deel 5: Slaap en slaapproblemen

Slaap en slaapstoornissen
  • Normale slaap

  • Slaapapneu
  • Slapeloosheid
  • Parasomnie
  • Restless legs



1 / 35
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2,3

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Slaap en slaapstoornissen
  • Normale slaap

  • Slaapapneu
  • Slapeloosheid
  • Parasomnie
  • Restless legs



Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Deelopdracht: lesopbouw
Psycho-educatie, voorlichting en motiverende gespreksvoering:

Deel 1: Anorexia Nervosa, Boulimia Nervosa & Binge Eating Disorder 
Deel 2: Complexe zorg bij eetstoornissen en motiverende gespreksvoering 
Deel 3: Psychose, Schizofrenie
Deel 4: Leefstijlinterventies, psycho-educatie & ethiek
Deel 4: Slaapstoornissen & Zorgplanning 


Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Literatuur bij deze deelopdracht
Thema: Geestelijke gezondheidszorg

  • Psychofarmacologie
  • Recht en ethiek in de GGZ
             Introductie;
             Belangrijke Begrippen;
             Omgaan met ethische dilemma's in de GGZ.
  • Psycho-educatie

Thema: Gezondheidsbevordering
  • Gezondheidsbevordering het hele hoofdstuk
  • Voorlichting, advies en instructie;
              Communicatie bij gezondheidsbevordering
  • Aandachtpunten voor de branches;
              D. Aandachtspunten voor de geestelijke gezondheidszorg. 

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Na deze les kun je:
Bij de zorgvragers met onderstaande slaapstoornissen de volledige zorg plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen:

- Slaapapneu
- Slapeloosheid
- Parasomnie
- Restless legs

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Lesinhoud
Deel 1 van de les --> 60 minuten:
  • Uitleg over slaap
  • Uitleg verschillende slaapstoornissen


Deel 2 van de les --> 120 minuten
Leefstijlverbeterchallenge 



Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Hoeveel uur heb
jij vannacht geslapen?
1x invullen

Slide 6 - Mind map

This item has no instructions

Waarom slapen we?
Wat is het nut van slaap?

Slide 7 - Open question

herstel van het lichaam: weefsels worden gerepareerd, spieren opgebouwd en energievoorraden aangevuld
hersenen en geheugen--> verwerken van informatie en bevorderen van cognitieve functies
emotionele regulatie --> te weinig slaap dan stemmingswisselingen, verhoogde stress, grote kans op angst of depressieve klachten
immunsysteem --> ondersteuning van afweer tegen ziektes
hormonale balans --> beinvloed productie van hormonene zoals melatomine, cortisol (stress)en leptine (hongergevoel)
onvoldoende slaap --> gewichtstoename en verhoogd risico diabetes type 2

Slide 8 - Slide

This item has no instructions


✅ Herstel – Spieren en weefsels worden gerepareerd, energie aangevuld.
✅ Hersenen & Geheugen – Verbetert informatieverwerking en cognitieve functies.
✅ Emoties – Te weinig slaap verhoogt stress, angst en depressie.
✅ Immuunfunctie – Versterkt afweer tegen ziektes.
✅ Hormonen – Reguleert melatonine (slaap), cortisol (stress) en leptine (honger).
✅ Onvoldoende slaap – Risico op gewichtstoename en diabetes type 2.

⚠️ 9-15% heeft slaapstoornissen, minder dan de helft zoekt hulp.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

De meeste mensen realiseren zich niet dat ze te weinig slapen
A
Waar
B
Niet waar
C
Waar, maar ook niet waar

Slide 10 - Quiz

This item has no instructions

Wie 6 uur per nacht slaapt, slaapt structureel te weinig
A
Waar
B
Niet waar
C
Waar, maar ook niet waar

Slide 11 - Quiz

This item has no instructions

Hoeveel slaap heb je nodig?

10%         meer dan 8 uur
80 %       7-8 uur
10%         minder dan 7 uur

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

📌 Slaap & Functioneren
✅ 8 uur slaap (2 weken) – Optimale prestaties.
✅ 5-6 uur slaap (2 weken) – Duidelijke achteruitgang in functioneren.
✅ 4 uur slaap (2 weken) – Grote achteruitgang, maar men denkt zelf goed te presteren.

⚠️ Meer ongelukken door slaaptekort dan door alcoholgebruik!

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

                  Hoe lang kunnen we zonder slaap?
Recordhouder: Randy Gardner (17 jaar) – 11 dagen zonder slaap; scriptie over wakker blijven
Vrienden hielpen hem wakker te blijven (wandelen, douchen)

  • Stemming: Achteruitgang
  • Concentratie: Zeer moeilijk
  • Spraak: Dubbele tong, zinnen niet afmaken
  • Geheugen: Vergeetachtigheid, korte-termijnproblemen
  • Cognitief: Problemen met denken
  • Psychisch: Achterdochtigheid, hallucinaties
  • Lichaam: Dalende lichaamstemperatuur

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Als avondmens kun je jezelf trainen om een ochtendmens te worden
A
Waar
B
Niet waar
C
Waar, maar ook niet waar

Slide 15 - Quiz

This item has no instructions

Je hersenen rusten tijdens de slaap
A
Waar
B
Niet waar
C
Waar, maar ook niet waar

Slide 16 - Quiz

Tijdens de slaap blijven je hersenen actief om herinneringen te verwerken, afvalstoffen op te ruimen en het lichaam te herstellen.








Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Soorten slaapstoornissen
  • Slaapapneu; herhaaldelijk stoppen en starten van de ademhaling

  • Slapeloosheid; insomnie ( in slaap vallen, doorslapen, te vroeg wakker)

  • Parasomnie; abnormaal gedrag, bewegingen, emoties of waarnemingen tijdens de slaap of bij het ontwaken

  • Restless legs; drang om benen te bewegen (neurologische aandoening)

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

💤 Slaapapneu
🔹 Afwijkingen in de ademhaling tijdens slaap
🔹 O₂-tekort → Verstoorde herstellende slaap

⚠️ Apneu = ademstilstand (>10 sec)
⚠️ Vaak niet direct herkend door artsen

📉 Gevolgen:

  • Slechte slaapkwaliteit, vermoeidheid
  • Verhoogd risico op hart- en vaatziekten
  • Concentratieproblemen, stemmingswisselingen

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Slide 20 - Video

This item has no instructions

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

😴 Slapeloosheid (Insomnie)
🟠 Wanneer?
✔️ Meer dan 2 keer per week slecht slapen
✔️ Overdag minder goed functioneren

⚠️ Vormen van slapeloosheid:

  • Moeite met inslapen
  • Lang wakker liggen
  • Te vaak wakker worden
  • Te vroeg wakker worden

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Symptomen slapeloosheid
  • Moe
  • Energieloos
  • Slaperig
  • Prikkelbaar
  • Slechte concentratie

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

😴 Oorzaken van Slapeloosheid
🔺 Psychisch: Piekeren, spanningen, zorgen
🟠 Lichamelijk: Pijn, jeuk, vaak plassen
🔺 Psychische klachten: Angst, depressie
🟠 Gewoontes: Jetlag, ploegendienst, dutten, cafeïne, nicotine, alcohol
🔺 Slaapstoornissen: Slaapapneu, narcolepsie, restless legs

📉 Gevolg: Slechte slaapkwaliteit en vermoeidheid overdag

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Behandeling slapeloosheid
  • Introduceer een slaapdagboek
  • Boeken: beter slapen
  • Oorzaak aanpakken 
  • Slaapmedicatie

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

😴 Parasomnie (Parsamonia)
Verzamelnaam voor ongewoon gedrag of bewegingen tijdens de slaap.
🔺 Kenmerken:
                Persoon lijkt wakker, maar slaapt
                Heeft geen bewustzijn van zijn acties
⚠️ Voorbeelden:

  • Slaapwandelen
  • Tandenknarsen
  • Hoofdbonken

📉 Gevolg: Verstoorde slaap en vermoeidheid overdag


Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Symptomen parasomnie
🟠 Heel verschillend per persoon
🔺 Vergelijkbaar met chronische vermoeidheid

⚠️ Veelvoorkomende effecten:

😡 Eerder geprikkeld
😠 Humeurig & gestrest
⚡ Weinig energie
💤 Moeite met wakker blijven
📉 Gevolg: Verminderde concentratie en slechtere prestaties

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

😴 Oorzaken van Parasomnie
Ontstaat vaak in de kinderleeftijd, maar ook volwassenen kunnen het ontwikkelen.
🔺 Veelvoorkomende oorzaken:

🧬 Erfelijke factoren
😰 Stress & psychologische problemen
💤 Slaapgebrek
🍷 Alcoholgebruik
🤒 Koorts
⏳ Verstoorde biologische klok (jetlag, nachtdiensten)

📉 Gevolg: Verstoorde slaap en vermoeidheid overdag

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Behandeling parasomnie
  • Varieert van adviezen over de manier van leven tot medicatie
  • Geruststelling is de belangrijkste behandeling
  • Psycholoog in consult 

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Slide 30 - Video

This item has no instructions

🦵Restless Legs Syndrome (RLS)

Onrustig gevoel in de onderbenen
Treedt op vlak voor het slapen

⚠️ Klachten:
  • Kriebelen, tintelen, kramp, jeuk
  • Drang om benen te bewegen → verlichting van klachten
📉 Gevolg:
  • Slaapproblemen en vermoeidheid overdag

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

🦵 Oorzaken van Restless Legs Syndrome (RLS)
🟠 Oorzaak onbekend, maar kan vaker voorkomen bij:

⚠️ Mogelijke verbanden:

❌ IJzertekort
❌ Foliumzuurtekort
🤰 Zwangerschap
🩸 Diabetes mellitus
🧠 Ziekte van Parkinson
🦋 Schildklieraandoeningen

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

🦵 Behandeling van RLS
🟠 Leefstijl & Zelfzorg
🔺 Gezonde levensstijl
🔺 Warme baden
🔺 Massage van de benen

🟠 Medicatie
🔺 Ropinirol (toegediend via pleister)

📉 Doel: Klachten verlichten & slaapkwaliteit verbeteren

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Welke maatregelen kan je nemen voor een betere nachtrust?

Slide 34 - Open question

This item has no instructions

Slide 35 - Slide

This item has no instructions