3hv 5. Grammatica/6. Formuleren: (in)congruentie en (onjuiste) inversie

3hv Herhaling Grammatica zinsdelen
Cursus 5 Grammatica
en 6 Formuleren

Grammatica ZD §9 Congruentie (en inversie)
Formuleren §5 Incongruentie (en onjuiste inversie)

1 / 27
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

3hv Herhaling Grammatica zinsdelen
Cursus 5 Grammatica
en 6 Formuleren

Grammatica ZD §9 Congruentie (en inversie)
Formuleren §5 Incongruentie (en onjuiste inversie)

Slide 1 - Slide

Startopdracht
  • Geef van elk woord aan of het enkelvoud of meervoud is.
  • Noteer van de woorden in het enkelvoud zo mogelijk het meervoud.
  • Noteer van de woorden in het meervoud zo mogelijk het enkelvoud.
havo
vwo
Wat is er fout aan de formulering van 
zin 1 en wat aan zin 2?

1. Antibiotica is geschikt voor bacteriële infecties, maar helpt niet tegen virussen.
2. Eerst maakt Mary haar huiswerk en gaat ze daarna met Lisa naar de stad.
Noteer je antwoord in je schrift.
media
aantal
iedereen
overheid
rijst
hersenen
soortgenoten

Slide 2 - Slide

Startopdracht
havo
vwo
In zin 1 klopt het getal van de persoonsvorm niet. Het moet zijn:
1 Antibiotica zijn geschikt …

In zin 2 klopt de woordvolgorde niet. Het moet zijn:
2 Eerst maakt Mary haar huiswerk en ze gaat daarna met Lisa naar de stad.


antwoorden
enkelvoud
meervoud
medium
media
aantal
aantallen
iedereen
x
overheid
overheden
rijst
x
x
hersenen
soortgenoot
soortgenoten

Slide 3 - Slide

Deze week:
Les 1 Formuleren: Beknopte bijwoordelijk bijzinnen controleren
Les 2  Congruentie, incongruentie en (onjuiste) inversie
Les 3  Fictie 1: ontwikkeling van de hoofdpersoon

Slide 4 - Slide

Leerdoelen

  • Ik weet wat congruente zinnen zijn.
  • Ik kan incongruentie herkennen en verbeteren,

vwo
  • ik kan inversie herkennen en onjuiste inversie in zinnen herkennen en verbeteren.

Slide 5 - Slide


Op de heuvel loopt een kudde bruine schapen rustig te grazen.
A
Fout
B
Goed

Slide 6 - Quiz


Hebben de politie te weinig personeel om kleine inbraken op te lossen?
A
Fout
B
Goed

Slide 7 - Quiz

In zinnen komt de persoonsvorm in persoon en getal overeen met het onderwerp.
PV en O = zelfde getal (ev / mv) + zelfde persoon (1e, 2e 3e)
Ik zijn jarig.
ik ben jarig of wij zijn jarig
Niet zo moeilijk
Moeilijker:
Die groep bejaarden loopt/lopen altijd erg langzaam?

Congruentie

Slide 8 - Slide

Als het getal (enkelvoud/meervoud) van het onderwerp en de persoonsvorm niet overeenkomen, noemen we dat incongruentie
Incongruentie

Slide 9 - Slide

1. Bij woordgroepen met een enkelvoudige kern en een meervoudige nabepaling richt de pv zich naar de kern.

De groep betogers wandelde van het Malieveld naar het Binnenhof.
De groep =  kern: enkelvoud; er is één groep betogers (nabepaling: meervoud)

2. Als het onderwerp een verzamelnaam is die uit meerdere personen bestaat, is de persoonsvorm enkelvoudig.

De jeugd van tegenwoordig is zo gek nog niet.
Onze bemanning bestaat uit mannen en vrouwen.

lastige gevallen 

Slide 10 - Slide

3. In de constructie één van de (1) + meervoudig woord (2)+ die (3) volgt in een bijvoeglijke bijzin een meervoudige persoonsvorm.

Eén van de (1) Rotterdammers (2) die (3) naar Australië emigreerden, was mijn vader. 
4.  Bij meervoudige titels van boeken, films enzovoort volgt een enkelvoudige persoonsvorm.
Freedom writers is een bijzondere en aangrijpende film.
Freedom writers = mv (writers). Maar het gaat om één film!

lastige gevallen 

Slide 11 - Slide

5. Na een rekeneenheid volgt een enkelvoudige persoonsvorm.
Rekeneenheid: liter, kilometer, procent, kilo, euro, joule, dozijn

Twee liter water is heel veel voor iemand die weinig drinkt.

lastige gevallen 

Slide 12 - Slide

Het onderwerp is meervoud, maar wordt voor enkelvoud aangezien:
– * De media schrijft veel onzin over deze bekende Nederlander.

Het onderwerp (ow) lijkt meervoud, maar is enkelvoud, omdat de kern enkelvoud is:
– * Uit de enquête bleek dat de meerderheid (kern v.h. ow; enkelvoud) van de leerlingen (meervoud) tegen frisdrankautomaten waren (meervoud).

Oorzaken incongruentie

Slide 13 - Slide

De pv en het ow staan ver uit elkaar en daartussen staan andere zinsdelen met een ander getal dan het ow:
– * Het schijnt dat het stadsbestuur de komende jaren binnen de grachten geen nieuwe parkeerplaatsen voor auto’s meer willen (pv; meervoud) aanleggen.


Het mv wordt ten onrechte voor het ow aangezien:
– * Bij het eindpunt van de lijn worden alle passagiers (mv) verzocht <uit de stadsbus te stappen (ow)>
Oorzaken incongruentie

Slide 14 - Slide

Ik las in de krant dat de Verenigde Staten het klimaatverdrag niet langer ...... steunen.
A
wil
B
willen

Slide 15 - Quiz

Antwoord
Ik las in de krant dat de Verenigde Staten het klimaatverdrag niet langer willen steunen.

Kijk naar (de kern van) het onderwerp
De Verenigde Staten --> meervoud
Persoonsvorm --> meervoud

Slide 16 - Slide

Vul in:
''De media ... gisteren over het ongeluk op de A2.''
A
berichtte
B
berichtten

Slide 17 - Quiz

Welke zin bevat géén incongruentiefout?
A
De softdrugs zorgt voor een relaxt gevoel in je lichaam.
B
Volgens de officier van justitie moet de arrestatie, insluiting en het berechten van topcriminelen meer aandacht krijgen.
C
Uit onderzoek blijkt dat 13 procent van de Nederlanders niet goed kunnen schrijven.
D
Een paar laarzen ligt op de grond te wachten tot de vrouw des huizes het aantrekt

Slide 18 - Quiz

'Alle inzenders werden gevraagd om hun ontwerpen van naam en adres te voorzien.'
Noteer het foute woord.

Slide 19 - Open question

Ga aan de slag met de opdracht op papier.
Werk in duo's.
Overleg op fluisterniveau.
Opdracht havo

Slide 20 - Slide

Hoofdzinnen hebben meestal dezelfde volgorde: onderwerp - persoonsvorm en andere zinsdelen. (OPA).
OPA is de normaalvolgorde . De omkering van die normaalvolgorde noem je inversie. 

Inversie toegestaan als:
  • De zin vragend is
  • De zin niet met het onderwerp maar met een ander zinsdeel begint. 
Inversie
vwo

Slide 21 - Slide

We spreken van onjuiste inversie als het onderwerp ten onrechte achter de persoonsvorm staat.​

Bij samengestelde zinnen worden soms fouten gemaakt met de volgorde onderwerp-persoonsvorm. Bijvoorbeeld:

Gisteren ontvingen wij de stoelen en zullen wij die volgende week bezorgen. 
Onjuiste inversie

Slide 22 - Slide

Gisteren ontvingen wij de stoelen en zullen wij die volgende week bezorgen.

 


Gisteren ontvingen wij de stoelen en wij zullen die volgende week bezorgen. 
Onjuiste inversie
inversie APO
inversie POA

Slide 23 - Slide

Gisteren ontvingen wij de stoelen en zullen wij die volgende week bezorgen.
   
De tweede inversie kun je ook laten staan, maar dan moet een ander zinsdeel voorop geplaatst worden:
Gisteren ontvingen wij de stoelen en die zullen wij volgende week bezorgen.

Onjuiste inversie

Slide 24 - Slide

Cursus 5 Grammatica ZD
Maak de opdrachten van §9 Congruentie (en inversie)
Cursus 6 Formuleren
Maak de opdrachten van §5 Incongruentie (en inversie)

Slide 25 - Slide

Leerdoelen

  • Ik weet wat congruente zinnen zijn.
  • Ik kan incongruentie herkennen en verbeteren,

vwo
  • ik kan inversie herkennen en onjuiste inversie in zinnen herkennen en verbeteren.

Slide 26 - Slide


Kun je uitleggen wat incongruentie is?
Kun je onjuiste inversie verbeteren?
Wat ging goed?
Wat kan beter?

eflecteren

Slide 27 - Slide