Spelling - blok 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Spelling - blok 5

Wat gaan wij/jullie vandaag doen? 

• Wij gaan de afspraken en regels bespreken.
• Wij gaan de leerdoelen van deze les bespreken.
• Jullie krijgen een korte terugkoppeling van de vorige les.
• Jullie krijgen uitleg over de theorie van spelling, blok 4.
• Jullie gaan een samenwerkingsopdracht maken.
  
• Jullie gaan zelfstandig het huiswerk maken. 

Afspraken en regels 

Je bent op tijd in de les!

Telefoon thuis of in de kluis!

Opgeladen Chromebook

1e keer waarschuwing --> 2e keer strafwerk --> 3e keer nablijven

Geen kauwgom of snoep --> nu kan het nog in de prullenbak

Je mag een slokje water drinken, maar vraag eerst even om toestemming --> flesje water zit in je tas.

Als er iemand aan het woord is, zijn jullie stil!

wij letten op ons volume 

Leerdoelen 

Na deze les: 

• kun je uitleggen in welke vorm een werkwoord staat en welke regel is gebruikt;
  
• kun je verkleinwoorden op de goede manier spellen.

Terugkoppeling vorige les 

• Apostrof
  
• Weglatingsstreepje
  
• Afbreekteken  

Apostrof = ' 

Gebruik je bij

• een afkorting met ER of een verkleinwoord erachter -->  A4'tje, CDA'er
  
• meervoud van afkortingen -->  tv's
  
• meervoud van woorden die eindigen op y --> panty’s
• namen die eindigen op een lange klinker als je bezit wilt aangeven -->  Ada's boek, Eddy's jas
• namen die eindigen op een s-klank, als je bezit wilt aangeven -->  Kees' pen, Jens' boek
• Woorden en getallen waarvan je een deel weglaat --> 's morgens (des morgens), 't huis (het huis), in '87 (in 1987)

weglatingsstreepje = - 

• Soms kun je een deel van een woord weglaten, terwijl de betekenis gelijk blijft. Je moet dan wel een weglatingsstreepje neerzetten op de plaats waar je het woord weglaat.

Bijvoorbeeld: 

kerstballen en -bomen (kerstballen en kerstbomen)

• Je mag GEEN weglatingsstreepje gebruiken als de woorden
  

niet hetzelfde betekenen.

Bijvoorbeeld:

vervoer en koeienvoer --> dus niet: ver- en koeienvoer

Afbreekteken

Als een woord niet helemaal op de regel past, kun je het afbreken tussen twee lettergrepen. Dan zet je daar een afbreekteken tussen.

Afbreekteken

1.  Je mag afbreken tussen de delen van een samenstelling.

Bijvoorbeeld: kenteken-plaat, appel-schil.

2. Gebruik geen afbreekteken voor of na één letter.

Bjvoorbeeld:  over-weg (en niet: o-verweg), ali-nea (en niet: a-linea of aline-a), maf-fia (en niet: maffi-a).

3. Schrijf geen apostrof voor een afbreekteken:

Bijvoorbeeld: pony-tje (en niet: pony'-tje). 

4. Schrijf geen extra klinker in verkleinwoorden. 

Bijvoorbeeld: vla-tje (en niet: vlaa-tje).

Spelling - blok 5

• Werkwoorden 
•  Verkleinwoorden 

Schema van de werkwoorden

Tijdens de feesten in Caïro gisteren … (ploffen) veel ballonnen uit elkaar.

1. ploft
2. plofte
3. ploften
4. plofden

We vinden het niet zo leuk dat onze buurman nog steeds duiven … (houden).

1. houd
2. houdt
3. houden
4. hout

Verkleinwoorden

Van veel woorden kun je een verkleinwoord maken. -->Dit doe je door er een achtervoegsel achter te zetten. Meestal schrijf je het verkleinwoord zoals het klinkt.

huis –> huisje

slak --> slakje

Verkleinwoorden (2)

Bij sommige woorden kun je niet horen hoe je het verkleinwoord spelt. Gebruik daarbij de volgende regels:

bij woorden die eindigen op -ng schrijf je -nkje of -etje

afdeling--> afdelinkje

wang--> wangetje

bij woorden die eindigen op een lange klinker, verdubbel je de klinker.

foto--> fotootje

Verkleinwoord (3)

• bij woorden die eindigen op een -i voeg je een -e- toe
• taxi –>taxietje
• bij woorden die eindigen op een -y na een medeklinker schrijf je een apostrof
• pony – pony’tje
• bij letters, cijfers en afkortingen schrijf je een apostrof --> f’je, 6’je

Vul het verkleinwoord in.
lolly

1. lollietje
2. lolytje
3. lolly
4. lolly'tje

Vul het verkleinwoord in.
jongen

1. jongentje
2. jongetje
3. jongens
4. jongen

Vul het verkleinwoord in.
4

1. 4'tje
2. 4
3. 4'je
4. viertje

Vul het verkleinwoord in.
ski

1. skitje
2. skietje
3. skieeen
4. skietjes

Samenwerkingsopdracht 

Aan de slag! 

Je gaat van spelling van blok 5 de volgende opdrachten maken: 

• 5.7 Weet je het nog? – Werkwoorden
• 5.8 Verkleinwoorden