en geschiedenis.
• Hij schreef de verhalen vanuit zijn eigen belevingswereld.
  
• Beweerde dat de Trojaanse oorlog rond 1184 v.Chr. heeft plaatsgevonden
• Is het dus een mythologisch verhaal? Of echt gebeurd?

De mythe (Ilias en Odyssee)

• Het begint met een ruzie tussen de Griekse goden tijdens het huwelijksfeest van koning Menaleüs en Helena
• Hierbij wordt de Trojaanse prins Paris verleid tot het maken van een keuze tussen Hera, Athena en Aphrodite.
• Aphrodite belooft hem de liefde van Helena van Sparta, vrouw van koning Menaleüs.
• Helena wordt met hulp van Aphrodite verliefd op Paris en vlucht met hem naar Troje.

De mythe (Ilias en Odyssee)

• Als Menelaüs hier achter komt is hij woest.
• Zijn broer, koning Agamemnon van Mycene, raad hem aan om de oorlog aan Troje te verklaren.
• Menelaüs volgt de raad van zijn broer op en verklaart de oorlog tegen Troje.
• Een bloedige 10-jarige oorlog volgt

De mythe (Ilias en Odyssee)

• De Trojaanse Oorlog eindigt wanneer Odysseus, koning van het Griekse eiland Ithaka, de list van het Paard van Troje bedenkt.
• Het paard wordt aan de Trojanen voorgehouden als geschenk, maar in werkelijkheid zitten er Griekse soldaten in verstopt.

Wat we wél echt weten

• Er heeft niet echt een huwelijksfeest plaatsgevonden met goden.
• Ook kunnen we sprookjes over betoveringen en magie loslaten.
• Maar heeft de stad Troje wel echt bestaan?
• En heeft daar echt een grootse oorlog plaatsgevonden?
• Waarschijnlijk wel.

Wat we wél echt weten

• Meeste mensen gingen er vanuit dat het bestaan van Troje een fabeltje was
• Totdat een amateur archeoloog (Schliemann) een stad opgroef in West-Turkije dat duizenden jaren oud was (eind 19e eeuw)
• Deze stad was duizenden jaren bewoond

Wat we wél echt weten

• In de jaren 30 kwamen onderzoekers erachter dat er  10 steden op deze locatie hadden bestaan -> Troje I t/m X
• Verwoest (door oorlogen of natuurrampen) en weer opnieuw opgebouwd
• Troje heeft bestaan vanaf 2920 v.Chr. tot ergens in de 14e eeuw n.Chr.
• Eind 20e eeuw werd vastgesteld dat Troje VII werd verwoest door een oorlog
• Dit zou rond 1180 v.Chr. zijn geweest

Wat we wél echt weten

• Er is alleen één probleem:
• Mycene bestond rond 1180 v.chr. niet meer
• Troje VI zou qua tijdsperiode beter kloppen
• Maar deze werd verwoest door een aardbeving

Wat we wél echt weten

• Troje VI en VII zijn vaak aangevallen.
• Dat is af te zien aan de vele reparaties die in de loop der eeuwen zijn uitgevoerd
• Waarschijnlijk zijn in het collectief geheugen van de klassieke oudheid dus meerdere oorlogen rondom Troje samengevoegd tot één grote oorlog
• De Trojaanse Oorlog

Conclusie

• Het is dus niet helemaal zeker of het verhaal van de Trojaanse Oorlog refereert aan één of meerdere oorlogen
• Wel kunnen we tegenwoordig met zekerheid zeggen dat:
  
• Troje echt bestaan heeft
• Hier rond 3.000 v.Chr. de eerste nederzetting verscheen en uitgroeide tot een belangrijke en machtige stad dat herhaaldelijk verwoest en weer opgebouwd werd.
  
• Dat het rond 1180 v.Chr. voor de zevende keer werd verwoest als gevolg van een oorlog.
  
• Veel van wat Homerus beschrijft in zijn Ilias overeenkomt met archeologische vondsten van Troje VI en VII.