Thema 9, Blok 3, Arbeidsomstandigheden

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Blok 3, Arbeidsomstandigheden

Planning

• Agenda invullen en lezen/werken (10 min.)
• Uitleg deel 1, blok 3 (20 min.)
• Stil werken (10 min.)
• Samen werken (20 min.)

Armoede

• Begin 19e eeuw --> veel armoede in Nederland.
• Arme gezinnen woonden in krotten, weinig en slecht eten en veel ziektes.

Niet belangrijke grachten in Amsterdam werden dichtgegooid om verspreiding van ziektes te voorkomen. 

De Goudsbloemgracht in Amsterdam, een schilderij van W. Hekking jr. (1853)

Landbouwkoloniën

• 1818 --> Johannes van den Bosch bedacht de landbouwkoloniën in Drenthe. 

• Er werden boerderijtjes gebouwd voor arme stedelingen. --> Er kwamen meer van dit soort dorpjes. 

Bevolkingsgroei

Aan het eind van de 19e eeuw verbeterden de leefomstandigheden in Nederland;

• Riolering en waterleiding in de steden. 
• Boeren werkten met kunstmest en betere landbouwmachines
• Graan uit Amerika zorgde voor goedkoper voedsel. 
•  Artsen wasten voortaan hun handen grondig. Epidemieën van besmettelijke ziekten kwamen steeds minder vaak voor.    

Typhus Mary

• De Ierse Mary Mallon emigreerde in 1883 naar de Verenigde Staten om te gaan werken als kokkin. 
• Overal waar Mary werkte, werden mensen ziek. Mary had namelijk als kind een milde vorm van de buiktyfus gehad en droeg deze bacterie met zich mee.  

Aan de slag

Werk aan je leerplan voor blok 3

Zorg dat je goed op schema loopt!

Blok 3, Arbeidsomstandigheden

Planning

• Agenda invullen en lezen/werken (10 min.)
• Uitleg deel 1, blok 3 (20 min.)
• Stil werken (10 min.)
• Samen werken (20 min.)

Een nieuwe grondwet

• 1840: Koning Willem II --> Veel macht!
• In Europa veel verzet tegen machtshebbers.
• Liberalen streden in NL voor meer vrijheid en macht.

Een nieuwe grondwet

1848: koning Willem II is bang voor opstanden.

Liberaal Johan Thorbecke krijgt de opdracht een nieuwe grondwet te schrijven:

• Ministers werden verantwoordelijk voor nieuwe wetten
• Parlement moest de wetten keuren
• (rijke mannelijke) bevolking kiest het parlement

Start van de democratie in Nederland

Maatschappelijke stromingen

Arbeidsomstandigheden

-In de 19e eeuw waren de leef- en werkomstandigheden van arbeiders slecht.

-We spreken over de sociale kwestie.

Eerste sociale wet:

• 1874: Kinderwetje van Van Houten --> ging niet direct goed (lees tekst blz. 65)

Woningwet

• Eind 19e eeuw trokken veel mensen van het platteland naar de stad, de steden groeide: urbanisatie
• Besmettelijke ziektes konden zich makkelijk verspreiden.
• In 1901 kwam er eindelijk een woningwet die eisen stelde aan de kwaliteit van woningen.

Jemen

In ontwikkelingslanden groeien steden snel omdat mensen werk zoeken. 

In landen in oorlog en bij grote natuurrampen kunnen besmettelijke ziekten zich hierdoor snel verspreiden.

Een meisje met cholera wordt behandeld in een ziekenhuis in Jemen.

Aan de slag

Werk aan je leerplan voor blok 3

Zorg dat je goed op schema loopt!