Les 4- Verlies; klank en ritme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

les 4: Verlies; klank en ritme

Leerdoel vandaag, je 

• Weet dat dichters met behulp van klank en rime samenhang aanbrengen en betekenissen versterken in gedichten
• Kunt rijm en metrum herkennen en benoemen
• Kunt betekenis van rijm en metrum voor een gedicht verklaren en toelichen
• Kunt zelf op basis van klank en ritme een dichtregel schrijven

We gaan eerst luisteren naar een stukje van de rap 'De dagen vliegen voorbij' van Lijpe

Je kunt de tekst vanaf 0:50 meelezen in het TB op blz. 146 bovenaan

Let op: wat voegen klank en ritme voor jou toe aan de letterlijke tekst van de rap?

Wat voegen klank en ritme aan de letterlijke tekst toe voor jou?

Je kunt rijm onderscheiden naar klank en naar plaats

Indeling naar klank:

• -> oorlogen, aanslagen. natuurrampen, corona-pandemie
• -> Effect op de lezer wordt ook bepaald door:
• Wat hij zelf al over de gebeurtenis weet 
• Door de plek waar het gedicht te vinden of wordt voorgedragen
• Door het perspectief vanwaaruit het gedicht wordt verteld
• ->Bekijk de volgende foto goed. Wat zie je, wanneer zou die genomen zijn, welke gelegenheid? Welke emotie voel je?

Wat zie je, wanneer zou die genomen zijn, welke gelegenheid? Welke emotie voel je?

We lezen en bespreken nu gezamenlijk het gedicht 'Een foto' op p. 142 van het theorieboek

• Welke voorkennis van de context is nodig?
• Wie is de man met vlinderdas?
• Wat doet de dichter in strofe 1 t/m 3, in strofe 4 en in strofe 5?
• Wat is het effect op jou als lezer?
• Vind je dit poëzie? Waarom wel / niet?

We lezen 4, Foute keuze, OB 142-143

a: welke kwaliteiten heeft dit gedicht volgens jou?

Er was veel commotie over het voorlezen van dit gedicht bij de Nationale Dodenherdenking in 2012. Wat denk je, vanuit welke perspectieven reageren voor- en tegenstanders?

Zou een andere plek geschikter of juist minder geschikt zijn om het voor te lezen?

Bijvoorbeeld:

• Tegenstanders: Aukes oudoom, een SS'er, werd daarmee om hetzelfde niveau gezet als slachtoffers van het naziregime
• Voorstanders: het gaat niet om daders en slachtoffers, het laat zien hoe binnen een gezin goede en foute keuzes zijn gemaakt

In les 1 hadden we het over de functie die gedichten kunnen hebben. Welke functie van dit gedicht vind jij het meest passend?

1. Nabootsen werkelijkheid (mimetische functie)
2. Je kunt er wat van leren (pragmatische functie)
3. Uiting gedachten en gevoelens van de dichter (expressieve functie)
4. Gedicht staat op zich (autonome functie)

Afronding en huiswerk

-> Vragen?

-> Lesdoel gehaald? Idee gekregen van

• Context, presentatie en perspectief?

- > huiswerk: zie volgende dia

Afronding en huiswerk

->  huiswerk voor volgende les: praktijkopdracht 5, p 143 oefenboek

• Kies een maatschappelijke gebeurtenis, omschrijf die kort en upload naar je OneNote document in Teams: 1) naam gebeurtenis, 2) beschrijving gebeurtenis met datum 3) foto gebeurtenis 4) het perspectief dat je kiest 50 een kort zelfgeschreven gedicht bij de gebeurtenis