Bs 5 Gezonde voeding - opname van vet / De cholesterol-HDL-ratio

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Thema 1 Voeding  

Benodigheden

- Boek & Binas

- Schrift

- Pen, potlood, etc

- Rekenmachine

Cijfer

- NEE

Lessonup

- Ja

Tassen in

de tassenkast

Telefoons en tassen

in de kluis  

6vwo

today''s program 

bs 4: terugblik 

bs 5: Je kunt beargumenteren wat gezonde voeding is en wat de gezondheidsrisico's zijn van ongezonde en van te veel voeding

Stel je moet een gezonde maaltijd verzorgen. Waar heb je rekening mee te houden, oftwel wat maakt die maaltijd gezond?

chylomicronen, HDL, LDL, VLDL, geoxideerde LDL, sdLDL 

• chylomicronen (= lipoproteïne) ontstaan in ER van darmpitheelcel en worden afgegeven aan de lymfe
  
• via lymfe en bloedvatenstelsel gaan de chylomicronen naar de lever 
  
• in de lever ombouw naar verschillende soorten lipoproteïnen: HDL, VLDL
  
• HDL: haalt overtollig cholesterol uit het bloed en cellen weg* en levert de cholesterol weer af bij de lever. 

*Macrofagen spelen een belangrijke rol in het ophalen van overtollig cholesterol in lichaamscellen en uit de bloedbaan: ze nemen cholesterol of sdLDL met cholesterol op en oxideren de cholesterol, daarna geven de macrofagen dit geoxideerde cholesterol af aan de HDL. 

• vervolg volgende dia....

vervolg

• VLDL: brengt cholesterol en vetzuren naar cellen die dit nodig hebben.

     LDL, wat overblijft na afgifte van cholesterol, wordt weer opgenomen door de lever om er weer VLDL van te maken. 

Als LDL te lang (>2 weken)  in de bloedbaan blijft dan wordt het sdLDL (small density LDL). Macrofagen nemen de sdLDL op en kunnen die afzetten in een bloedvat en dit leidt tot atherosclerose. 

is LDL slecht. Niet echt, wel de sdLDL. 

Bij een cholesterolbepaling via een bloedsample kan geen onderscheid tussen LDL en sdLDL gemaakt worden dus gaat het meer om de verhouding  HDL/LDL of de HDL/triglyceride verhouding. 

Opdracht 36

afzetten van vet : 2 plekken 

geel vet: buikholte & rondom de organen. 

• bij tekort aan koolhydraten vormt geel vet de brandstof voor ATP-vorming t.b.v. metabolische processen
• afzetting gestimuleerd door hoog insulinegehalte
• is ontstekingsgevoelig --> cortisolproductie --> lichamelijke stress --> verhoogde insulineproductie --> nog meer afzetting geel vet 

bruin vet: onderhuids bindweefsel 

• bij het risico op een te lage lichaamstemperatuur vormt bruin vet de brandstof voor warmteproductie (dus geen ATP-vorming bij dissimilatie)
  
• afzetting gestimuleerd in koele (<17C) omgevingen 
  
• geen risico op lichamelijke stress. 

Opdracht 34 & 35