2.4 - Massaverhoudingen

Op tafel
Schrift voor aantekeningen
Laptops blijven nog in de tas
Telefoons in de telefoontas
1 / 35
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Op tafel
Schrift voor aantekeningen
Laptops blijven nog in de tas
Telefoons in de telefoontas

Slide 1 - Slide

Wat gaan we doen vandaag?

- PO vorige week bespreken
- Massaverhoudingen bij een chemische reactie
- Oefenen met opgaven (Zelfstandig of samen)

Slide 2 - Slide

Proef 1.
Stoffen
IJzerchloride 24,3 g
Natronloog 29,1 g

Maatcilinder
70,1 g
Proef 2.
Stoffen
Baksoda 0,03 g
Zoutzuur 25,4 g

Maatcilinder 
56,8 g

Slide 3 - Slide

Leerdoelen
Aan het eind van de les kun je....

... berekenen hoeveel je van een bepaalde stof nodig hebt aan de hand van een massaverhouding.
... berekenen welke stof er in over- of ondermaat aanwezig is.

Slide 4 - Slide

Het maken van een hamburger
1
+ 1
+ 2
+ 3
1
(Bij koken gebruik je vaak de massaverhoudingen!)
       1            :           1             :          2             :            3

Slide 5 - Slide

Massaverhoudingen
- Alle stoffen reageren in een vaste massaverhouding met elkaar.
- Ook bij massaverhoudingen geldt 
de wet van behoud van massa.


Slide 6 - Slide

Voorbeeld                                         



Bij de reactie van vast natrium en 
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride. 
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal kunt maken met 30,0 g chloor.

Slide 7 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Slide 8 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Slide 9 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.

Slide 10 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.
Chloor
Natrium
: 1,5
x 30

Slide 11 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.
Chloor
Natrium
: 1,5
x 30
x 30
: 1,5

Slide 12 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.
Chloor
Natrium

Slide 13 - Slide

Bij de reactie van vast natrium en
gasvormig chloor ontstaat vast natriumchloride.
Bereken hoeveel gram natriumchloride je maximaal 
kunt maken met 30,0 g chloor.

Stap 1. Maak het reactieschema                   Natrium(s) + Chloor(g) → Natriumchloride(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0             :          1,5       →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                    ?               +        30,0 g   →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        
                                 
                                                                            
 (2.  
               
1,0
1,5
30,0 g
1,0
0,67
20,0 g
Je hebt 20,0 g natrium nodig
Voor de pijl:    30,0 g + 20,0 g = 50,0 g
Na de pijl:       Onbekend
30,0 g + 20,0 g → ?                   ? = 50,0 g  
Je kunt 50,0 gram natriumchloride maken met 30,0 gram chloor.
Chloor
Natrium

Slide 14 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
(2.  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 15 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
(2.  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 16 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
(2.  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 17 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden        (1.
                                 
                                                                            
(2.  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.

Slide 18 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
(2.  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.
IJzer
Zuurstof
: 3,5
x 77,0

Slide 19 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
(2.  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.
IJzer
Zuurstof
: 3,5
: 3,5
x 77,0
x 77,0

Slide 20 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.
IJzer
Zuurstof

Slide 21 - Slide

Bij de reactie van vast ijzer en
zuurstof ontstaat vaste ijzeroxide.
Bereken hoeveel gram ijzeroxide je maximaal 
kunt maken met 77,0 g ijzer.

Stap 1. Maak het reactieschema                   IJzer(s) + Zuurstof(g) → IJzeroxide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        3,5      :         1,0           →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                77,0 g     +           ?          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
  
               
1,0
3,5
77,0 g
1,0
0,29...
22,0 g
Je hebt 22,0 g zuurstof nodig
Voor de pijl:    77,0 g + 22,0 g = 99,0 g
Na de pijl:       Onbekend
77,0 g + 22,0 g → ?                   ? = 99,0 g  
Je kunt 99,0 gram ijzeroxide maken met 77,0 gram ijzer.
IJzer
Zuurstof

Slide 22 - Slide

Kies een kant

- Samen 4 opdrachten maken.

- Maken opdracht 39 t/m 44 van paragraaf 2.4 (huiswerk)

- Zelfstandig (Stil)
4 opdrachten in LessonUp maken.

- Maken opdracht 39 t/m 44 van paragraaf 2.4 (huiswerk)

Slide 23 - Slide

Opdracht 1.
Ammoniumchloride kan gemaakt worden door de vloeistof waterstofchloride te laten reageren met opgeloste ammonia.
De massa verhouding van waterstofchloride en ammonia is 
2,1 : 1,0.

Hoeveel kg ammoniumchloride kan je maken van 23,6 gram ammonia?

Slide 24 - Slide

Opdracht 2.
Bij de reactie van vast koolstof met zuurstof als gas ontstaat er het gas koolstofdioxide. De massaverhouding van koolstof en zuurstof is 1,0 : 2,6

Hoeveel gram koolstofdioxide ontstaat er bij als je 28,6 gram zuurstof laat reageren met koolstof?

Slide 25 - Slide

Opdracht 3.
Bij de reactie van vast zwavel met ijzerpoeder ontstaat er vast ijzer(II)sulfide. De massaverhouding tussen ijzer en zwavel is 
3,5 : 1,0.

Hoeveel gram ijzer(II)sulfide kun je maken van 73,5 gram Zwavel?

Slide 26 - Slide

Opdracht 4.
Bij de ontleden van water is vloeibare fase ontstaat waterstof en zuurstof (beide zijn een gas). De massaverhouding tussen zuurstof en waterstof is 8,0 : 1,0.

Hoeveel gram zuurstof ontstaat er bij het ontleden van
 54,0 gram water?

Slide 27 - Slide

Lever hier vraag 1 in

Slide 28 - Open question

Lever hier vraag 2 in

Slide 29 - Open question

Lever hier vraag 3 in

Slide 30 - Open question

Lever hier vraag 4 in

Slide 31 - Open question

Ammoniumchloride kan gemaakt worden door de vloeistof waterstofchloride te laten reageren met opgeloste ammonia.
De massa verhouding van waterstofchloride en ammonia is
2,1 : 1,0.

Hoeveel kg ammoniumchloride kan je maken van 23,6 gram ammonia?

Stap 1. Maak het reactieschema          Waterstfchloride(l) + Ammonia(aq) → Ammoniumchloride(l)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        2,1                       :         1,0                →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                ?                          +           23,6 g          →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
  
               
3,1
1,0
23,6 g
1,0
3,1
73,16 g
Je kunt 73,16 gram Ammoniumchloride maken met 23,6 gram ammonia
Ammonia
Ammoniumchloride

Slide 32 - Slide

Bij de reactie van vast koolstof met zuurstof als gas ontstaat er het gas koolstofdioxide. De massaverhouding van koolstof en zuurstof is 1,0 : 2,6

Hoeveel gram koolstofdioxide ontstaat er bij als je 28,6 gram zuurstof laat reageren met koolstof?

Stap 1. Maak het reactieschema                   Koolstof(s) + Zuurstof(g) → Koolstofdioxide(g)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                                1,0     :         2,6            →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                            ?        +           28,6 g  →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
  
               
3,6
2,6
28,6 g
1,0
1,38...
39,6 g
Je kunt 39,6 gram Koolstofdioxde maken met 28,6 gram Zuurstof.
Zuurstof
Koolstofdioxide

Slide 33 - Slide

Bij de reactie van vast zwavel met ijzerpoeder ontstaat er vast ijzer(II)sulfide. De massaverhouding tussen ijzer en zwavel is
3,5 : 1,0.

Hoeveel gram ijzer(II)sulfide kun je maken van 73,5 gram Zwavel?

Stap 1. Maak het reactieschema                   Zwavel(s) + IJzer(s) → IJzer(II)sulfide(s)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                            3,5     :    1,0         →                ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                     73,5 g   +    ?         →              ?
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
  
               
4,5
3,5
73,5 g
1,0
1,29...
94,5 g
Je kunt 94,5 gram IJzer(II)sulfide maken met 73,5 gram Zwavel
Zwavel
IJzer(II)sulfide

Slide 34 - Slide

Bij de ontleden van water is vloeibare fase ontstaat waterstof en zuurstof (beide zijn een gas). 
De massaverhouding tussen zuurstof en waterstof is 8,0 : 1,0.

Hoeveel gram zuurstof ontstaat er bij het ontleden van
 54,0 gram water?

Stap 1. Maak het reactieschema                   Waterstof(g) + Zuurstof(g) →Water(l)
Stap 2. Noteer de verhoudingen                        1,0                  :        8,0           →      ?
eronder
Stap 3. Noteer de bekende                                ?                          +           ?          →     54,0
gegevens
Stap 4. Bereken de onbekenden      
                                 
                                                                            
  
               
8,0
9,0
54,0 g
1,0
0,89...
48,0 g
Je kunt 48,0 gram Zuurstof maken met 54,0 gram Water.
Water
Zuurstof

Slide 35 - Slide