5V 11.2 verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H11 voeding en vertering

11.2 leerdoelen

4. Je beschrijft het verschil tussen mechanische verkleining en chemische vertering en het transport van voedsel door het maag-darmkanaal.

5. Je licht de functie(s) toe van de organen die betrokken zijn bij de vertering.

6. Je beschrijft de rol van de darmbacteriën.

succescriteria

• je kunt de definitie van de volgende begrippen uitleggen: verterings, mond, mechanische vertering, speeksel (klieren), amylase, slijm, slokdarm, peristaltische beweging, maag (sap), maagsapklieren,zoutzuur, pepsinogeen, peptase, maagportier, twaalfvingerige darm, alvleessap, dunne darm, darmsapklieren, darmplooien, microvilli, poortader, lymfevaten, dikke darm,, blinde darm, endeldarm, appendix
• je kunt de de leerdoelen aan een ander uitleggen
• je kunt de (examen)vragen over dit onderwerp goed (bijna foutloos) maken
• je weet welke binas-tabellen bij het onderwerp horen en informatie uit deze tabellen halen en gebruiken

chemische en mechanische vertering

chemische vertering = afbraak door enzymen van moleculen van voedingsstoffen die te groot zijn om door de darmwand opgenomen te worden (macromoleculen)

mechanische vertering = kauwen

de route

de route

binas 82C

de mondholte 

grote en kleine speekselklieren

mechanische verkleining (kauwen)

1. oppervlaktevergroting
2. mengen met speeksel 

• slijm (slikken)
• enzymen (amylase)
• eiwitten met bacterie- en schimmeldodende werking

binas 82E en 82F

Wat is het substraat van amylase?

Wat is de optimum pH van amylase?

slikken

peristaltische beweging slokdarm

de maag

de maag

maagsap (2,5L per dag)

zoutzuur (HCl)

- lage pH, laat eiwitten opzwellen, activeert enzymen, bacteriedodend

pepsinogeen

- inactief pro-enzym, o.i.v. HCl wordt het peptase (pesine, dat eiwitten afbreekt (binas 82E, F, G)

slijm

- beschermt maagwand tegen zoutzuur en enzymen

12-V darm

alvleessap

- bevat waterstofcarbonaat om pH te doen stijgen (naar 8)

- enzymen voor vet-, eiwit- en koolhydraat vertering (binas 82 E en F)

gal

- emulgeert vetten, is GEEN verteringssap want geen enzymen

dunne darm

dunne darmsap

- enzymen die koolhydraten, polypeptiden (eiwitten), DNA, RNA, vetten verteren

opname

- darmplooien - darmvlokken (villi) - microvilli 

- meeste stoffen via darmcellen opgenomen in bloed (poortader)

- vetachtige stoffen via lymfevaten uiteindelijk in bloedbaan

dikke darm

- opname laatste resten water

- onverteerbare voedselresten

- de gal wordt omgezet in bruine kleurstof

darmflora - overal aanwezig, vooral dikke darm

goede en slechte bacteriën (de meeste hebben een positieve invloed)

Opdracht overzicht vertering

Samenwerking - individueel

Werkwijze - Je krijgt een overzicht van het verteringsstelsel op A3.

Jij vult deze afbeelding aan met informatie uit het leerboek. Doe dit op een voor jou overzichtelijke en duidelijk manier. Per paragraaf vullen we de afbeelding steeds verder aan.

Inleveren - Opdracht bewaren in je map, deadline week 45

Aan de slag

1. begrippen leren
2. A3 verteringsstelsel aanvullen
   
3. weektaak afmaken
   
4. oefenen en uitvlegvideos's op biologiepagina.nl 
   

Controleer of je de leerdoelen hebt behaald. Lukt een leerdoel nog niet, ga dan terug naar de paragraaf, bekijk een uitlegvideo, vraag om hulp.

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl