4 HAVO Zouten in water

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat gaan we deze les doen?

• Huiswerkcontrole
• Herhalen vorige week + paar vragen daarover
•  Nieuwe stof: zouten in water
• Een paar oefeningen
• Zelfstandig werken

Zorg dat je pen, schrift en binas bij de hand hebt!

Maak een foto van je gemaakte huiswerk (opg 1 t/m 18 H5)

Vorige week

Je zou nu moeten kunnen:

- naam en formule van een aantal samengestelde ionen geven

- de naam en verhoudingsformule van zouten geven

Zijn  hierover vragen?

gemeenschappelijke kenmerken zouten

 

1. formule  begint met positief metaal- (of ammonium) ion gevolgd door negatief  ion
2. geleiden stroom in opgeloste of gesmolten toestand (elektronen kunnen dan vrijer bewegen)
3. vast bij kamertemperatuur (hoog smeltpunt)

4)zouten hebben een kristalstructuur

een aantal samengestelde ionen, leer tabellen 5.3, 5.4 en 5.5 uit je hoofd 

Formules van zouten zijn altijd verhoudingsformules.
De totale lading is altijd nul!

Aan de formule kun je zien hoe vaak elk ion aanwezig is in het zout.

Geef de verhoudingsformule van calciumchloride (Ca 2+, Cl -)

Geef de verhoudingsformule van ijzer(II)fosfaat (Fe 2+, PO4 3-)

Wat is de naam van HgBr2

Wat is de naam van Fe(NO3)2?

Wat is de verhoudingsformule van kaliumfluoride?

1. KF
2. K2F
3. KF2
4. K2F2

Wat is de verhoudingsformule van Magnesiumchloride?

1. MgCl
2. Mg2Cl
3. MgCl2
4. Mg2Cl2

Wat is de naam van Na2O

1. Natriumoxide
2. Dinatriumoxide
3. Natriumzuurstof
4. Natrium(II)oxide

Wat is de naam van CuO

1. Koperoxide
2. Koper(I)oxide
3. Koper(II)oxide
4. Koper(III)oxide

Wat is de naam van NO2

1. Stikstofoxide
2. Stikstof(I)oxide
3. Stikstof(II)oxide
4. Stikstofdioxide

Wat is de verhoudingsformule van natriumsulfaat?

1. Na2S
2. Na2SO4
3. Na2SO3
4. NaSO3

Wat is de verhoudingsformule van ammoniumfosfaat?

1. NH4PO4
2. (NH4)3PO4
3. NH4(PO4)3
4. PO4(NH4)3

Nieuwe stof: zouten in water

We gaan kijken wat er met een zout gebeurd als ie in water beland (oplossen) en wat er vervolgens gebeurd als dit water weer weg wordt gehaald (indampen).

Doelen 

• Je kan vertellen wat er gebeurt wanneer een zout oplost in water.
• Je kan een oplosvergelijking opstellen
• Je kan een indampvergelijking opstellen
• Je weet wat een verzadigde oplossing is
• Je weet welke tabel in de Binas iets zegt over het oplossen van bepaalde combinaties zouten
• Je kent de triviale namen van de zoutoplossingen in tabel 4.3 (blz 66)

Oplossen van zouten:

• de ionbinding laat los,  elektronen blijven bij het positieve-ion 
• watermoleculen zijn neutraal maar er is wel ladingsverschil 
• negatieve ionen trekken naar het meest positieve deel van H2O (de H atomen), de positieve ionen naar het meest negatieve deel (het O atoom)

Het oplossen van natriumchloride

• Cl^-ionen worden harder aangetrokken tot het meest positieve deel van de H₂O moleculen dan tot Na⁺ ion. 
• Na⁺ ionen worden juist meer aangetrokken tot het meest negatieve deel van de H₂O moleculen. Dus laten ze elkaar los

Aan de slag!

Lezen tekstboek blz 106 t/m 108

Maken werkboek opdr 1 tm 14

Oplosbaarheid zouten
Binas tabel 35 

• alle zouten met als positief ion kalium, natrium en ammonium zijn altijd goed oplosbaar
• alle zouten met als neg. ion een nitraat zijn goed oplosbaar

Hoe is de oplosbaarheid van magnesiumfosfaat

1. goed
2. matig
3. slecht

Hoe is de oplosbaarheid van ijzerbromide

1. goed
2. matig
3. slecht

Hoe is de oplosbaarheid van ammoniumfosfaat

1. goed
2. matig
3. slecht

Wanneer is een zout oplossing verzadigd?
Als...

1. ...de maximale hoeveelheid zout is opgelost
2. ...de maximale hoeveelheid water is opgelost
3. ...je niet meer kan roeren.
4. ...de oplossing vast wordt.

Je ziet dat alle ionen los van elkaar komen, uit dit ene zout komen dus 5 ionen!

notatie van oplossen van een zout

Het oplossen van aluminiumsulfaat:

oplosvergelijking van aluminiumsulfaat: alle ionen laten elkaar los, er ontstaan 2 losse aluminiumionen en 3 losse sulfaationen

 Geef de oplosvergelijking van aluminiumsulfaat

1. noteer eerst de juiste verhoudingsformule van het zout voor de pijl. 

2. Noteer daarna de losse ionen MET lading erbij na de pijl. 

3. Maak tot slot de vergelijking kloppend. Zet de getallen op de juiste plek.

De oplosvergelijking van aluminiumfosfaat, , is:

AlPO​4​​

1. Al​3+​​(aq)+PO​4​3−​​(aq)→AlPO​4​​(s)
2. AlPO​4​​(s)→Al​3+​​(aq)+PO​4​3−​​(aq)
3. Dit zout lost slecht op.
4. AlPO​4​​→Al​3+​​+PO​4​3−​​

Noteer de reactievergelijking voor het oplossen van NaOH

Indampvergelijking

Bijv. bij een oplossing van  natriumchloride 

Indampen van een zout:
De ionen trekken weer naar elkaar toe zoals bij het indampen van een ijzer(II)nitraat oplossing.

De indampvergelijking van
zinknitraat( ), is:

ZnNO​3​​

1. Zn​2+​​(aq)+2NO​3​−​​(aq)→Zn(NO​3​​)​2​​(s)
2. Zn(NO​3​​)​2​​(s)→Zn​2+​​(aq)+2NO​3​−​​(aq)
3. Zn​2+​​+2NO​3​−​​→Zn(NO​3​​)​2​​
4. Zn(NO​3​​)​2​​→Zn​2+​​+2NO​3​−​​

Oplossen en indampen

Oplosvergelijking:

Indampvergelijking:

NaCl(s)→Na​+​​(aq)+Cl​−​​(aq)

Na​+​​(aq)+Cl​−​​(aq)→NaCl(s)

Vast 

zout

Zout-

oplossing

vast zout = verhoudingsformule

Opgelost zout = losse ionen

Alleen bij losse ionen de fase  (aq)

Bij de verhoudings-formule de fase (s)

Hydratatie van ionen

Stroomgeleiding bij vrij bewegende ionen

Zelfstandig werken

Ga opgaven 19 tot en met 32 van H5 maken.

Doelen 

• Je kan vertellen wat er gebeurt wanneer een zout oplost in water.
• Je kan een oplosvergelijking opstellen
• Je kan een indampvergelijking opstellen
• Je weet wat een verzadigde oplossing is
• Je weet welke tabel in de Binas iets zegt over het oplossen van bepaalde combinaties zouten
• Je kent de triviale namen van de zoutoplossingen in tabel 4.3 (blz 66)