VH 4 Samenwerken les 4

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

VH 4 Samenwerken 

Training 3

Hoe kijken jullie terug op de praktijkopdracht?

1. Het is mij zowaar gelukt om het gedrag van de ander te beïnvloeden!
2. Ik heb geprobeerd de ander te laten bewegen in de Roos van Leary, maar ergens ging ik toch de mist in.
3. Ik vind die Roos van Leary nog maar ingewikkeld.
4. Ik ben nieuwsgierig geworden en wil er graag mee aan de slag in mijn dagelijks leven.

Wat was jou eye-opener na het uitvoeren van deze opdracht?

Introductie conflictsituatie

Iedereen komt weleens in een situatie terecht waarin de gemoederen hoog kunnen oplopen, of er ruzie/ een conflict ontstaat.

Zowel privé, als op werk kan je ineens geconfronteerd worden met mensen die reageren op een manier waar jij niet van gediend bent, of er hele andere opvattingen op na houden. 

In een gesprek met de ouders van een kind dat jij begeleid de gemoederen oplopen, omdat zij echt een ander idee hebben over wat goede voeding voor hun kind is. Hoe kan je een kind met overgewicht nu 2 x per week frietjes en frikandellen laten eten?Hoe reageer je dan?

We zijn vaak geneigd om vanuit een bepaalde natuurlijke reactie te reageren als we de emoties voelen stijgen en merken dat onze belangen of behoeftes verschillen van de ander. Een eerste reactie waarmee we niet altijd ons doel bereiken óf wel ons doel bereiken maar de relatie op het spel zetten. 

Denk na over een situatie waarin jij in conflict raakte met iemand en beschrijf de situatie...

Wat gaan we vandaag doen?

• Sylvana bij Dreamschool. Van kwaad tot erger tot... 
• Wat leidt tot conflicten & de 5 stijlen van Thomas- Kilman (theorie)
• Welke stijl in welke sitautie?
• Pauze
• Dezelfde conflictsituatie met een andere aanpak 
• Praktijkopdracht 

Nabespreken

In hoeverre lukt het Sylvana om uit conflict te blijven?

Wat zie je haar doen in deel 1? Wat is het effect op de klas.

Wat zie je haar doen in deel 2 (na het gesprek met Lucia en Eric)? Wat is het effect op de klas?

Uitleg

Sylvana probeert aansluiting te vinden, maar zowel Sylvana als de jongeren in de klas worden getriggerd halverwege het fragment waardoor Sylvana haar visie begint door te drukken. In de klas ontstaan daar felle reacties op, Ze komen niet verder samen. Letterlijk zegt zij in dit fragment: het maakt mij niet uit wat jullie vinden (jullie belang doet er niet toe en de relatie ook niet)

Maar Sylvana zoekt vervolgens steeds meer de samenwerking, zie je aan houding, meer vragen stellen, minder fel en krachtig en geeft toe dat de mening van de groep (belang) er wel toe doet, ze wil de relatie goed houden én haar boodschap overbrengen. Daarvoor is samenwerking belangrijk en uitwisseling.

Kenmerken van conflicten: Een vijftal kenmerken zijn onverbrekelijk verbonden met conflicten.

-Verschillende behoeften/inzichten/gevoelens

Behoeften / inzichten / gevoelens verschillen van mens tot mens. Dit betekent dat in conflictsituaties de 'feitelijke waarheid' soms vrij onbelangrijk is. Mensen reageren veel meer op hetgeen ze denken dat waar is. De eigen opvattingen en gevoelens zijn de leidraad voor gedrag.

- Onbegrip voor de ander:

Conflicten komen vaak voort uit het niet (willen/ kunnen) opbrengen van begrip voor de ander. Naarmate de verschillen tussen individuen groter zijn is de kans op onbegrip ook groter (denk aan andere culturen). Soms spelen ook vooroordelen een rol en het stereotiep denken.

-Negatieve emoties: 

Conflicten zijn verbonden aan negatieve emoties. Al langer kan al iets dwars zitten waardoor 'de bom barst'. Men wordt het zat om steeds weer dezelfde argumenten te geven/ te horen en is in een steeds kortere tijdsperiode kwaad / geïrriteerd. Meestal neemt dan ook het onbegrip voor de ander toe. Soms 'mag men een ander niet', soms is men 'gewoon' afgunstig. Conflicten zijn dan ook nooit alleen maar rationeel.

-Verstoorde communicatie:

Er is een impasse of  willen personen niet meer met elkaar praten. Naarmate men bozer wordt, wordt men ongenuanceerder. Men luistert steeds minder naar de ander. 

-Polarisatie: 

Bij conflicten betrekken mensen (soms letterlijk in het geval van oorlog) stellingen. Indien er al verschillen waren dan hebben deze de neiging alleen maar groter te worden.

Hoe gaan jullie meestal om met conflicten? Doe de test......

1. Analyseer de inhoud van het conflict: Waarover gaat het conflict? Formuleer dat scherp voor jezelf.

2. Vervolgens is het belangrijk te weten hoe belangrijk deze kwestie voor jou en voor de ander is.

Is de kwestie erg belangrijk voor allebei, dan kun je kiezen voor samenwerking of compromis sluiten of doordrukken. Hoe belangrijk is de relatie met die persoon voor jou?

Is het iemand die je eigenlijk graag mag of met wie je later nog moet samenwerken? Dan kun je beter niet kiezen voor vechten. Je aanpassen, samenwerken of een compromis sluiten is dan een betere optie. Misschien past de ander zich overigens wel aan jou aan.

Is zowel het onderwerp als de relatie niet zo belangrijk: waarom energie verspillen? Het beste is het conflict gewoon te vermijden.

3. Wat zijn de omstandigheden?

Zit er tijdsdruk op de oplossing van het conflict? Dan kun je kiezen om te vechten, toe te geven of een compromis te sluiten (als het probleem zich daarvoor leent). Is het een ingewikkeld probleem? Dan kun je kiezen voor samenwerken (als je tijd hebt) of een compromis te sluiten. 

Bij het zoeken naar een compromis staat centraal dat men probeert de opbrengst of het verlies zo gelijk mogelijk of zo eerlijk mogelijk over de beide partijen te verdelen. Een compromis leidt ertoe dat beide partijen een beetje verloren hebben en eigenlijk wint er niemand. Het is dus meer vermijden van een verliezende partij maar niet het creëren van een win-situatie voor beide partijen.

Samenwerken wil zeggen dat iemand er alles aan doet om aan zowel zijn eigen belangen als dat van een ander maximaal recht te doen. Samenwerken staat tegenover vermijden. Het is een uiterst actieve stijl, waarbij constant en onophoudelijk gezocht wordt naar het maximaliseren van het resultaat. Het is een creatieve stijl, actief gericht op het vinden van een oplossing.

War vind je waardevol aan de checklist?

Wat lijkt je lastig?

Slecht nieuws gesprek

Als manager van een jeugdzorgorganisatie kan jij het contract van een medewerker niet verlengen vanwege bezuinigingen die verschillende afdelingen raken. Je vind dit gesprek heel spannend.

De medewerker reageert boos en teleurgesteld tegelijkertijd. En probeert jou over te halen met sterke argumenten waarom hij echt nog zou moeten blijven.

Welke stijl hanteer je in dit conflict?

Hoe doe je dat dan?

2 studenten gaan het uitspelen.

Groep: Wat ging er goed uit de Checklist? Wat is het effect op de ander?

Tip n.a.v. de checklist?  

Ongewenste voorbijganger

Een oude man die duidelijk in de war is roept op straat de meest lelijke dingen tegen jouw zusje van 16. Je kookt van woede en wilt hem flink de waarheid vertellen!

Welke stijl hanteer je in dit conflict?

Hoe doe je dat dan?

2 studenten gaan het uitspelen.

Groep: Wat ging er goed uit de Checklist? Wat is het effect op de ander?

Tip n.a.v. de checklist?  

Wordt er wel naar mij geluisterd?

Je hebt net een nieuwe stage. Je vertelt je stagebegeleider jouw goede idee, waarmee hij volgens jou veel efficiënter kan vergaderen. Hij zegt zonder goed naar je te luisteren: “Zo werkt het niet bij ons maar daar kom je later wel achter.” 

Welke stijl hanteer je in dit conflict?

Hoe doe je dat dan?

2 studenten gaan het uitspelen.

Groep: Wat ging er goed uit de Checklist? Wat is het effect op de ander?

Tip n.a.v. de checklist?

Hoe hou ik dit vol?

Je werkt samen met twee andere stagiaires aan een activiteitenmap. Ze vinden jouw aandeel steeds te weinig, niet van niveau en ook over je taalgebruik hebben ze steeds opmerkingen. Je doet echt je best maar je vind het lastig en durft dat niet te zeggen.

Ze kunnen het veel beter dan jij.

Welke stijl hanteer je in dit conflict?

In drietallen 30 minuten in Break-out-rooms

• A. Neemt een conflictsituatie waarin jij onlangs hebt gezeten en waarbij jij (onbewust) bent gaan doordrukken,  vermijden of toegeven en het conflict niet naar tevredenheid is opgelost. Welke rol nam jij aan in deze situatie? (Haai, uil, ect). Hoe zag dit eruit?
  
• A. instrueert B: Welke rol nam de ander aan tijdens het conflict? Hoe merkte je dat? Speel deze situatie       vervolgens uit (2 min).
  
• B Reageert zo echt mogelijk.
  
• A Bepaalt m.b.v. de checklist welke stijl hij/zij in deze situatie het beste kan inzetten. En oefent met de stappen van de nieuwe conflicthanteringstijl (2 min)
  
• C (De observator) souffleert.
  

Bespreek na:

A: hoe was het?

B: hoe was het?

C: wat ging er goed van de checklist, geeft complimenten

Allen: wat was het effect op het conflict? Effect op B en effect op A?

Wissel van rol

(10 minuten per persoon)

Hoe heb je deze VH ervaren? Heb je tips en tops voor de ontwikkelaars van het vak en voor de docent?