Spelling - blok 4 (les 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Spelling - blok 4 (les 2)

Wat gaan wij/jullie vandaag doen? 

• Wij gaan de afspraken en regels bespreken 
• Wij gaan de leerdoelen van deze les bespreken 
• Jullie krijgen een korte terugkoppeling van de vorige les
• jullie krijgen uitleg over de theorie van spelling, blok 4
  
• Jullie gaan een samenwerkingsopdracht maken. 
• Jullie gaan zelfstandig het huiswerk maken. 

Afspraken en regels 

Je bent op tijd in de les!

Telefoon thuis of in de kluis!

Opgeladen Chromebook

1e keer waarschuwing --> 2e keer strafwerk --> 3e keer nablijven

Geen kauwgom of snoep --> nu kan het nog in de prullenbak

Je mag een slokje water drinken, maar vraag eerst even om toestemming --> flesje water zit in je tas.

Als er iemand aan het woord is, zijn jullie stil!

wij letten op ons volume 

Leerdoelen 

Na deze les: 

• kun je de apostrof, het weglatingsstreepje en het afbreekteken gebruiken.

Terugkoppeling vorige les

Meervoud van zelfstandige naamwoorden 

Meervoud van zelfstandige naamwoorden 

Zelfstandige naamwoorden --> Woorden voor mensen, dieren en dingen noem je zelfstandige naamwoorden.

• Woorden die eindigen op a - i - o - u - y krijgen +'s --> 

opa - opa's

• Woorden die eindigen op ee krijgen +ën --> ree - reeën
• Een woord dat eindigt op een s, krijgt meestal een z  --> huis - huizen
• Een woord dat eindigt op een f, krijgt meestal een v  --> staaf - staven 
• Sommige krijgen +eren --> kind - kinderen

Nieuwe theorie spelling 

• apostrof 
• weglatingsstreepje 
• afbreekteken  

Apostrof = ' 

Gebruik je bij

• een afkorting met ER of een verkleinwoord erachter -->  A4'tje, CDA'er
  
• meervoud van afkortingen -->  tv's
  
• meervoud van woorden die eindigen op y --> panty’s
• namen die eindigen op een lange klinker als je bezit wilt aangeven -->  Ada's boek, Eddy's jas
• namen die eindigen op een s-klank, als je bezit wilt aangeven -->  Kees' pen, Jens' boek
• Woorden en getallen waarvan je een deel weglaat --> 's morgens (des morgens), 't huis (het huis), in '87 (in 1987)

Wat is goed gespeld ?

1. tv's
2. tv-s
3. tvs

Wat is goed gespeld ?

1. lollies
2. lollys
3. lolly's
4. lollie's

Wat is goed gespeld ?

1. A4-tje
2. A4'tje
3. A4tje

Wat is goed gespeld ?

1. Lara's pen
2. Laras' pen
3. Lara-s pen

Wat is goed gespeld ?

1. s avonds
2. s'avonds
3. 's avonds
4. savonds'

weglatingsstreepje = - 

Soms kun je een deel van een woord weglaten, terwijl de betekenis gelijk blijft. Je moet dan wel een weglatingsstreepje neerzetten op de plaats waar je het woord weglaat.

Bijvoorbeeld: 

kerstballen en -bomen (kerstballen en kerstbomen)

in- en uitgang (ingang en uitgang)

weglatingsstreepje = - 

Je mag GEEN weglatingsstreepje gebruiken als de woorden

niet hetzelfde betekenen.

Bijvoorbeeld: 

vervoer en koeienvoer 

dus niet: ver- en koeienvoer

Wat is goed ?

1. binnenland en buiten-
2. binnenland en -buiten
3. binnen- en buitenland
4. -land en buitenland

Afbreekteken

Als een woord niet helemaal op de regel past, kun je het afbreken tussen twee lettergrepen. Dan zet je daar een afbreekteken tussen.

Afbreekteken

1.  Je mag afbreken tussen de delen van een samenstelling:

Voorbeeld:

kenteken-plaat, was-machine, appel-schil, bloem-kool, boeken-kast, zomer-feesten, tafel-tennissen.

Staat het afbreekteken goed? huis-deur

1. goed
2. niet goed

Afbreekteken

2. Gebruik geen afbreekteken voor of na één letter:

Voorbeeld

over-weg (en niet: o-verweg), ali-nea (en niet: a-linea of aline-a), maf-fia (en niet: maffi-a).

Staat het afbreekteken goed?
o-verweg

1. goed
2. niet goed

Afbreekteken

3.  Schrijf geen apostrof voor een afbreekteken:

Voorbeeld

pony-tje (en niet: pony'-tje);

baby-tje (en niet: baby'-tje).

Staat het afbreekteken goed?
pony-tje

1. goed
2. niet goed

Afbreekteken

Let op: schrijf geen extra klinker in verkleinwoorden:

Voorbeeld

vla-tje (en niet: vlaa-tje);

stro-tje (en niet: stroo-tje);

menu-tje (en niet: menuu-tje);

ski-tje (en niet: skie-tje).

Wanneer gebruik je een afbreekteken? Kies het goede antwoord.

1. Als een woord erg lang is (langer dan 10 letters).
2. Als een woord moeilijk te lezen is.
3. Als een woord niet helemaal op een regel past.
4. Als een woord snel verkeerd gelezen wordt.

Samenwerkingsopdracht 

Aan de slag! 

Je gaat zelfstandig het huiswerk maken.  Je maakt de volgende opdrachten: 

• 4.10 (apostrof) helemaal 
• 4.11 (weglatingsstreepje) helemaal 
• 4.12 (afbreekteken) helemaal 
• 4.13 werkwoordspelling en het dictee hoef je niet te maken. 

Controleren leerdoelen

• Wat heb je vandaag geleerd? --> schrijf dit op je gele post-it
  
• Wat heb je (van mij) nodig om de stof
  

(nog beter) te begrijpen? --> schrijf dit op je roze post-it